Σχεδιασμό της Αγκυρας για οριοθέτηση θαλασσίων πάρκων στο Αιγαίο προκειμένου να λειτουργήσουν ως «αντίβαρο» στην απόφαση της Αθήνας να χαρτογραφήσει δικά της σε διάφορα σημεία του αρχιπελάγους, αποκάλυψε χθες η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Sabah, επικαλούμενη αξιωματούχο ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, τη χαρτογράφηση θα αναλάβει το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών της Τουρκίας, ενώ σ’ αυτό φιλοξενείται και διπλωματική πηγή η οποία εκφράζει τη δυσαρέσκεια της Αγκυρας, για κάτι που έγινε αντιληπτό στη γειτονική χώρα ως «μονομερής κίνηση της Ελλάδας, χωρίς διαβούλευση με την Τουρκία και μεταφράζεται σε εδαφοποίηση μέσω της οριοθέτησης και της ρύθμισης χρήσης πόρων σε γεωγραφικά καθορισμένη περιοχή».

Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία από την Αγκυρα εκτιμάται περισσότερο ως προειδοποίηση προκειμένου να αποφευχθεί η οριοθέτηση θαλασσίων πάρκων από πλευράς της Ελλάδας και λιγότερο ως ειλημμένη απόφαση. Εν ολίγοις, η Αγκυρα προειδοποιεί ότι εφόσον η ελληνική πλευρά προχωρήσει στον σχεδιασμό αυτό, τότε η Τουρκία θα απαντήσει κατά ανάλογο τρόπο ανακοινώνοντας θαλάσσια πάρκα σε περιοχές που θεωρεί εντός των θαλασσίων ζωνών της (κατά την αντίληψη της Αγκυρας).

Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε διαμηνύσει ότι «τα θαλάσσια πάρκα βεβαίως και θα γίνουν εντός περιοχής ελληνικής κυριαρχίας». Και διερωτήθηκε «εάν ένα θαλάσσιο πάρκο στις Κυκλάδες αφορά την Τουρκία». Υπενθυμίζεται ότι το ζήτημα των θαλασσίων πάρκων ετέθη από τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό στις 13 Μαΐου στην Αγκυρα. Ενώ την αμέσως επομένη της συνάντησης, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν είχε πει ότι κατά τη συνάντηση των δύο ηγετών «καταγράψαμε τις επιφυλάξεις και τις σκέψεις μας σχετικά με το θαλάσσιο πάρκο. Τις εκφράσαμε. Είπαμε ότι δεν πρόκειται για ένα αθώο περιβαλλοντικό σχέδιο στα μάτια μας, ότι αν προχωρήσει θα μπει σε θέματα που αφορούν την υφαλοκρηπίδα, που είναι μια κόκκινη γραμμή που μας προβληματίζει, και ότι δεν θα το δεχθούμε».

Ως εκ τούτου, η στάση της Αγκυρας δεν είναι παράδοξη, με βάση και τις δηλώσεις που ακολούθησαν από την τουρκική πλευρά, μετά τη συνάντηση των δύο ηγετών, αλλά και την ανακίνηση του ζητήματος σε ανώτατο διπλωματικό επίπεδο. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί, ότι από την ελληνική πλευρά δεν έχει γίνει κάποια οριοθέτηση, αλλά έχει αποτυπωθεί η έκταση της δυνητικής δημιουργίας θαλασσίων πάρκων τόσο στο Αιγαίο όσο και στο Ιόνιο πέλαγος. Αντιστοίχως, πέρα από κάποιους χάρτες ενός τουρκικού ιδρύματος, που πάντως δεν ανταποκρίνονται στον σχεδιασμό της Αγκυρας, επίσημη χαρτογράφηση από πλευράς Τουρκίας δεν υπάρχει ακόμη.

Συνεργασία

Στο δημοσίευμα της Sabah αφήνεται να εννοηθεί ότι υπάρχει περιθώριο για από κοινού συνεργασία Ελλάδας και Τουρκίας στο ζήτημα των θαλασσίων πάρκων, φέρνοντας, μάλιστα, ως παράδειγμα μια συνεργασία ανάμεσα στις Φιλιππίνες και τη Μαλαισία. «Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες κράτη έχουν χρησιμοποιήσει θαλάσσια πάρκα για να αποκτήσουν δικαιώματα επί αμφισβητούμενων θαλασσίων πόρων, να περιορίσουν την ελευθερία άλλων και να εδραιώσουν κυριαρχία επί θαλασσίου χώρου. Ωστόσο, υπάρχουν και επιτυχημένα παραδείγματα όσον αφορά τη συνεργασία. Τέτοιο παράδειγμα είναι η συνεργασία μεταξύ της Μαλαισίας και των Φιλιππίνων το 1996 για την πρώτη θαλάσσια διασυνοριακή προστατευόμενη περιοχή στην Ασία, δηλαδή την προστατευόμενη περιοχή Turtle Island Heritage Protected Area στη Θάλασσα Sulu. Στο πλαίσιο αυτό, συνήφθη μνημόνιο μεταξύ των δύο κυβερνήσεων», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Μάλιστα, προτείνεται να υιοθετηθεί «μια φόρμουλα από κοινού διαχείρισης υπό διαφύλαξη περιοχών, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί έπειτα από διαδικασία διαβούλευσης και ανταλλαγής πληροφοριών, σε συνέχεια της οποίας μπορούν να δημιουργηθούν κοινές επιτροπές για τη διαχείριση και την παρακολούθηση».

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")