- Στρατηγικές της πράσινης Μετάβασης», που διοργάνωσε το Clima21, με τη χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου και τη συνεργασία του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στις 20 Μαΐου 2024 στην Αθήνα.
Η Ημερίδα διανθίστηκε με εξαιρετικού επιπέδου τοποθετήσεις, μια επί της ουσίας συζήτηση, και με καίριες παρεμβάσεις από μια σειρά διακεκριμένων ομιλητών, ανάμεσά τους ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας του ΥΠΕΝ, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης και ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας.
Το θέμα της εκδήλωσης ήταν εξαιρετικό επίκαιρο καθώς οι επερχόμενες εκλογές για την ανάδειξη της σύνθεσης του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το αναδεικνύουν σε ισχυρή συνιστώσα των δράσεων για την ευρωπαϊκή συνοχή, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και για τον μετριασμό της Κλιματικής Αλλαγής με συντονισμένο τρόπο.
Στον πρόλογό του, ο επικεφαλής της Πρωτοβουλίας Clima21, Ηλίας Ευθυμιόπουλος σκιαγράφησε το διεθνές σκηνικό ως προς την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Υπάρχουν, όπως είπε, μια σειρά από κλάδους και τομείς στους οποίους δεν δίνουμε ιδιαίτερη σημασία, αλλά είναι πολύ χρήσιμοι για την ανάπτυξη της τεχνολογίας και καινοτομίας σε μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα, και μάλιστα ενώ βρισκόμαστε σε μια περίοδο αμηχανίας. Κανείς δεν ξέρει ποιος είναι ο ασφαλής δρόμος για τη μετάβαση σε μια εποχή χωρίς ανθρακούχα καύσιμα. Αναφέρθηκε επίσης στο Fitfor55 που δεσμεύει την Ευρώπη να μειώσει στο 55% τις εκπομπές της έως το 2030, αλλά και στους αντίστοιχους στόχους των ΗΠΑ, μέσω του IRA.
Στην εισαγωγική ομιλία του, ο Διευθυντής και Πρόεδρος ΔΣ του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, καθ. Δημοσθένης Σαρηγιάννης, αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεργασιών για την ανάπτυξη καινοτομίας στον τομέα της κλιματικής αλλαγής. Επιδίωξη του ΕΙΕ είναι να συνδεθεί η βασική έρευνα που γίνεται σε διάφορους κλάδους και τομείς με τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής, όπως η υγεία του ανθρώπινου πληθυσμού και των οικοσυστημάτων, καθώς και η ανάδειξη τεχνολογιών που μπορούν να βοηθήσουν την προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής μέσα από τη μείωση των ανθρακούχων εκπομπών.
Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας του ΥΠΕΝ, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης στην ομιλία του που είχε ως θέμα «Αιολικά: Η μεγάλη εικόνα στο Αιγαίο» μίλησε για μια «συναρπαστική και πολύ απαιτητική» κατάσταση στην ενέργεια, με τις νέες τεχνολογίες που αναπτύσσονται, και για τη σημασία των εξαγωγών ενέργειας. Ανακοίνωσε επίσης ότι ο πρώτος διαγωνισμός για πιλοτικό υπεράκτιο πάρκο θα γίνει στην Ανατολική Κρήτη το 2026.
Επίσης, ο Γιώργος Στάμτσης, Αναπληρωτής Γραμματέας του Τομέα Ενέργειας ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και πρόεδρος της ΕΑΤΑ του Δήμου Αθηναίων, τόνισε, στην τοποθέτησή του, την επιτακτική ανάγκη ανάπτυξης των δικτύων, δημιουργίας της «ηλεκτρικής λεωφόρου» προς τη Βόρεια Ευρώπη και αύξησης του ηλεκτρικού χώρου.
Ακόμη, ο Παναγιώτης Παπασταματίου, Γενικός Διευθυντής της ΕΛΕΤΑΕΝ μίλησε για τα εμπόδια στη διείσδυση των ΑΠΕ, που ορθώνουν, τις περισσότερες φορές, οι αντιδράσεις σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας. Όπως αναφέρθηκε στη συζήτηση, ο κύριος παράγοντας είναι ο λαϊκισμός, που είναι αδύνατο να αντιμετωπιστεί, καθώς και η ανακολουθία των απόψεων σε επίπεδο πολιτικών κομμάτων.
Ενδιαφέροντα στοιχεία από έρευνες στον «Χώρο των ΑΠΕ» παρουσίασε στην παρέμβασή του ο Γιώργος Κάραλης, ερευνητής του ΕΜΠ. Είναι σαφές ότι χρειαζόμαστε πρωτογενή φθηνή ενέργεια και πρέπει να δούμε πολύ προσεκτικά το μίγμα των ΑΠΕ, είπε, δίνοντας παραδείγματα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
«Το “lifting” της πυρηνικής ενέργειας» ήταν το θέμα που ανέλυσε ο Κίμων Χατζημπίρος, Ομότιμος Καθηγητής του ΕΜΠ. Αναφέρθηκε στη νέα γενικά πυρηνικών αντιδραστήρων, τα προβλήματα που συνδέονται με την ανάπτυξή τους και τους σοβαρούς ενδοιασμούς για το κατά πόσον θα έπρεπε να λογίζονται ως εναλλακτική λύση.
«Η ανθρωπογενής κλιματική κρίση πρέπει να κερδηθεί στις πόλεις. Επομένως, είναι απαραίτητη μια διεθνής, προοδευτική συμμαχία δημάρχων και τοπικών ηγετών, για να παίξουμε έναν ρόλο στην ενδυνάμωση του πρώτου βαθμού αυτοδιοίκησης που είναι και ο πρώτος βαθμός εγγύτητας με τα προβλήματα της κλιματικής κρίσης.
Πρέπει να αφυπνίσουμε την Ευρώπη», σημείωσε ο Δήμαρχος Αθήνας Χάρης Δούκας, ο οποίος ανακοίνωσε τη διοργάνωση της Ακαδημία Ενέργειας, ένα κύκλο σεμιναρίων επιμόρφωσης σε συνεργασία και με το Clima21, η οποία στη διάρκεια των τριών ημερών που θα διεξαχθεί (27,28,29/Μαΐου) θα θέσει τα θεμέλια για μια διαρκή επαφή της τοπικής αυτοδιοίκησης σε θέματα σχετικά με τη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων, γραφείων καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας κ.α.
Ο Ευρωβουλευτής Πέτρος Κόκκαλης, γραμματέας του κόμματος Κόσμος, ανέλυσε το υφιστάμενο πολιτικό κλίμα στην Ευρώπη, καθώς και τη στάση των ευρω-ομάδων γύρω από τις ΑΠΕ και την ενεργειακή μετάβαση.
Ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής & συνιδρυτής The Green Tank, παρουσίασε τα σενάρια μετάβασης του τομέα ηλεκτροπαραγωγής, δίνοντας εντυπωσιακά στοιχεία για τις διαφορετικές ταχύτητες απεξάρτησης των χωρών από τα ορυκτά καύσιμα τονίζοντας την έμφαση που πρέπει να δώσει η Ελλάδα στην προσαρμογή των δικτύων της.
Τέλος, στο φυσικό αέριο ως σωστή ή λάθος μεταβατική επιλογή αναφέρθηκε ο Κωστής Γριμάνης, υπεύθυνος εκστρατείας Ενέργειας & Κλίματος της Greenpeace, ο οποίος παρουσίασε σχετικές μελέτες που μεταξύ άλλων δείχνουν ότι παγκοσμίως συνεχίζονται έργα αξιοποίησης ορυκτών καυσίμων, σε αντίθεση με την περίφημη αναφορά του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας το 2021 ότι για να διατηρήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου κανένα νέο έργο ορυκτού καυσίμου δεν πρέπει να προχωρήσει.