Η αποκλειστική είδηση προήλθε την προηγούμενη
Δευτέρα από την εφημερίδα της Κύπρου Ο Φιλελεύθερος. «Η Τουρκία είναι σε
συζητήσεις με το Αζερμπαϊτζάν και δη την εταιρία
Socar, για την αγορά πλατφόρμας, την
οποία σκοπεύει να εγκαταστήσει εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας,
προκειμένου να κάνει τις δικές της έρευνες για υδρογονάνθρακες. Είχαν προηγηθεί
επαφές της Τουρκίας με δύο άλλες εταιρίες, οι οποίες αρνήθηκαν την πώληση».
Δεν γνωρίζουμε εάν ανταποκρίνεται στην αλήθεια η
είδηση αυτή. Γνωρίζουμε, όμως, πολύ καλά ότι η συγκεκριμένη εφημερίδα διαθέτει
εξαιρετική ενημέρωση, ειδικά στα ενεργειακά θέματα. Ελέγξαμε, ωστόσο, εάν η
είδηση αυτή έχει μεταδοθεί από τα ΜΜΕ του Αζερμπαϊτζάν, τα οποία προβάλουν,
κατά παράδοση, τις κυβερνητικές θέσεις και δραστηριότητες. Ως και χθες δεν
υπήρχε σε κανένα Μέσο Ενημέρωσης της συγκεκριμένης χώρας. Αυτό, βέβαια, έχει
δύο αναγνώσεις. Ή δεν ισχύει τίποτε τέτοιο, ή βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο οι
επαφές Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν και δεν επιθυμείται από την κυβέρνηση του
τελευταίου να βγει προς τα έξω ακόμη. Για πολλούς και εύλογα εξηγήσιμους
λόγους.
Κρατώντας, συνεπώς, μια επιφύλαξη για την υπόσταση
της είδησης που διέρρευσε δεν μπορούμε να μην διατυπώσουμε ορισμένες ενστάσεις,
απορίες και ερωτηματικά, ίσως, γιατί γνωρίζουμε την προϊστορία των καλών
σχέσεων Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν.
Καταρχήν, η στάση της Τουρκίας δεν προκαλεί
εκπλήξεις. Είναι σαφές, στο πλαίσιο του δόγματος Νταβούτογλου, ότι θα συνεχίσει
να παριστάνει τον νταή στην ευρύτερη γειτονιά μας, έστω κι αν αυτό συνεπάγεται
ότι παίζει τις περισσότερες φορές με τη φωτιά. Ας όψονται οι σύμμαχοι της που
την ανέχονται.
Το Αζερμπαϊτζάν, όμως; Που μέσω της
Socar
είναι
μέτοχος με 20% στον
TAP
που θα διέλθει από τη χώρα μας και επιπλέον, αξιώνει την αγορά του 66% του
ΔΕΣΦΑ; Δεν τίθεται, κατά συνέπεια, ένα ζήτημα αξιοπιστίας της αζέρικης κρατικής
εταιρίας απέναντι στην Ελλάδα; Ακόμη περισσότερο. Δεν δημιουργείται ένα
πολιτικό ζήτημα, εάν πράγματι έχει ανοίξει διάλογο με την Τουρκία,
διευκολύνοντας την κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου πολιτική και στρατηγική
της απέναντι στην Κύπρο; Μήπως θα έπρεπε
να κινητοποιηθούν τα διπλωματικά αντανακλαστικά μας, για να στείλουμε το πρέπον
μήνυμα;
Διότι, πάντα με την επιφύλαξη ότι οι διμερείς
συζητήσεις για το επίμαχο θέμα όντως είναι σε εξέλιξη, φαίνεται ότι το
Αζερμπαϊτζάν είναι και με το λύκο και με τα πρόβατα. Θέλει να βάλει πόδι στην
Ελλάδα, αλλά την ίδια στιγμή δεν διστάζει να συνομιλεί με τον εν δυνάμει
ανταγωνιστή μας, την Τουρκία, ενισχύοντας την παραβατική συμπεριφορά του
απέναντι σε μια χώρα-μέλος της Ε.Ε., την Κύπρο.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο.
Ωστόσο, οι ανησυχία μας είναι υπαρκτή, γιατί δεν είναι η πρώτη φορά που το
Αζερμπαϊτζάν τάχθηκε στο πλευρό των τουρκικών συμφερόντων, κατά των ελληνικών.
Να φρεσκάρουμε τη μνήμη μας, θυμίζοντας ότι το 2005 οι Αζέροι ήταν έτοιμοι να
αναγνωρίσουν το ψευδοκράτος του Ντενκτάς,
και μόνον ύστερα από έντονες πολιτικοδιπλωματικές διεργασίες
αναγκάσθηκαν να κάνουν πίσω. Και πιο συγκεκριμένα, ο τότε Πρόεδρος της
Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος επισκέφθηκε επίσημα τη χώρα και προειδοποίησε
την αζέρικη κυβέρνηση ότι θα διακόψουμε τις σχέσεις μας, κάτι το οποίο
λειτούργησε αποφασιστικά και αποφεύχθηκε η αναγνώριση του ψευδοκράτους από το
Αζερμπαϊτζάν.
Οι προδιαθέσεις, ωστόσο, είναι παρούσες, κυρίως,
λόγω των πολύ καλών εμπορικών σχέσεων που έχουν Τουρκία και Αζερμπαϊτζάν. Και
ως τέτοιες συνιστούν μια διαρκή απειλή για τα ελληνικά συμφέροντα. Όμως, δεν
μπορεί να γίνουν αποδεκτές από την Ελλάδα, όταν ήδη έχει αναπτυχθεί με τους Αζέρους
ισχυρή συμμαχία στη γεωπολιτική ενεργειακή σκακιέρα. Δεν μπορεί να γίνεται
αποδεκτό να παίζουν σε δύο ταμπλό. Ούτε στο ποδόσφαιρο δεν επιτρέπονται τέτοιες
συμπεριφορές.
Επειδή, λοιπόν, δεν υπήρξε καμία διάψευση από το
Αζερμπαϊτζάν για την είδηση που διέρρευσε, κι αυτό είναι κάτι που εντείνει την
ανησυχία μας, ίσως, χρειάζεται να έχουν γνώση οι φύλακες και να πράξουν τα
δέοντα. Θα αποφύγουμε να υποδείξουμε μοχλούς πίεσης. Όμως, διαθέτουμε και είναι
ισχυροί. Φαντασθείτε αύριο την αζέρικη
Socar να λύνει και να δένει στο ΔΕΣΦΑ
και να υποτιμά τα συμφέροντα της προς όφελος της Τουρκίας. Ακραίο το σενάριο,
αλλά μετά τις τελευταίες εξελίξεις, εάν και εφόσον ισχύουν, καθόλου απίθανο. Το
θέλουμε να συμβεί στην πραγματικότητα
;