Ανώτατα
όρια εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταϊκών σταθμών μέχρι 0,5 MW, τα οποία δύνανται
να διαφοροποιούνται ανά κατηγορία παραγωγών, θεσπίζει τροπολογία (εδώ) που κατέθεσε
το ΥΠΕΚΑ στο νομοσχέδιο για την κύρωση των συμβάσεων για έρευνα και
εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στον Πατραϊκό, το Κατάκολο και τα Ιωάννινα. Στόχος
της θέσπισης ανώτατων ορίων
στην εγκατεστημένη ισχύ των φωτοβολταϊκών είναι η ελεγχόμενη διείσδυσή τους στο
δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.
Το σχετικό εδάφιο προστίθεται εδάφιο στην παράγραφο 1 του άρθρου 14Α του ν. 3468/2006
(Α΄129), ενώ τα όρια και η τυχόν διαφοροποίηση ανά κατηγορία παραγωγών θα
καθορίζονται στην απόφαση που η διάταξη του εν λόγω άρθρου προβλέπει ότι εκδίδει
ο Υπουργός ΠΕΚΑ μετά από εισήγηση του διαχειριστή του συστήματος και γνώμη της
ΡΑΕ. Όπως αναφέρει η τροπολογία, τα υψηλότερα ανώτατα ορίων θεσπίζονται υπέρ
των νομικών προσώπων που υπηρετούν σκοπούς δημόσιου χαρακτήρα, γιατί τα νομικά
αυτά πρόσωπα, ως υπηρετούντα το δημόσιο συμφέρον, είναι εύλογο να μην
υπόκεινται στον ίδιο περιορισμό ως προς το ανώτατο όριο εγκατεστημένης ισχύος
των φωτοβολταϊκών σταθμών που πρόκειται να λειτουργήσουν υπό τη δική τους
ευθύνη.
Επίσης,
θεσπίζεται προτεραιότητα αφενός ως προς την εξέταση αιτήσεων που υποβάλλονται
μέχρι 31-12-2015 για χορήγηση άδειας παραγωγής, προσφοράς σύνδεσης και έγκρισης
περιβαλλοντικών όρων και αφετέρου ως προς την κατανομή της διαθέσιμης ισχύος κατά
τη χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης από τον αρμόδιο διαχειριστή, στις
περιπτώσεις κατά τις οποίες υφίσταται περιθώριο απορρόφησης ισχύος σε κορεσμένα
ηλεκτρικά δίκτυα, για τις ακόλουθες κατηγορίες σταθμών ηλεκτροπαραγωγής:
i) για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) οι
οποίοι πρόκειται να λειτουργήσουν υπό την ευθύνη Γενικών Οργανισμών Εγγείων
Βελτιώσεων,
ii) για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από βιομάζα, βιοαέριο ή βιορευστά
οι οποίοι πρόκειται να λειτουργήσουν υπό την ευθύνη Φορέων Διαχείρισης Στερεών
Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) ή νομικών προσώπων στα οποία έχουν ανατεθεί αρμοδιότητες
ΦοΔΣΑ,
iii) για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από Α.Π.Ε. οι οποίοι
πρόκειται να λειτουργήσουν υπό την ευθύνη φυσικών ή νομικών προσώπων υπό την
ιδιότητά τους ως διαχειριστών περιουσίας ύψους 500.000 ευρώ και άνω η οποία
ανήκει σε νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, μη κερδοσκοπικού
χαρακτήρα, με αναπτυξιακό ή άλλο κοινωνικό σκοπό και η οποία έχει διατεθεί,
μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, αποκλειστικά υπέρ τέτοιου σκοπού βάσει
δικαιοπραξίας ελληνικού ή αλλοδαπού δικαίου, εν ζωή ή αιτία θανάτου, εφόσον η
δυνατότητα αξιοποίησης της περιουσίας αυτής στην ελληνική επικράτεια τελεί υπό
προθεσμία μικρότερη ή ίση των 24 μηνών από την κατάθεση της αίτησης για
χορήγηση άδειας παραγωγής για σταθμούς του άρθρου 3 του ν. 3468/2006 και για
χορήγηση προσφοράς σύνδεσης για έργα του άρθρου 4 του ίδιου νόμου,
iv) ειδικά ως προς την κατανομή της διαθέσιμης ισχύος κατά τη
χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης από τον αρμόδιο διαχειριστή, στις περιπτώσεις
κατά τις οποίες υφίσταται περιθώριο απορρόφησης ισχύος σε κορεσμένα ηλεκτρικά δίκτυα,
για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από βιομάζα, βιοαέριο ή βιορευστά για τους
οποίους υποβάλλονται μέχρι 31-12-2014 πλήρεις φάκελοι για τη χορήγηση οριστικής
προσφοράς σύνδεση.
Σε
ό,τι αφορά στα έργα που πρόκειται να λειτουργήσουν υπό την ευθύνη Γενικών Οργανισμών
Εγγείων Βελτιώσεων (περ.
i), επισημαίνεται ότι με την εν λόγω προτεινόμενη ρύθμιση
εξασφαλίζεται η ένταξη στο ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας έργων Α.Π.Ε. υψηλής προστιθέμενης
αξίας για την ελληνική περιφέρεια τα οποία βοηθούν την αγροτική παραγωγή και
ταυτόχρονα συμβάλλουν στην επίτευξη των εθνικών στόχων για τις Ανανεώσιμες
Πηγές Ενέργειας.
Στην
τροπολογία τονίζεται ότι, αναφορικά με την παροχή προτεραιότητας σε σταθμούς
ηλεκτροπαραγωγής από βιομάζα, βιοαέριο ή βιορευστά οι οποίοι πρόκειται να
λειτουργήσουν υπό την ευθύνη Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) ή
νομικών προσώπων στα οποία έχουν ανατεθεί αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ (περ.
ii), κρίνεται απαραίτητη η διευκόλυνση
της υλοποίησης τέτοιων έργων σε εγκαταστάσεις διαχείρισης στερεών αποβλήτων αφενός
επειδή η πρώτη ύλη είναι άμεσα διαθέσιμη και πιθανώς επιβλαβής για το
περιβάλλον (π.χ. απόβλητα από τα οποία θα εκλυόταν βιοαέριο στο περιβάλλον) και
αφετέρου επειδή πρόκειται για επενδύσεις που θα αποφέρουν πολύτιμα έσοδα στους
ΟΤΑ.
Η
τροπολογία περιλαμβάνει και μία όλως
εξαιρετική διάταξη, για την αντιμετώπιση ενός όλως εξαιρετικού προβλήματος, όπως
χαρακτηριστικά αναφέρει. Πρόκειται για την παροχή προτεραιότητας σε
σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από περιουσία άνω των 500.000 ευρώ η οποία έχει
διατεθεί αποκλειστικά υπέρ αναπτυξιακού ή άλλου κοινωνικού σκοπού, βάσει δικαιοπραξίας ελληνικού ή
αλλοδαπού δικαίου, εν ζωή ή αιτία θανάτου, αλλά της οποίας η αξιοποίηση στην
ελληνική επικράτεια τελεί υπό προθεσμία για την οποία υπάρχει κίνδυνος απώλειας
χωρίς την εν λόγω προτεινόμενη ρύθμιση (περ.
iii). Το πρόβλημα αυτό συνίσταται στο
ότι κάποιες φορές ένα σύνολο περιουσίας αφιερώνεται, ιδίως από ομογενείς του
εξωτερικού, υπέρ κάποιου κοινού σκοπού εντός της ελληνικής επικράτειας, γενικής
ή τοπικής εμβέλειας, υπό τον όρο να αξιοποιηθεί για το σκοπό αυτό μέσα σε
ορισμένη προθεσμία. Ωστόσο, εξαιτίας των πολυπληθών αιτήσεων και του κορεσμού
του δικτύου, τα έργα ΑΠΕ δεν φαίνονται ικανά να απορροφήσουν αυτά τα ποσά, αφού
η εν λόγω προθεσμία κινδυνεύει να χαθεί και τελικά τα ποσά ενδεχομένως να μη
διατεθούν εντός της ελληνικής επικράτειας επειδή ο αρμόδιος διαχειριστής δεν
δύναται να προβεί στην εξέταση του σχετικού αιτήματος. Με την προτεινόμενη
ρύθμιση, ο κίνδυνος απώλειας της προθεσμίας απομακρύνεται και καθίσταται εφικτό
να διατεθούν προς το σκοπό της υλοποίησης επενδύσεων έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα τέτοια
σημαντικά χρηματικά ποσά, τα οποία, πέρα από τον δημόσιο σκοπό με τον οποίο
είναι συνδεδεμένα, είναι ικανά να προσφέρουν και υπολογίσιμες θέσεις εργασίας
κατά την κατασκευή και λειτουργία των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που πρόκειται να
δημιουργηθούν με αυτά.
Τέλος,
ως προς την προτεραιότητα που παρέχεται με την προτεινόμενη ρύθμιση στους
σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από βιομάζα, βιοαέριο ή βιορευστά (περ.
iv) αξίζει να σημειωθούν τα εξής. Με
νομοθετικές ρυθμίσεις των ν. 4062/2012 (άρθρο 39 παρ. 5) και 4152/2013 (άρθρο
πρώτο, παρ. Ι΄, υποπαρ. Ι1, περ. 6) ελήφθησαν μέτρα για την απεμπλοκή αιτημάτων
χορήγησης προσφορών σύνδεσης σε σταθμούς βιομάζας, βιοαερίου ή βιορευστών η
εξέταση των οποίων (αιτημάτων) βράδυνε εξαιτίας του φόρτου εξέτασης πληθώρας
αιτημάτων για τη χορήγηση προσφορών σύνδεσης φωτοβολταϊκών σταθμών. Πρόθεση του
νομοθέτη, σύμφωνα και με τις αιτιολογικές εκθέσεις των παραπάνω νόμων, ήταν η
επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας αυτών των σταθμών, δεδομένων και των
ιδιαιτεροτήτων των σχετικών τεχνολογιών, οι οποίες τους προσδίδουν αυξημένη
προστιθέμενη αξία για τη χώρα. Ειδικότερα, οι σταθμοί αυτοί, που συνιστούν
σταθμούς βάσης και ενισχύουν τον προγραμματισμό του ηλεκτροπαραγωγικού
δυναμικού, πέραν της συμβολής τους στην επίτευξη των εθνικών στόχων διείσδυσης
των ΑΠΕ, δύνανται να συμβάλλουν κατά περίπτωση στην ενεργοποίηση του αγροτικού
πληθυσμού, μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας στην ελληνική περιφέρεια, στην
αξιοποίηση αργούντων γεωργικών εδαφών, προς την κατεύθυνση ανάπτυξης της
ενεργειακής γεωργίας, καθώς και στην επίλυση προβλημάτων περιβαλλοντικής
φύσεως, που άπτονται της ασφαλούς διαχείρισης των οργανικών μη επικινδύνων
αποβλήτων, όπως είναι τα πτηνο-κτηνοτροφικά απόβλητα. Εξαιτίας του κορεσμού, ο
αρμόδιος διαχειριστής δεν δύναται να προβεί στην εξέταση αιτημάτων χορήγησης
προσφορών σύνδεσης σταθμών βιομάζας, βιοαερίου ή βιορευστών παρότι αυτοί
συμπεριλήφθηκαν στις ευεργετικές διατάξεις περί προτεραιότητας του νόμου 4062/2012
(άρθρο 39 παρ. 5).
Σε
περίπτωση που η διαθέσιμη ισχύς δεν επαρκεί για την ικανοποίηση όλων των
αιτήσεων που υποβάλλονται σε περιοχές με κορεσμένα δίκτυα, με τις εν λόγω προτεινόμενες διατάξεις
ρυθμίζεται η προτεραιότητα με την οποία θα εξεταστούν οι αιτήσεις αυτές. Σε
περίπτωση που δύο ή περισσότερες αιτήσεις ανήκουν στην ίδια κατηγορία
προτεραιότητας, ορίζεται ότι εξετάζονται κατά τη χρονική σειρά της υποβολής τους.
Ωστόσο
προβλέπεται ότι τρέχουσες, κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου,
διαδικασίες επιμερισμού περιθωρίων ισχύος σε περιοχές με κορεσμένα δίκτυα δεν
θίγονται από τις νέες περί προτεραιότητας διατάξεις του νόμου αυτού.
Επιπλέον,
με τις προτεινόμενες διατάξεις διασαφηνίζεται και η ανάγκη ολοκλήρωσης της
περιβαλλοντικής αδειοδότησης σταθμών για τους οποίους είχε προβλεφθεί προ της
ισχύος του ν. 4254/2014 απαλλαγή τμήματός του από την εν λόγω υποχρέωση πριν
την ενεργοποίησή τους. Επιπλέον ορίζεται ότι ο διαχειριστής χορηγεί οριστικούς
όρους σύνδεσης στους ανωτέρω σταθμούς βάσει βεβαιώσεων απαλλαγής που εκδόθηκαν
από αρμόδια αρχή βάσει των διατάξεων του προϋφιστάμενου του ν. 4254/2014
θεσμικού πλαισίου.
Τέλος,
για περιοχές με κορεσμένα δίκτυα προβλέπεται η δυνατότητα η διάρκεια ισχύος των
αδειών εγκατάστασης που αναβίωσαν με τις ρυθμίσεις της παραγράφου 4 του άρθρου
20 του ν. 4203/2013 να επεκτείνεται έως και 30 μήνες από την ψήφιση του εν λόγω
νόμου δεδομένου ότι λόγω του κορεσμού δεν είναι δυνατή η άμεση χορήγηση της
απαραίτητης για την έναρξη κατασκευής των σκοπούμενων σταθμών ΑΠΕ χορήγησης
δεσμευτικής προσφοράς σύνδεσης. Το αυτό προβλέπεται και για σταθμούς που έχουν
αυξημένη δυσκολία υλοποίησης λόγω του μεγέθους τους ή ιδιαιτεροτήτων στα έργα
σύνδεσης και προσδιορίζονται σαφώς με τις διατάξεις της περίπτωσης δ1 της
παραγράφου 10 του άρθρου 8 του ν. 3468/2006.