Η δυσμενής οικονομική κρίση της χώρας επηρέασε και την
προώθηση της διαδικασίας του open door στο εξωτερικό, που αφορά στην παραχώρηση
δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στον Πατραϊκό Κόλπο, το
Κατάκολο και τα Ιωάννινα, η προθεσμία της οποίας λήγει στις 2 Ιουλίου. Η
απουσία διαθέσιμου ρευστού δεν επέτρεψε στο ΥΠΕΚΑ να αναπτύξει το promotion της
προσπάθειας αυτής τόσο σε ξένες χώρες, όπου κατά παράδοση εδρεύουν διεθνείς
πετρελαϊκές εταιρίες, όσο και τη διαφημιστική καμπάνια σε έγκριτα διεθνή
έντυπα. Πάντως, το υπουργείο έχει ετοιμάσει ήδη ένα, σύντομης διάρκειας,
πρόγραμμα προώθησης, το οποίο σχεδιάζεται να μπει σε ρότα από τα μέσα Μαΐου, με
την προσδοκία ότι δεν θα επηρεασθεί από τα αποτελέσματα της εκλογικής αναμέτρησης
της 6ης Μαΐου. Ανεξάρτητα, δηλαδή, από το όποιο αποτέλεσμα των εκλογών και τις
συνακόλουθες αλλαγές στο ΥΠΕΚΑ, εκφράζεται η ευχή ότι το θέμα της έρευνας υδρογονανθράκων θα συνεχισθεί απρόσκοπτα και
από την επόμενη ηγεσία του υπουργείου, καθώς
υπήρξε διακομματική συναίνεση στο θέμα αυτό και γιατί, κυρίως, μια όποια
υποχώρηση θα έπληττε ανεπανόρθωτα το επιβαρημένο ήδη επενδυτικό κλίμα της ίδιας
της χώρας.
Την υστέρηση της προώθησης του open door παραδέχθηκε και ο
υφυπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης, μιλώντας χθες το απόγευμα στην έναρξη του
διήμερου συνεδρίου για την έρευνα υδρογονανθράκων, που διοργάνωσε το ΙΕΝΕ.
Αντίθετα, όπως είπε ο ίδιος, έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση των οκτώ εταιριών
που έχουν καταθέσει προσφορές για τις σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο και τη Νότια
Κρήτη. Η αρμόδια επιτροπή του ΥΠΕΚΑ θα παραδώσει τα αποτελέσματα της μετά τις
εκλογές, ώστε να ξεκινήσει και η διαδικασία των διαπραγματεύσεων με τις
εταιρίες. Για μετά τις εκλογές παραπέμπεται και η στελέχωση του φορέα για τις
έρευνες υδρογονανθράκων.
Ο κ. Μανιάτης, που υπογράμμισε τον ιδιαίτερο ρόλο του ΙΕΝΕ
«ως πλατφόρμα ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριών στον τομέα της έρευνας
υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή», υποστήριξε ότι ο τομέας αυτός μπορεί να
δώσει μήνυμα βελτίωσης του εγχώριου επενδυτικού κλίματος, αρκεί να υπάρχει
διαχρονική σταθερότητα και διαφάνεια στην εφαρμοζόμενη πολιτική. Είτε αυτό
αφορά στην αδειοδότηση, τα περιβαλλοντικά ζητήματα, το φορολογικό, κλπ.
Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι μπορεί να δημιουργηθεί
ενεργειακός άξονας τροφοδοσίας για την Ευρώπη από την Ελλάδα και την Κύπρο, σε
συνεργασία με το Ισραήλ. «Χρειάζεται ένα ενιαίο ενεργειακό δόγμα με την Κύπρο»,
είπε χαρακτηριστικά.
Ακόμη, υποστήριξε ότι θα πρέπει να επιδιωχθεί ομόφωνη
κοινοβουλευτική συναίνεση, για την ίδρυση Fund, στο πρότυπο της Νορβηγίας και
να μην κατασπαταληθούν τα έσοδα από την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε
καταναλωτικές ανάγκες του δημοσίου.
Την πεποίθηση ότι η Ανατολική Μεσόγειος και η Αδριατική
είναι εξαιρετική πηγή υδρογονανθράκων για την κάλυψη των αναγκών όλης της
Ευρώπης υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΙΕΝΕ Γιάννης Δεσύπρης. «Υπάρχουν ενδείξεις
για αυτό», είπε.
Την άποψη ότι δεν χρειάζεται ο καθορισμός ΑΟΖ για τις
έρευνες υδρογονανθράκων, αρκεί η υφαλοκρηπίδα, την οποία διαθέτει η χώρα
κληρονομικώ δικαίω, υποστήριξε ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής
Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Άγγελος Συρίγος. Στην ομιλία του αναφέρθηκε
εκτενώς στις δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης στην Ανατολική Μεσόγειο,
υπό το πρίσμα του διεθνούς δικαίου. Όπως επισήμανε, στην περιοχή όλα τα κράτη
αναγνωρίζουν αιγιαλίτιδα ζώνη 12 ναυτικών μιλίων, εκτός από την Ελλάδα που
περιορίζεται στα 6 μίλια
και την Τουρκία, που επιδιώκει τα 6 μίλια στο Αιγαίο, ενώ αναγνωρίζει οπουδήποτε
αλλού τα 12 μίλια,
συμπεριλαμβανομένης και της Ανατολικής Μεσογείου. Ωστόσο, τα δικαιώματα και οι
υποχρεώσεις των κρατών με βάση το Διεθνές Δίκαιο για την αιγιαλίτιδα ζώνη
καθορίζονται ευκρινώς από τη Συνθήκη της Γενεύης για την ανοικτή θάλασσα
(1958), τη Συνθήκη της Γενεύης για την υφαλοκρηπίδα (1958) και τη σύμβαση για
το Δίκαιο της Θάλασσας (1982), που καθορίζει και τη νομοθεσία για τις ΑΟΖ. Παρά
το γεγονός ότι Ισραήλ και Τουρκία δεν έχουν υπογράψει τη Σύμβαση για το Δίκαιο
της Θάλασσας, έχουν υιοθετήσει ΑΟΖ, το πρώτο με την Κύπρο και η δεύτερη 200 μίλια από τις ακτές
της, στη Μαύρη Θάλασσα. Με τη συνεχιζόμενη πρακτική της να μην αποδέχεται
αιγιαλίτιδα ζώνη 12 ναυτικών μιλίων για τα νησιά της Ανατολικής Μεσογείου
(Κάσος, Κάρπαθος, Ρόδος, Καστελόριζο και Κρήτη) η Τουρκία επί της ουσίας
επιδιώκει να στέλνει μηνύματα προς υποψήφιους επενδυτές, να μην επιχειρήσουν
δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε «αμφισβητούμενη
περιοχή».
Η Ελλάδα, κατέληξε ο ομιλητής, δεν θα μπορούσε να συμφωνήσει
να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο μόνον για την υφαλοκρηπίδα του
Καστελόριζου, αλλά για την οριοθέτηση της σε όλη τη θαλάσσια γραμμή των συνόρων
με την Τουρκία. Βέβαια, κάτι τέτοιο δεν γίνεται αποδεκτό ως σήμερα από τη
Τουρκία, αλλά ο ίδιος εξέφρασε την ευχή να βρεθεί σύντομα λύση.
Την επόμενη 25ετία προβλέπεται να δαπανηθούν περί τα 20
τρισ. δολάρια για έρευνες υδρογονανθράκων σε νέες, υποσχόμενες, περιοχές,
ανέφερε στην ομιλία της η διευθύνων σύμβουλος της Flow και μέλος της διοίκησης
του ΙΕΝΕ Τερέζα Φωκιανού. Οι περισσότερες από αυτές θα είναι υπεράκτιες
περιοχές, βαθέων και υπερβαθέων υδάτων. Η ίδια επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει
ισορροπία ανάμεσα στα συμφέροντα της χώρας μας και των υποψήφιων επενδυτών,
ώστε να δημιουργηθεί το κατάλληλο επενδυτικό κλίμα.
Τέλος, ο γεωλόγος πετρελαίων Κώστας Οικονομόπουλος
παρουσίασε τη μελέτη του ΙΕΝΕ για τη γεωλογία των περιοχών της Ανατολικής
Μεσογείου και της Αδριατικής αναφορικά με τις δυνατότητες έρευνας και παραγωγής
υδρογονανθράκων.