Οι προοπτικές για την ηλιακή ενέργεια είναι θετικές, αλλά χρειάζεται
μια πολιτική που να δημιουργεί επενδύσεις, καθώς και επιδοτήσεις, υποστηρίζει ο
Κρίστοφερ Μπούργκχαρντ, αντιπρόεδρος της αμερικανικής First Solar στην Ευρώπη,
σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Euractiv. Παράλληλα, αναφέρθηκε και στις
προοπτικές του σχεδίου «Ήλιος» στην Ελλάδα, λέγοντας ότι η έλλειψη χρηματοδότησης
εμποδίζει τις εταιρείες από το να επενδύσουν.
Ο κλάδος
αντιμετωπίζει μια επιβράδυνση. Πιστεύετε όμως ότι οι μακροπρόθεσμες προοπτικές
θα είναι καλύτερες μόλις γίνουν οι επενδύσεις σε βασικές τεχνολογίες, όπως τα
δίκτυα ηλεκτρισμού;
Γενικά ναι. Πρέπει να είναι κανείς προσεκτικός για το τι
εύχεται – στην περίπτωσή μας για το τι παρακαλάμε. Η First Solar λέει εδώ και
χρόνια πως τα κόστη πρέπει να μειωθούν. Ήμασταν 35% φθηνότεροι όταν ξεκινήσαμε
και σήμερα από άποψη κόστους είμαστε χαμηλότερα ακόμα και από τους Κινέζους.
Αλλά βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που η προσφορά έχει ξεπεράσει τη ζήτηση και
οι τιμές των προϊόντων τίθενται σε μια υπερεφοδιασμένη αγορά. Αυτό είναι πολύ
καλό για τους πολιτικούς και για τις ανταγωνιστικές επιχειρήσεις του κλάδου. Το
ερώτημα τώρα είναι να διατηρηθεί ο ανταγωνισμός σταθερός και δίκαιος και να
εξασφαλιστεί ότι οι βραχυπρόθεσμες επιδράσεις θα έχουν μακροπρόθεσμα οφέλη για
το σύνολο του κλάδου.
Πόσες επιχειρήσεις
πιστεύετε ότι θα χρεοκοπήσουν;
Η δική σας μαντεψιά είναι το ίδιο καλή με τη δική μου.
Υπάρχουν πολλές κατασκευάστριες εταιρείες φωτοβολταϊκών, οπότε δεν είναι
ερώτημα χρεοκοπίας μιας, δύο ή δέκα. Είναι θέμα του πως θα συμβεί αυτό. Στο
μέλλον θα είναι πιο σημαντικό να είσαι ανταγωνιστικός ως προς το κόστος, διότι
αν πουλάς κάτω από το όριο αυτό, τότε δεν μπορείς να λειτουργήσεις. Η πρόσβαση
στη χρηματοδότηση θα είναι επίσης κρίσιμη για τη βιωσιμότητα. Παράλληλα, θα
είναι σημαντική η ανάπτυξη της ζήτησης σε μια βιώσιμη αγορά, μέσα σε ένα
ανταγωνιστικό περιβάλλον. Θα πρέπει να συνεργαστούμε με τις κυβερνήσεις στα
επόμενα 10-20 χρόνια ώστε να γίνει επίπεδο το περιβάλλον.
Ποιες συγκεκριμένες
επιδοτήσεις θα θέλατε να εξομοιωθούν;
Υπάρχουν πάρα πολλές διαφορετικές επιδοτήσεις στα ορυκτά
καύσιμα σήμερα. Δείτε λίγο την αγορά ηλεκτρισμού. Υπάρχουν επιδοτήσεις για την
παραγωγή άνθρακα. Κατασκευάζονται νέοι θερμικοί σταθμοί στην Ευρώπη και
δίδονται επιδοτήσεις στις εταιρείες που τα διαχειρίζονται. Επίσης, οι
επιδοτήσεις προς την πυρηνική ενέργεια είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν
εμπορικά.
Αν όμως τις απομακρύνετε, τότε δεν θα υπάρχει πυρηνική
βιομηχανία…
Αν δεν υπάρχει, τότε αυτό θα σημαίνει πως δεν μπορεί να
υπάρχει πυρηνική ενέργεια δίχως την κρατική μεσολάβηση. Δεν είχαμε ποτέ μας μια
ελεύθερη αγορά ηλεκτρισμού. Μιλάω λοιπόν για τα πλεονεκτήματα που έλαβαν οι
εταιρείες τα τελευταία 40-50 χρόνια για την δημιουργία πυρηνικών και θερμικών
σταθμών, ορυχείων και αγωγών. Δείτε λίγο το ευρωπαϊκό πακέτο για τις υποδομές.
Τα δύο τρίτα αφορούν τους αγωγούς φυσικού αερίου. Δεν θέλω να είμαι αρνητικός
γιατί γενικά είναι ένα καλό πακέτο, αλλά δίδεται πολύ μεγάλη έμφαση στην
μεταφορά αερίου στην Ευρώπη. Οι υποδομές αυτές δεν αναπτύσσονται χωρίς την
κρατική μεσολάβηση, συνεπώς το αέριο μπορεί να κοστίζει φθηνά, αλλά η μεταφορά
του επιδοτείται σημαντικά.
Ίσως το θέμα είναι να εξομοιωθούν κάποιες επιδοτήσεις και να
απαλειφθούν κάποιες άλλες, ώστε να δημιουργηθεί μια δίκαιη αγορά. Ίσως να έχει
σημασία ο τρόπος με τον οποίο την δημιουργούμε με συγκεκριμένες παραμέτρους τις
οποίες θέλουμε για την αγορά ενέργειας του μέλλοντος. Θέλουμε μια οικονομία
χαμηλού άνθρακα. Θέλουμε σταθερές ενεργειακές τιμές. Οι ΑΠΕ είναι πολύ καλές
στο να σταθεροποιούν τις τιμές του ηλεκτρισμού, διότι τουλάχιστον όσον αφορά
την ηλιακή ενέργεια, γνωρίζουμε πότε παράγουμε.
Όσον αφορά το
πρόβλημα της υπερπροσφοράς, πόσο σοβαρή κρίνετε την επερχόμενη πίεση και πως θα
είναι η αγορά στη συνέχεια; Μπορεί η μείωση του κόστους να οδηγήσει σε
προβλήματα περιβαλλοντικά ή ασφαλείας;
Είναι μια ενδιαφέρουσα ερώτηση. Γενικά, θα οδηγήσει σε μια
πολύ ωριμότερη αγορά, αντί για την ανάπτυξη τύπου «Άγριας Δύσης» που είχαμε τα
τελευταία χρόνια, διότι όταν έχεις μια εκρηκτική αγορά κάπου, τότε όλοι
σπεύδουν εκεί και γίνεται αγώνας χρυσού. Στο ζήτημα των εγγυημένων τιμών,
πιστεύω ότι τα προγράμματα στήριξης σταθεροποιούνται και οι κυβερνήσεις
εξετάζουν νέους μηχανισμούς. Υπάρχουν επίσης αρκετοί διαγωνισμοί για μεγάλα
σχέδια που έρχονται.
Πως αντιμετωπίζουμε την κατανάλωση; Η βελτιστοποίηση της
μέτρησης στα συστήματα σε στέγες, ανάλογα με το πόσος ηλεκτρισμός
χρησιμοποιείται είναι ένα παράδειγμα. Το αντιμετωπίζουμε θετικά διότι η τιμή
benchmark δεν είναι αυτή του ηλεκτρισμού των νοικοκυριών ή των επιχειρήσεων.
Πρέπει να παράγεις κάτω από αυτή λόγω του επενδυτικού ρίσκου. Αυτό έχει σχεδόν
συμβεί σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία ήδη. Πιστεύω ότι αυτά τα πιο ώριμα
συστήματα είναι βιώσιμα μακροπρόθεσμα και αυτό είναι καλό για εμάς. Ο κλάδος
υπέφερε κάθε φορά που οι κυβερνήσεις έλαβαν απότομες αποφάσεις.
Αναφορικά με την περιβαλλοντική αειφορία, σημειώθηκε μεγάλη
μόλυνση από διαρροή σε βιομηχανική μονάδα στο Τζίνκο της Κίνας, αλλά εμείς
χρησιμοποιούμε διαφορετική τεχνολογία. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπακούουν
οι εταιρείες στη νομοθεσία όταν κατασκευάζουν ένα εργοστάσιο και να βεβαιώνουν
ότι τα προϊόντα είναι ασφαλή. Εμείς προσθέσαμε υπευθυνότητα στον κλάδο των ΑΠΕ
και αφιερώσαμε πολύ χρόνο συγκρίνοντας τις τεχνολογίες από περιβαλλοντικής
πλευράς. Κάποιοι ανταγωνιστές μας χρησιμοποίησαν τη νομοθεσία για τα επικίνδυνα
υλικά προκειμένου να βαφτίσουν βρόμικη την τεχνολογία λεπτού υμενίου, η οποία
στην πραγματικότητα είναι πιο καθαρή σε όλη τη διάρκεια ζωής της.
Μπορεί η μείωση του
κόστους στον κλάδο να εμποδίσει ορισμένες από τις απαραίτητες επενδύσεις;
Οι εταιρείες που θα εισέλθουν στη φάση της ωριμότητας είναι
συμπαγείς και έχουν θέσει υπό έλεγχο την παραγωγή τους. Οι εταιρείες που δεν το
χουν κάνει αυτό δεν θα κάνουν και το βήμα προς έναν ώριμο κλάδο. Είναι μια
υπερεφοδιασμένη αγορά. Η χρηματοδότηση θα διοχετευθεί μονάχα προς τη νέα
παραγωγή που θα είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα. Θα υπάρξει βεβαίως ένα στένεμα και
κάποιες συγχωνεύσεις, αλλά πιστεύω πως θα ωφελήσουν τον κλάδο μόλις
εξαφανιστούν οι πρόχειρες επιχειρήσεις που έχουν κατακλύσει την αγορά. Θα γίνει
δηλαδή ότι συμβαίνει σε οποιονδήποτε άλλο κλάδο.
Πόσος καιρός θα
χρειαστεί μέχρι να χρησιμοποιηθούν οι νέες τεχνολογίες;
Θα είναι μια μακροπρόθεσμα διαδικασία 10-20 ετών, αλλά η
καμπύλη στην γραφική παράσταση της καινοτομίας είναι απότομη στην αρχή. Η
τεχνολογία που δουλεύει στο εργαστήριο δεν δουλεύει απαραίτητα και στην αγορά.
Πάντως, η καινοτομία πάντα υποτιμάται.
Η αληθινή πρόκληση για εμάς είναι η σχεδίαση του συστήματος
και αυτό σημαίνει ότι εμπλέκεσαι στη λειτουργία ολόκληρης της αγοράς
ηλεκτρισμού. Στο παρελθόν, μπορούσες να στείλεις ηλεκτρισμό εκεί όπου
χρειαζόταν και κάποιες πηγές είναι πιο ευέλικτες από άλλες. Ένας πυρηνικός
σταθμός χρειάζεται μέρες για να ξεκινήσει ή για να κλείσει και το ίδιο ισχύει
με τους θερμικούς σταθμούς. Θα χρειαστεί πολλή καινοτομία για να αλλάξουμε τον
σχεδιασμό της αγοράς, ώστε να φιλοξενηθούν οι ΑΠΕ, όπως τα αιολικά και τα
φωτοβολταϊκά.
Πόσο σημαντικές είναι
οι προσπάθειες ανάπτυξης υβριδικών σταθμών που συνδυάζουν φυσικό αέριο και
ηλιακή ενέργεια;
Είναι μια συγκεκριμένη αγορά, αν και κάπως μεγάλη. Θα είναι
περισσότερο σημαντική στις αναπτυσσόμενες χώρες. Στην Ινδία σήμερα πάρα πολλοί
άνθρωποι ζουν με την παραγωγή μέσω ντίζελ, που είναι και η πιο ρυπογόνος πηγή
ηλεκτρισμού, διότι δεν υπάρχει δίκτυο. Επίσης, υπάρχουν εξορυκτικές βιομηχανίες
σε απομακρυσμένες περιοχές που χρειάζονται ενέργεια από ντίζελ. Όλα αυτά
λειτουργούν με τιμές που είναι υψηλότερες από την ηλιακή ενέργεια σήμερα. Οπότε
είναι απλά ζήτημα να δημιουργήσει κάποιος την τεχνολογία και να τη μεταφέρει
εκεί.
Εξετάζουμε πόσο μεγάλη είναι αυτή η αγορά. Για εμένα είναι
μια κρίσιμη αγορά για τα φωτοβολταϊκά και από την άποψη της κλιματικής αλλαγής
είναι εμφανής η σημασία της. Χρειάζεται συνεχής ενέργεια που θα αναβοσβήνει
αυτόματα και απαιτούνται βήματα ανάπτυξης προς αυτή την κατεύθυνση.
Επίσης, φαίνεται πως
το φυσικό αέριο θα αναλάβει το βάρος μόλις κλείσουν οι πυρηνικοί σταθμοί στη
Γερμανία.
Πιστεύω ότι οι ΑΠΕ και το αέριο είναι ένας καλός συνδυασμός
για το ενεργειακό μείγμα στην Ευρώπη. Το ερώτημα είναι πόσο από αυτό θα είναι
βιοαέριο και πόσο φυσικό αέριο; Ούτως ή άλλως, θα είναι καλό για το περιβάλλον.
Δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις μονάχα την ηλιακή ενέργεια για τις ώρες αιχμής.
Ποια διδάγματα αντλήσατε
από την χρεοκοπία της Solyndra στις ΗΠΑ;
Θα πω απλά ότι τα σχέδια για τα οποία έχουμε δανειακές
εγγυήσεις είναι ασφαλή. Έχουν την στήριξη των τραπεζών και των ασφαλιστικών. Οι
εγγυήσεις είναι ένας κρίσιμος παράγων και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αμερικανική
κυβέρνηση αναλαμβάνει ρίσκα επειδή είναι ασφαλείς. Οι νέες δουλειές και τα
κρατικά έσοδα που δημιουργούνται είναι μια καλή επιστροφή.
Πιστεύω ότι στην Ευρώπη, ένα μεγάλο μέρος της οδηγίας για
τις ΑΠΕ μετά το 2020 που θα παρουσιαστεί τον προσεχή Ιούνιο, θα επικεντρωθεί
στη χρηματοδότηση για τις επενδύσεις, διότι όλα τα κόστη είναι προκαταβολικά. Η
χρηματοδότηση εξασφαλίζει ένα 40% του συνολικού κόστους για ένα έργο ΑΠΕ. Αν τα
χρήματα είναι διαθέσιμα μέσα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, θα είναι
πάντα αναγκαία. Πως θα υλοποιήσουμε μεγάλης κλίμακας σχέδια σε χώρες όπως η
Ελλάδα και η Πορτογαλία, όταν η Τράπεζα δεν θέλει να δανείσει σήμερα λόγω του
κινδύνου;
Πιστεύετε ότι
μπαίνουμε σε ένα κομβικό σημείο διαδοχής όσον αφορά τον ανταγωνισμό ανάμεσα στα
φωτοβολταϊκά και τα συγκεντρωμένα ηλιοθερμικά;
Τα συγκεντρωμένα ηλιοθερμικά (CSP) υπάρχουν εδώ και 30
χρόνια και βλέπουμε σήμερα αρκετά έργα να αλλάζουν σε φωτοβολταϊκά στις ΗΠΑ.
Εμπορικά, τα φωτοβολταϊκά έχουν κερδίσει τον αγώνα. Το πρόβλημα είναι ότι το
ταμείο για τις καθαρές τεχνολογίες της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι διαθέσιμο μόνο
για τα CSP σε μέρη όπως η Βόρεια Αφρική και υπάρχει πίεση από ορισμένες
κυβερνήσεις της Ευρώπης για στήριξη των έργων τους στις περιοχές αυτές. Οι εκεί
κυβερνήσεις πιέζονται σε ένα βαθμό να υιοθετήσουν μια τεχνολογία που
αποδεδειγμένα δεν έχει λειτουργήσει αποτελεσματικά στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Θα πρέπει να είμαστε ουδέτεροι απέναντι στην τεχνολογία και
να αφήσουμε τα φ/β και τα CSP να ανταγωνιστούν, προσφέροντάς τους τα ίδια
πλεονεκτήματα στη χρηματοδότηση και αφήνοντας τις τοπικές κυβερνήσεις να
επιλέξουν τι θέλουν. Αυτό είναι σημαντικό. Δεν πρέπει να διαλέγουμε νικητές
όταν πρόκειται για τις τεχνολογίες. Πρέπει να αφήνουμε την αγορά να τις οδηγεί.
Βεβαίως, θα πρέπει να υποστηρίζεται η ηλιακή ενέργεια μέχρις ότου γίνει
εμπορικά βιώσιμη, αλλά βρισκόμαστε κοντά. Δεν είναι πλέον ζήτημα μιας
δεκαετίας, αλλά 4-5 ετών σε πολλά μέρη, υποθέτοντας βέβαια ότι το ρυθμιστικό
πλαίσιο είναι σωστό.
Η Κίνα σήμερα παράγει
το 54% των φ/β panels παγκοσμίως και βρίσκεται καθ’ οδόν για να γίνει ο
μεγαλύτερος παίκτης στα αιολικά. Έχει λήξει ο αγώνας για την πράσινη ενέργεια
και είναι η Κίνα νικήτρια;
Αυτή είναι μια καλή ερώτηση. Πιστεύω ότι είναι ένας
μαραθώνιος και ότι είμαστε στη μέση. Υπήρξε βέβαια ένας αγώνας στην αρχή για
την ανάπτυξη της τεχνολογίας και για τη μείωση του κόστους, αλλά υπάρχει επίσης
και η μεγάλης κλίμακας ανάπτυξη ώστε να εφαρμοστούν αυτά στην αγορά. Οι Κινέζοι
σίγουρα έχουν δείξει ότι έχουν μια ισχυρή βιομηχανία με την κυβερνητική
στήριξη, ύψους 30 δις δολαρίων.
Η Κίνα μπορεί να εξασφαλίζει μερίδιο στην αγορά έχοντας
ισχυρές χρηματοδοτικές λύσεις και μειωμένο κόστος παραγωγής. Δε νομίζω ότι
κέρδισαν τον αγώνα. Οι Κινέζοι θα πρέπει να επικεντρωθούν στις περιβαλλοντικές
προδιαγραφές των προϊόντων τους. Το ερώτημα είναι αν η κινεζική κυβέρνηση θα
συνεχίσει να διοχετεύει δισεκατομμύρια μακροπρόθεσμα για να συντηρεί το
ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Είναι αυτό κάτι που οι άλλες κυβερνήσεις θα
αντιμετωπίσουν ως δίκαιο ανταγωνισμό μακροπρόθεσμα; Η κινεζική βιομηχανία
εξασφάλισε ένα τεράστιο πλεονέκτημα μέσα από την χρηματοδότηση αυτή.
Είναι άδικο αυτό;
Σίγουρα συνοδεύεται από ένα καθεστώς προτιμήσεων και από
μεγάλα ποσά. Οπότε τυπικά θα το αποκαλούσαμε ένα τεράστιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Είναι αποτελεσματικό;
Αναφέρατε έναν αριθμό: Το μερίδιο 54% στην παγκόσμια αγορά.
Ακούγεται εντυπωσιακό, αλλά με ποιο κέρδος; Βγάζουν λεφτά;
Συνεπώς, πρέπει η
Ε.Ε. να ενισχύσει τις επιδοτήσεις της ώστε να παραμείνει στον αγώνα;
Δε νομίζω ότι ένας αγώνας επιδοτήσεων θα κάνει καλό σε
κανέναν. Η απάντηση σίγουρα δεν είναι ότι η Ευρώπη και η Αμερική πρέπει να
έχουν ανάλογες επιδοτήσεις. Πρέπει να δημιουργήσουν μια βιομηχανική πολιτική
που βοηθά τις εταιρείες να προσελκύσουν επενδύσεις και να εισέλθουν στο επόμενο
στάδιο. Έχει να κάνει περισσότερο με ένα επίπεδο ρυθμιστικό πλαίσιο, παρά με
την αύξηση των επιδοτήσεων.
Που θα πρέπει να
επικεντρωθεί αυτή η εξομοίωση;
Η Ευρώπη θα πρέπει να επαγρυπνεί και να δει τι κάνει η Κίνα,
βεβαιώνοντας ότι είναι σύμφωνα με τον ΠΟΕ και άλλους διεθνείς κανόνες. Η Ευρώπη
πρέπει να ενισχύσει τις προσπάθειές της για την ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής
αγοράς ΑΠΕ. Πρέπει να εξετάσουμε την πολιτική για τις ΑΠΕ και συγκεκριμένα για
την ηλιακή ενέργεια.
Εμείς είμαστε ένας μεγάλος κατασκευαστής στην Ευρώπη και
έχουμε συμφέρον να είναι ανταγωνιστικές οι συνθήκες στην παραγωγή. Οι
τεχνολογίες μας παράγονται εδώ σε επίπεδα πιο ανταγωνιστικά από αυτά της Κίνας.
Μπορείτε να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα για το τι σημαίνει αυτό για την καινοτομία
και την έρευνα. Η Κίνα έχει ένα πενταετές πλάνο με στόχο τα 20 GW παραγωγής,
οπότε σίγουρα το αντιμετωπίζουν μακροπρόθεσμα το θέμα. Πρέπει και εμείς να
κάνουμε το ίδιο.
Εννοείτε να στήσουμε ένα βιομηχανικό ρυθμιστικό πλαίσιο με
σκοπό την ανάπτυξη;
Πιστεύω οι στόχοι είναι θεμελιώδεις διότι αν αλλάξεις ένα
σύστημα στα μισά, τότε καταστρέφεις την βεβαιότητα για τους επενδυτές. Οι
στόχοι σου λένε ποια είναι τα ενδιάμεσα στάδια με άξονα το 2050. Συνεπώς, οι
στόχοι του 2020 και αυτοί του 2030 θα είναι ομοίως απαραίτητοι διότι
εξασφαλίζουν την σταθερότητα και τη διαφάνεια και κατά συνέπεια δημιουργούν την
αγορά. Για να εξασφαλιστεί ότι θα είναι ανταγωνιστική, χρειάζεται μια πολιτική
που θα ενθαρρύνει την καινοτομία, την έρευνα, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα.
Πρέπει να εξασφαλίσουμε την χρηματοδότηση, μέσω ενός ευρωπαϊκού ενεργειακού
ταμείου, όπως έγινε στο παρελθόν για την αγορά ηλεκτρισμού και τις υποδομές.
Τι θα θέλατε να δείτε
στις προτάσεις της Ε.Ε. σχετικά με τις υποδομές;
Είναι μια καλή και απαραίτητη πρόταση. Χρειαζόμαστε
επενδύσεις στις υποδομές και γενικά θέτει έναν θετικό τόνο. Υπάρχει όμως μεγάλη
έμφαση στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και κατά συνέπεια παραγκωνίζεται το
ηλεκτρικό σύστημα. Πολλά πράγματα αφορούν το αέριο. Είναι αυτό επιθυμητό; Δεν
ξέρω. Πρέπει να αναβαθμίσουμε τα δίκτυα ώστε να υλοποιηθούν οι έξυπνες,
ευέλικτες υποδομές στον ηλεκτρισμό. Επίσης, χρειαζόμαστε νέους διαδρόμους, όπως
για παράδειγμα στα υπεράκτια αιολικά.
Για να είμαστε ανταγωνιστικοί, χρειάζεται μια πανευρωπαϊκή
πολιτική. Δεν μπορούμε πλέον να κινούμαστε μονάχα σε επίπεδο εθνικών αγορών.
Δεν θα μας παρέχουν με την κλίμακα που χρειάζεται στον κλάδο του ηλεκτρισμού,
ώστε να αλλάξει το σύστημα. Μπορούμε να βελτιώνουμε τα πράγματα όπου
πραγματοποιούμε έργα, διότι υπάρχει κενό στις υποδομές κοντά στην κατανάλωση
και επειδή οι φυσικοί πόροι είναι μεγαλύτεροι κατά τόπους. Η εναρμόνιση της
ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας δεν σημαίνει ότι η ηλιακή ενέργεια θα εγκατασταθεί
μόνο στο Νότο, αλλά ότι χρειαζόμαστε αυτού του τύπου την ενεργειακή αγορά.
Είσαστε αισιόδοξος
ότι η δημιουργία Ευρωπαίων συντονιστών (στο πακέτο των υποδομών) θα βοηθήσει
στην έγκριση και υλοποίηση των έργων ΑΠΕ;
Ναι, τα δύο θετικά πράγματα στις προτάσεις για τις υποδομές
είναι η επιτάχυνση στην αδειοδότηση και η εξασφάλιση ότι θα υπάρχει ένας
ενιαίος συντονιστής, διότι τα θέματα αυτά είναι μεγάλα εμπόδια. Η απλοποίηση
της διαδικασίας είναι ένα σημαντικό όφελος.
Κι όμως, η ηλιακή
ενέργεια αναφέρεται μονάχα μια φορά σε ολόκληρο το κείμενο των προτάσεων.
Η ηλιακή ενέργεια δεν θα είναι ο μεγαλύτερος οδηγός όσον
αφορά τις ανάγκες του δικτύου, το οποίο φανερώνει τη σχέση κόστους-οφέλους που
την χαρακτηρίζει. Ωφελούμαστε από τις διασυνδέσεις και αποτελούμε ένας από τους
λόγους που χρειάζονται, ιδίως στον άξονα Βορρά-Νότου. Αμφιβάλλω αν θα
υλοποιηθεί κάποια γραμμή διασύνδεσης αποκλειστικά λόγω της ηλιακής ενέργειας,
αλλά υπάρχουν περιοχές όπου θα βοηθήσει. Για παράδειγμα, θα ήθελα να υπάρχουν
περισσότερες γραμμές ανάμεσα στην Ισπανία και την υπόλοιπη Ευρώπη, διότι η ισπανική
αγορά είναι σήμερα περιορισμένη.
Έχετε σχέδια για νέες
επενδύσεις στην Ελλάδα, μετά την ανακοίνωση του προγράμματος «Ήλιος»;
Το «Ήλιος» θα αυξήσει τις επενδύσεις στην ηλιακή ενέργεια
και αν απογειωθούν, θέλουμε να συμμετάσχουμε. Θέλουμε όμως να επενδύσουμε
σήμερα στην Ελλάδα επειδή το «Ήλιος» πλησιάζει; Μιλάμε για την Ελλάδα. Το
πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα έχει σημαντική έλλειψη στην χρηματοδότηση, οπότε
καλώ τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να εξασφαλίσουν εγγυήσεις για τους επενδυτές,
διότι αυτό χρειαζόμαστε.