Ειδικότερα, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Yedioth Ahronoth, ο Κοέν υποστήριξε ότι «η παραμονή φυσικού αερίου στον βυθό [της Μεσογείου] αντιβαίνει στην οικονομική λογική και στις γεωπολιτικές ανάγκες του Ισραήλ», προσθέτοντας ότι το Ισραήλ έχει αρκετό αέριο για 30 χρόνια εξαγωγών και εγχώριας κατανάλωσης.
Όπως σημείωσε, οι νόμοι και οι κανονισμοί θα πρέπει να διευκολύνουν και όχι να εμποδίζουν την ανάπτυξη.
Ο Ισραηλινός υπουργός πρόσθεσε ότι η νέα συμφωνία-μαμούθ για την εξαγωγή φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο ύψους 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων «δεν έχει μπλοκαριστεί» από την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανυάχου. «Οι συνομιλίες βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ των δύο κυβερνήσεων και των ενεργειακών εταιρειών και τα κενά έχουν μειωθεί σημαντικά», όπως είπε. Ο Κοέν ισχυρίστηκε ότι η Αίγυπτος ζήτησε αρκετές διευκρινίσεις ασφαλείας – για τις οποίες δεν έδωσε λεπτομέρειες - και είπε ότι έχουν σχεδόν επιλυθεί.
Πάντως, ο ίδιος ο Κόεν είχε δηλώσει πρόσφατα στους Times of Israel: «Δεν θα επιτρέψω στον Νετανυάχου να υπογράψει καμία συμφωνία μέχρι να διευθετηθούν όλες οι λεπτομέρειες, συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων διαφωνιών ασφαλείας μεταξύ ημών και των Αιγυπτίων». Σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα, ο Ισραηλινός υπουργός Ενέργειας Έλι Κοέν ανησυχούσε ότι οι εξαγωγές θα εξαντλήσουν τα αποθέματα του Ισραήλ και θα βλάψουν την εγχώρια ενεργειακή του ασφάλεια, οπότε ανέβαλε τη σύναψή της.
Ωστόσο, στην πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα Yedioth Ahronoth, ο Κοέν ανέφερε χαρακτηριστικά πως εκτίμησή του ήταν ότι «η συμφωνία θα υπογραφεί εντός εβδομάδων», ανέφερε. Δεν υπήρξε κανένα σχόλιο από τις αιγυπτιακές αρχές σχετικά με τις δηλώσεις του Ισραηλινού υπουργού.
Χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία ως «ιστορική», ο Κόεν δήλωσε ότι θα διασφαλίσει χαμηλότερες τιμές ενέργειας για τους Ισραηλινούς καταναλωτές και θα «ενισχύσει τη διεθνή και περιφερειακή θέση του Ισραήλ».
Τα σχόλιά του έρχονται μετά από αναφορές ισραηλινών και αιγυπτιακών μέσων ενημέρωσης σχετικά με μια πιθανή συμφωνία φυσικού αερίου του Κατάρ που θα αφορά προμήθεια ποσοτήτων στην Αίγυπτο, λόγω καθυστερήσεων στην οριστικοποίηση της συμφωνίας με το Ισραήλ τους τελευταίους τρεις μήνες.
Πιθανή επίσκεψη Νετανυάχου στο Κάιρο για την υπογραφή της συμφωνίας
Εξάλλου, όπως αποκάλυψαν την περασμένη εβδομάδα οι Times of Israel, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου σκοπεύει να ταξιδέψει στο Κάιρο για την υπογραφή της συμφωνίας. Μια ανώτερη αμερικανική διπλωματική πηγή που γνωρίζει τις λεπτομέρειες του σχεδίου του Ισραηλινού πρωθυπουργού ανέφερε στην εφημερίδα ότι Ισραηλινοί αξιωματούχοι εργάζονται τις τελευταίες ημέρες για να οργανώσουν την προγραμματισμένη επίσκεψη, σε συντονισμό με ανώτερους Αμερικανούς διπλωμάτες.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο Νετανιάχου αναμένεται να συναντηθεί με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι για να συζητήσουν τη συμφωνία φυσικού αερίου. Επιδιώκει επίσης να «επιτύχει μια σημαντική διπλωματική και δημοσιογραφική πρόοδο πριν από τις ισραηλινές εκλογές και να αποσπάσει την προσοχή από τα πιεστικά εσωτερικά ζητήματα». Από την πλευρά του, πάντως, το Γραφείο του Πρωθυπουργού του Ισραήλ δήλωσε στους Times of Israel: «Δεν έχουμε καμία γνώση αυτού».
Οι περιπέτειες της συμφωνίας
Η συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών ανακοινώθηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο και ισχύει έως το 2040. Σύμφωνα με τη συμφωνία, το Λεβιάθαν, στα ανοικτά των μεσογειακών ακτών του Ισραήλ, με αποθέματα περίπου 600 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, θα πουλήσει περίπου 130 bcm φυσικού αερίου στην Αίγυπτο έως το 2040 ή μέχρι να καλυφθούν όλες οι συμβολαιοποιημένες ποσότητες. Το αέριο μεταφέρεται μέσω αγωγών, γεγονός που το καθιστά φθηνότερο από το LNG. Την συμφωνία είχαν υπογράψει η κοινοπραξία NewMed Energy, που διαχειρίζεται το ισραηλινό κοίτασμα φυσικού αερίου, με την αιγυπτιακή εταιρεία Blue Ocean Energy.
Πάντως, δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης εκείνη την περίοδο ανέφεραν ότι ο Νετανυάχου την είχε μπλοκάρει, ισχυριζόμενος ότι το Κάιρο είχε παραβιάσει το παράρτημα ασφαλείας της ειρηνευτικής συνθήκης με το Τελ Αβίβ.
Ωστόσο, ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας του Ισραήλ KAN, επικαλούμενος μια ανώνυμη πηγή, ανέφερε ότι ο Νετανυάχου έχει δώσει το πράσινο φως για την υπογραφή της τελικής συμφωνίας με το Ισραήλ. Ο ανταποκριτής του KAN, Μάικλ Σέμες, δήλωσε ότι η συμφωνία αναμένεται να ολοκληρωθεί τις επόμενες ημέρες, «πιθανώς ήδη από αυτήν την εβδομάδα». Όπως ισχυρίστηκε, Αμερικανοί παράγοντες μεσολάβησαν μεταξύ των δύο χωρών κατά το τελικό στάδιο.
Τον Σεπτέμβριο, η εφημερίδα Israel Hayom ανέφερε ότι ο Νετανυάχου έδωσε εντολή στους αξιωματούχους να μην προχωρήσουν με τη συμφωνία φυσικού αερίου χωρίς την προσωπική του έγκριση, μετά από ισχυρισμούς ότι η Αίγυπτος είχε παραβιάσει το παράρτημα ασφαλείας της ειρηνευτικής συνθήκης του 1979 - ισχυρισμούς που το Κάιρο αρνήθηκε.
Τον Αύγουστο, η ισραηλινή εταιρεία NewMed Energy ανακοίνωσε μια διευρυμένη συμφωνία εξαγωγής φυσικού αερίου από το κοίτασμα Λεβιάθαν προς την Αίγυπτο, βασιζόμενη σε μια συμφωνία του 2019 για 60 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Το νέο πακέτο, το μεγαλύτερο του Ισραήλ, προβλέπει την εξαγωγή 130 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων έως το 2040 σε αξία 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Σημειώνεται ότι, την ίδια στιγμή, η Αίγυπτος έχει απορρίψει μια ισραηλινο-αμερικανική πρόταση για μεταφορά Παλαιστινίων από τη Γάζα σε αιγυπτιακό έδαφος και αντιτάχθηκε στην κατάληψη της παλαιστινιακής πλευράς του περάσματος της Ράφα από το Ισραήλ μετά από τον διετή πόλεμο στον θύλακα.
Σχέδια για κατασκευή πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής
Παράλληλα, στη συνέντευξή του στην εφημερίδα Yedioth Ahronoth, ο Ισραηλινός υπουργός δήλωσε ότι διόρισε μια ομάδα εμπειρογνωμόνων για να αναπτύξει μια εθνική στρατηγική για την πυρηνική ενέργεια, η οποία περιλαμβάνει την κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής. Το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικές πηγές μειώνεται λόγω των νέων τεχνολογιών, πρόσθεσε, λέγοντας ότι σχεδιάζει να παρουσιάσει τις συστάσεις της ομάδας στο υπουργικό συμβούλιο.
Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στο Ισραήλ αυξάνεται κατά 3,7% ετησίως, διπλασιαζόμενη περίπου κάθε 20 χρόνια, όπως επισήμανε ο Κοέν. Με τις πρόσθετες ανάγκες της Τεχνητής Νοημοσύνης, της κβαντικής υπολογιστικής και των ηλεκτρικών οχημάτων, υποστήριξε ότι το Ισραήλ «δεν μπορεί να αποφύγει την πυρηνική ενέργεια».
Το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα στην Μέση Ανατολή που πιστεύεται ότι διαθέτει πυρηνικά όπλα, αν και δεν έχει ποτέ δηλώσει επίσημα το οπλοστάσιό της ούτε έχει υπογράψει τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων.
Μετεγκατάσταση του διυλιστηρίου πετρελαίου της Χάιφα στην έρημο Νεγκέβ
Ο Κοέν συζήτησε επίσης την πιθανότητα μετεγκατάστασης του διυλιστηρίου πετρελαίου της Χάιφα, επικαλούμενος τα μαθήματα από τον πρόσφατο πόλεμο των 12 ημερών μεταξύ του Ισραήλ με το Ιράν, με την στήριξη των ΗΠΑ. Σύμφωνα με την Yedioth Ahronoth, το διυλιστήριο της Χάιφα υπέστη άμεσο χτύπημα από ιρανικό πύραυλο κατά τη διάρκεια των επιθέσεων.
Ο Κόεν είπε ότι οι εργασίες έχουν έκτοτε ξαναρχίσει με πλήρη δυναμικότητα, αλλά υποστήριξε ότι, αντί να κλείσει το διυλιστήριο όπως είχε προγραμματιστεί αρχικά, το Ισραήλ θα πρέπει να το μεταφέρει στην έρημο Νεγκέβ, στη Μισόρ Ροτέμ, στη Νότια Περιοχή του Ισραήλ. Ανέφερε, επίσης, ότι η μετεγκατάσταση θα δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας με υψηλές αποδοχές, σημειώνοντας ότι κατέληξε σε συμφωνία με τους τοπικούς δημάρχους για την υποστήριξη της κίνησης.