ακόμη και τώρα καλύπτονται από ορυκτά καύσιμα, αλλά και να δώσει όπως στην περίπτωση της Θράκης ενεργειακή επάρκεια για την περαιτέρω ανάπτυξη θερμοκηπιακών καλλιεργειών που τόσο απαραίτητες είναι για την εφοδιαστική ασφάλεια της χώρας, στο φόντο και της κλιματικής αλλαγής.
Πάντως για το ΥΠΕΝ προτεραιότητα αποτελεί η ανάπτυξη της γεωθερμίας όπως αναφέρθηκε σε πρόσφατη εκδήλωση της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, του Συλλόγου Ελλήνων Γεωλόγων υπό την αιγίδα του ΓΕΩΤΕΕ στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος οι Ενέργειας προετοιμάζει, μάλιστα, με βάση πληροφορίες, τώρα ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για τη γεωθερμία με εγγυημένες τιμές και απλούστερες αδειοδοτήσεις, θέλοντας να προσελκύσει επενδύσεις και να την τοποθετήσει στο επίκεντρο της ενεργειακής στρατηγικής. Ηδη η ΔΕΗ μέσα από τον κλάδο της ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει στο ραντάρ της την ανάπτυξη στον εν λόγω κλάδο.
Πάντως όπως αναφέρθηκε στην εκδήλωση με τίτλο «Γεωενέργεια: Προοπτικές και Προκλήσεις» η γεωθερμία απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση των τεχνικών, περιβαλλοντικών και πολιτικών παραμέτρων που καθορίζουν την αξιοποίησή της, ώστε να αποφευχθούν αστοχίες του παρελθόντος. Όπως είπε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Νίκος Τσάφος είναι σημαντική η αλλαγή του ενεργειακού μίγματος με τη μετάβαση από τον λιγνίτη στις ΑΠΕ, υπογραμμίζοντας τη στρατηγική σημασία της γεωθερμίας για το μέλλον.
Ο Ευρωβουλευτής κ. Δημήτριος Τσιόδρας από την πλευρά του ανακοίνωσε ότι στις αρχές του 2026 θα παρουσιαστεί το «Geothermal Action Plan» στο Ευρωκοινοβούλιο, υπογραμμίζοντας την κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική. Ο Ευρωβουλευτής κ. Γιάννης Μανιάτης υπογράμμισε την ανάγκη για νέα εθνική στρατηγική που θα ενισχύει τη γεωπολιτική θέση της χώρας, με έμφαση στα ανταποδοτικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες. Γενικά πάντως όσον αφορά την Γεωθερμική Ενέργεια στην Ελλάδα επισημάνθηκε ότι παρά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, η γεωθερμία δεν έχει αξιοποιηθεί πλήρως για ηλεκτροπαραγωγή. Κοινή συνισταμένη των ομιλητών ήταν η άμεση ανάγκη για σταθερό χρηματοοικονομικό πλαίσιο και ισχυρά επενδυτικά κίνητρα από την Πολιτεία. Πέρα από τη Θράκη όπου υπάρχει ρότα εκμετάλλευσης των γεωθερμικών πεδίων σε καλλιέργειες σε θερμοκήπια από τον Όμιλο Πλαστικά Θράκης ή Λέσβος έχει ενδιαφέρον σε σχέση με το δυναμικό της.
Στο παρελθόν υπήρξαν αποτυχημένες προσπάθειες στον τομέα, ωστόσο τώρα φαίνεται να υπάρχει και πάλι επανεκκίνηση. Σε πρώτη φάση σχεδιάζεται η δημιουργία μιας πιλοτικής μονάδας 250 kW, για να φανούν οι δυνατότητες του πεδίου. Παράλληλα, εξετάζεται μια μεγαλύτερη εγκατάσταση 8 MW. Ο διεθνής διαγωνισμός για τη μικρή μονάδα αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές Οκτωβρίου, ενώ στόχος είναι να τεθεί σε λειτουργία έως τα τέλη του 2026. Το έργο θα αξιοποιήσει ήδη υπάρχουσες γεωτρήσεις, μειώνοντας κόστος και χρόνο υλοποίησης. Για τη μεγαλύτερη μονάδα, η χωροθέτηση τοποθετείται προς τα τέλη του 2025 και η περιβαλλοντική αδειοδότηση εντός του 2026.
Ωστόσο, οι βαθιές γεωτρήσεις απαιτούν εξειδικευμένο εξοπλισμό από το εξωτερικό, γεγονός που μεταθέτει την κατασκευή στο 2028, με ολοκλήρωση γύρω στο 2031. Κρίσιμο ζήτημα παραμένει η διασύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο, που θεωρείται απαραίτητη για τη βιωσιμότητα του έργου.
Η περίπτωση της Μήλου
Πάντως, με δεδομένο ότι και το γεωθερμικό δυναμικό της Μήλου αξίζει να καταγραφεί το τι έγινε την περασμένη Άνοιξη στο νησί. Τότε, την αντίθεσή του εξέφρασε, μετά από ανοικτή εκδήλωση, ο Δήμος Μήλου στην ανάπτυξη υποδομών γεωθερμίας υψηλής ενθαλπίας στο νησί.
Συγκεκριμένα, στα τέλη Απριλίου, στη Μήλο, το Συνεδριακό Κέντρο «Γ. Ηλιόπουλος», έλαβε χώρα, με παριστάμενους περίπου 500 δημότες, δείγμα της σημασίας του ζητήματος, εκδήλωση ενημέρωσης για τη γεωθερμία μετά και την πρόθεση της ΔΕΗ Ανανεώσιμες να ανοίξει δύο γεωτρήσεις υψηλής ενθαλπίας στο νησί.
Τη συγκέντρωση οργάνωσε ο Δήμαρχος Μανώλης Μικέλης, παρόντος και του Δημάρχου Κιμώλου, ενώ συμμετείχε ψηφιακά και ο Δήμαρχος Νισύρου, αλλά και ο καθ. Ευθ. Λέκκας. Οι εκπρόσωποι της ΔΕΗ, στην παρουσίασή τους έδωσαν τα δεδομένα για το τι είναι σήμερα μια γεωθερμική μονάδα.
Να σημειωθεί ότι στη δεκαετία του ’80 είχε ξεκινήσει μια αντίστοιχη προσπάθεια από τη ΔΕΗ, χωρίς, όμως αποτέλεσμα, λόγω ζητημάτων διαχείρισης των φρεατίων. Αυτά που προέκυψαν τότε, (περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οσμές, μόλυνση και αναστάτωση στη ζωή των πολιτών) έχουν σηματοδοτήσει αρνητικά στην τοπική κοινή γνώμη την όποια προσπάθεια για εκμετάλλευση του πλούσιου γεωθερμικού πεδίου στο νησί της Αφροδίτης. Από τότε η τεχνολογία έχει, βέβαια, προχωρήσει και γιαυτό η ΔΕΗ Ανανεώσιμες εξετάζει το ενδεχόμενο για την ανάπτυξη σχετικών υποδομών.
Η ανακοίνωση του Δήμου Μήλου
Όπως είχε αναφέρει τότε σχετική ανακοίνωση : «Ο Δήμος Μήλου, δια του Δημάρχου κ. Μανώλη Μικέλη, εκφράζει με απόλυτη σαφήνεια και κατηγορηματικότητα τη συλλογική βούληση της τοπικής κοινωνίας απέναντι στα σχέδια εφαρμογής γεωθερμίας υψηλής ενθαλπίας στο νησί. Κατά τη συνάντηση με εκπροσώπους της ΔΕΗ Ανανεώσιμες και του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, όπου παρουσιάστηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το σχετικό έργο, ο Δήμαρχος ξεκαθάρισε: «Η Μήλος δεν αποδέχεται καμία ενεργειακή εφαρμογή γεωθερμίας υψηλής ενθαλπίας στο νησί. Το έχουμε δηλώσει με ομόφωνες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου επί σειρά ετών. Δεν θα δεχθούμε αποφάσεις που λαμβάνονται ερήμην μας, ούτε θα επιτρέψουμε την επανάληψη των τραγικών σφαλμάτων του παρελθόντος.» Ο Δήμος υπενθυμίζει πως: Τη δεκαετία του 1980, η πρώτη απόπειρα γεωθερμικής εκμετάλλευσης προκάλεσε σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οσμές, μόλυνση και αναστάτωση στη ζωή των πολιτών. Το νησί χαρακτηρίζεται από έντονη σεισμικότητα, εύθραυστο υδρολογικό σύστημα και έντονη τουριστική, εξορυκτική και πολιτιστική δραστηριότητα. Η τοπική κοινωνία έχει εκφραστεί ρητά, επανειλημμένα και με επιχειρήματα κατά της συγκεκριμένης μορφής γεωθερμίας.
Ο Δήμαρχος κατέστησε απολύτως σαφές πως, σε περίπτωση συνέχισης των σχεδιασμών χωρίς κοινωνική συναίνεση, ο Δήμος Μήλου: Θα προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας και σε κάθε αρμόδια Αρχή. Θα προβεί σε πολιτικές και θεσμικές ενέργειες σε συνεργασία με άλλους νησιωτικούς Δήμους και θεσμικά όργανα. Θα ενημερώσει εθνικά και ευρωπαϊκά όργανα, καταγγέλλοντας κάθε παραβίαση των αρχών τοπικής αυτοδιάθεσης και περιβαλλοντικής δικαιοσύνης. Ο Δήμος Μήλου παραμένει υπέρμαχος της βιώσιμης ανάπτυξης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μόνο όταν αυτές υλοποιούνται με κοινωνική αποδοχή και απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Η απάντηση της Μήλου είναι σαφής, καθολική και τελεσίδικη: ΟΧΙ στη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας. ΌΧΙ σε έργα που σχεδιάζονται ερήμην των πολιτών. ΌΧΙ σε ό,τι απειλεί το μέλλον του νησιού μας. Εδώ είναι ΜΉΛΟΣ! Και εδώ αποφασίζουμε ΕΜΕΊΣ!».
*Από την ΕΣΤΙΑ