χρόνος και αρκετή προσπάθεια ώστε να ανακτήσει ρυθμό. Αλλωστε, ανάλογο είναι και το μήνυμα της S&P όσον αφορά τις αξιολογήσεις στην Ευρωζώνη γενικότερα, η οποία τόνισε πως το ανοδικό μομέντουμ στον Νότο έχει μάλλον κορυφωθεί μεσοπρόθεσμα.
Ειδικότερα, η Moody’s, η οποία μόλις τον περασμένο Μάρτιο αναβάθμισε την Ελλάδα σε επενδυτική βαθμίδα, χαιρέτισε το ιστορικό μεταρρυθμίσεων της χώρας, το οποίο έχει οδηγήσει σε ορατές βελτιώσεις στους θεσμούς και τη διακυβέρνηση, ισχυρότερες επενδύσεις και έναν υγιέστερο τραπεζικό τομέα. Η ελληνική οικονομία, τονίζει ο οίκος, έχει επιδείξει σημαντική απορρόφηση των κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τα οποία, παράλληλα με τις ιδιωτικές επενδύσεις, θα στηρίξουν την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια, ενώ επισήμανε ότι η δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας συνεχίζει να υπερβαίνει τις προσδοκίες.
Ωστόσο η Moody’s σημείωσε εμμέσως πλην σαφώς πως θα αργήσει να προχωρήσει σε νέα αναβάθμιση της «βαθμολογίας» της Ελλάδας. Οπως είπε, οι σταθερές προοπτικές που δίνει στην αξιολόγηση Baa3 της χώρας ενσωματώνουν την άποψη ότι η τρέχουσα πολύ ισχυρή δημοσιονομική επίδοση είναι πιθανό να μετριαστεί με την πάροδο του χρόνου, αν και το χρέος θα συνεχίσει να μειώνεται. «Οι βασικές μας υποθέσεις αναγνωρίζουν ότι η ολοκλήρωση των θεσμικών και των οικονομικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανάπτυξη θα απαιτήσει χρόνο», όπως τόνισε.
«Προβλέπουμε επίσης ότι η οικονομική ανάπτυξη είναι πιθανό να επιβραδυνθεί σε σχέση με τα τρέχοντα υψηλά επίπεδα μόλις ολοκληρωθεί η απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης», πρόσθεσε. Και όπως εξήγησε, εν μέρει αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα δυσμενή δημογραφικά στοιχεία θα δημιουργήσουν σημαντικά εμπόδια στην ανάπτυξη, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αυξήσει τα ποσοστά συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό και να εφαρμόσει διαρθρωτικές μακροοικονομικές μεταρρυθμίσεις. Επιπλέον, ανέφερε πως αν και το χρέος έχει μειωθεί γρήγορα τα τελευταία χρόνια, θα παραμείνει ένα από τα υψηλότερα διεθνώς μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας.
Το μήνυμα συνεπώς που δίνει ο οίκος είναι ότι οι αναβαθμίσεις στο εξής επιβραδύνονται. Ανάλογο σήμα δίνει και η S&P, η οποία σε ανάλυσή της τόνισε πως μπορεί το χάσμα των αξιολογήσεων μεταξύ Βορρά και Νότου να έχει γεφυρωθεί σημαντικά και γρήγορα, κυρίως λόγω των δημοσιονομικών βελτιώσεων στις χώρες της περιφέρειας, αλλά εκτιμά ότι η περαιτέρω σύγκλιση θα είναι περιορισμένη. «Η ανοδική δυναμική στις χώρες της Μεσογείου πιθανότατα έχει κορυφωθεί μεσοπρόθεσμα, όπως υποδεικνύεται από τις σταθερές προοπτικές στις αξιολογήσεις τους». Η έμφαση του αφηγήματος της σύγκλισης στην Ευρωζώνη πλέον, όπως εξήγησε η S&P, θα αφορά κυρίως τις αρνητικές προοπτικές της Γαλλίας, που αντανακλούν την αύξηση του δημόσιου χρέους εν μέσω ασθενούς πολιτικής συναίνεσης σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων της χώρας.
Ο διεθνής οίκος ανέφερε ότι έχει αναβαθμίσει σημαντικά τις αξιολογήσεις των χωρών που επλήγησαν περισσότερο κατά τη διάρκεια της κρίσης δημόσιου χρέους, ξεχωρίζοντας την Ελλάδα και την Πορτογαλία, τις οποίες αναβάθμισε κατά τέσσερις βαθμίδες από το 2020. «Αναμένουμε ότι αυτές οι χώρες θα συνεχίσουν να μειώνουν το δημόσιο χρέος, αλλά με βραδύτερο ρυθμό».
Οι νέες προκλήσεις
Οπως επισημαίνει η S&P, η Ευρώπη αντιμετωπίζει προκλήσεις από τους νέους δασμούς των ΗΠΑ στην Ε.Ε. που επηρεάζουν αρνητικά την οικονομική απόδοση και τις καθαρές εξαγωγές, παράλληλα με τις συνεχιζόμενες πιέσεις στις αμυντικές δαπάνες εν μέσω γεωπολιτικών εντάσεων. «Αναμένουμε ότι αυτοί οι παράγοντες θα επιβραδύνουν τη βελτίωση των αξιολογήσεων, περιορίζοντας περαιτέρω τη σύγκλιση, ενώ θα επιβεβαιώσουν τις υπάρχουσες ευπάθειες».
*Από την Καθημερινή