Ο κίνδυνος για παρανόηση της πραγματικότητας και κατρακύλα σε επιλογές δυσνόητες και παρακινδυνευμένες είναι πάντοτε παρών και απειλητικός. Πρόσφατα άκουγα σε αθηναικό ζαχαροπλαστείο μια παρέα νέων μεγαλόφωνα να σχολιάζει αν πρόκειται να χάσει τίποτα αν περιορισθούν οι δημοκρατικές ελευθερίες και το πολίτευμα αλλάξει προσανατολισμό προς αυταρχικότερες μορφές. Συζητήσεις επικίνδυνες φορτισμένες απο άγνοια για το τι μπορει να συμβεί αλλά και από απογοήτευση απο αυτό που όλοι βλέπουν να ξετυλίγεται γύρω τους.
Πρωτο ζητημα είναι η άγνοια. Υπάρχει τετοια συνήθεια με την χωρίς περιορισμούς ελευθερία που δέν έχει, σχεδόν καθολου, κανόνες έχει κατακυριεύσει τη χώρα που οι νεώτεροι κυρίως πολίτες αδυνατούν να συλλάβουν τι μπορεί να τους συμβεί αν αυτή η ελευθερία χαθεί η περιορισθεί. Ιδιαίτερα μάλιστα στην εποχή που ζούμε, που ο αυταρχισμός έχει αλλάξει μορφή και μεθόδους. Σήμερα δεν θα βγούν ξανά τάνκς στους δρόμους. Ούτε η αστυνομία θα χτυπά πόρτες για να συλλάβει πολίτες η θα στέλνει μηνύματα ζητώντας να περάσει κάποιος απο την Ασφάλεια “για υπόθεσή του”. Με βάση τις σύγχρονες πολιτικές μεθόδους, τις προόδους της τεχνολογίας και τα επικοινωνικά τεχνάσματα η καταπίεση θα είναι έμμεση, ελάχιστα συνειδητοποιημένη, καθόλου βίαιη καί απόλυτα αποτελεσματική.
Ο κόσμος θα συμφωνεί με τις επιλογές της πολιτικής εξουσίας δίχως να πολυκαταλαβαίνει το γιατί και θα είναι περίπου βολεμένος με την καθημερινή του μιζέρεια μιά και δεν θα είναι απόλυτα ορατές οι όποιες άλλες εναλλακτικές του λύσεις. Οι ενδεχόμενα ανατρεπτικές εικόνες από τις εναλλακτικές του επιλογές θα τον τρομοκρατούν και θα τον πειθαρχούν. Το εύρος της αλήθειας που θα συνειδητοποιεί πως υπάρχει γι’ αυτόν θα είναι οριοθετημένη και καθορισμένη. Το εξαιρετικό βιβλίο των Daniel Treisman και Sergei Gruviev, “Spin Dictators (Princeton, 2023) είναι εξαιρετικά αποκαλυπτικό για το μέλλον που μας απειλεί!
Αλλο ζήτημα είναι βεβαίως αυτό που όλοι βλέπουμε να εκτυλίσσεται γύρω μας. Η ακατάσχετη διαφθορά που τίποτα δεν δείχνει να είναι σε θέση να την περιορίσει. Οταν πλέον η τιμιότητα αρχίζει να ταυτίζεται με την ανικανότητα η και την βλακεία (!) είναι ελάχιστα πλέον αυτά που μπορούν να γίνουν ώστε κάπως αυτή η τάση απλά να ανακοπεί. Πρόσωπα σε σημαντικά διεθνή πόστα καταγγέλλονται αμέσως η εμμέσως γιά σκάνδαλα συναλλαγών, και σχεδόν τίποτα δεν γίνεται. Η μετριότητα των ηγεσιών τείνει πλέον να γίνει καθεστώς και η λογική απουσιάζει σχεδόν εντελώς απο τις κοινωνίες μας.
Πολλοί δημόσιοι παράγοντες κομπάζουν περιαυτολογώντας για το τέλος της παγκοσμιοποίησης παραβλέποντας πως η επαναφορά του κρατισμού συνοδεύεται από αναποτελεσματικότητα, διαφθορά, φτώχεια και περίπου καθημερινές δυσκολίες. Βλέποντας λχ την ελληνική πραγματικότητα παρατηρεί κάποιος πως το μοναδικό κομμάτι οικονομικής δραστηριότητας που ανθεί είναι αυτό στο οποίο δεν ανακατεύεται ο δημόσιος τομέας, η υπερπόντια ναυτιλία. Ενώ εκεί που ανακατεύεται, η ακτοπλοία, υπάρχουν κατά καιρούς προβλήματα.Η Ευρώπη ακόμη παλεύει με το ζήτημα της παράνονης μετανάστευσης ενώ δείχνει να επιμένει στο περίφημο net zero όριο επίτευξης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Και οι δύο μάχες δείχνουν οριστικά χαμένες. Μονο η Προεδρία Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ ίσως δώσει κάποια διέξοδο στα ζητήματα αυτά. Δεν είναι όμως ντροπή απο την Ευρώπη να περιμένει από αλλού προστάγματα για να λύσει εσωτερικά της ζητήματα; Η Ελλάδα τι περιμένει για να αποσύρει την υπογραφή της απο το ανόητο Σύμφωνο Μετανάστευσης του ΟΗΕ; Και να σταματήσει να ομονοεί με την Ευρώπη σε μέτρα για το περιβάλλον που έχουν ουσιαστικά διαλύσει την οικονομία της; Μήπως ολόκληρη η Ευρώπη χρειάζεται μια γενική αναθεώρηση των ηγετικών της προσωπικοτήτων;
(από την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ")