των υδάτων, ανά τη χώρα, πέρα από τις δυο ΑΕ (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ) και το νεοσύστατο οργανισμό για τη Θεσσαλία "καίει". Κι αυτό με τις ανάγκες για ευελιξία στις προσλήψεις αλλά και στις κινήσεις για εξασφάλιση κονδυλίων, δεδομένες ώστε να τρέξουν απαραίτητα έργα και επενδύσεις κλίμακας.
Με βάση, μάλιστα, αξιόπιστες πληροφορίες, οι διαφορετικές αυτές προσεγγίσεις έχουν “ανεβάσει” το θερμόμετρο. Κατά κάποιους, δε, που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα η αντιπαράθεση κορυφαίων πολιτικών στελεχών έχει πάρει διαστάσεις εμφυλίου. Από τη μια, καταγράφεται και πάλι επανάκαμψη της ιδέας της “εμπλοκής” με κάποιο νομικά στέρεο τρόπο, της ΔΕΗ στην ενοποίηση των ΔΕΥΑ, πολλές από τις οποίες είναι υπερχρεωμένες ένεκα των λογαριασμών ρεύματος (αντλιοστάσια, βιολογικοί καθαρισμοί κτλ). Από την άλλη, υπάρχει η άποψη ότι η εξυγίανση των ΔΕΥΑ θα πρέπει να περάσει, μόνο, μέσα από εθελοντικές συνενώσεις, σε επίπεδο νομού, όπως έχουν προτείνουν οι συλλογικοί φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, κάτι που φέρεται να συμμερίζονται και κορυφαίοι υπουργοί, όπως ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου αλλά και ο υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος. Οι, δε, τελευταίοι “αφουγκραζόμενοι”, ως φαίνεται και τα μηνύματα των γαλάζιων δημάρχων εν όψει και των επερχόμενων πολιτικών εξελίξεων, αλλά και τον αγώνα για τη δική τους, ενδεχόμενη, έκθεση στον πολιτικό στίβο, δεν έχουν "ευήκοα ώτα" σε μεταρρυθμίσεις “τύπου ΔΕΗ”.
Να σημειωθεί ότι το όλο πλάνο για τη διαχείριση των υδάτων “τρέχει” ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, που με βάση αναφορές από στελέχη της ΝΔ, εστιάζει στα χρέη των ΔΕΥΑ στη ΔΕΗ και προτάσσει λύσεις που διασφαλίζουν επάρκεια διαχείρισης και ευελιξία σε ζητήματα προσωπικού και απορρόφησης χρημάτων, που εμπλέκουν, με κάποιο τρόπο, την μεγαλύτερη επιχείρηση ενέργειας στη χώρα, που όπως αναφέρεται, έχει και τεχνογνωσία σε κατασκευή, διαχείριση φραγμάτων και υδροηλεκτρικών καθώς αλλά και εξειδικευμένο προσωπικό.
Να σημειωθεί ότι ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης κ. Κωστής Χατζηδάκης, σε συνέντευξή του την περασμένη Δευτέρα στον ΣΚΑΪ, σε σχέση με την πορεία υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων, σημείωσε ότι: «Στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο εγκρίθηκαν 25 διαφορετικές μεταρρυθμίσεις για το β’ εξάμηνο του 2025, μεσαίας και μεγάλης κλίμακας. Είναι τέσσερις μεταρρυθμίσεις τον μήνα ή μια μεταρρύθμιση την εβδομάδα. Και μέσα σε αυτά είναι το Εθνικό Σχέδιο Υδάτων» ανέφερε με νόημα.
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη του 2024 ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ κ. Χ. Σαχίνης μιλώντας στο «Olympia Forum V», είχε αναφέρει ότι προ τριετίας είχε ξεκινήσει μια συζήτηση με τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ κ. Γιώργο Στάσση, για την εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης στο Λαύριο, κοντά στη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής της επιχείρησης. Να σημειωθεί ότι πλέον η αφαλάτωση, αν και ενεργοβόρα, αλλά με δεδομένες τις περικοπές “πράσινης” ισχύος, που θα μπρούσαν να αποφευχθούν μέσα από διαδικασίες αξιοποίησης για αφαλάτωση αντλησιοταμίευση κτλ, προτάσσεται ως μια από τις λύσεις για τη λειψυδρία. Όμως αφαλάτωση χωρίς ενέργεια και μάλιστα φτηνή, δε νοείται, όπως τονίζεται από γνώστες του όλου θέματος.
Όπως φαίνεται, λοιπόν, ένεκα και των ανεπάρκειας υδάτινων πόρων, ύπαρξης αναγκών για απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων αλλά και με αδήριτα τα ζητήματα του κατακερματισμού του χώρου, των υπερχρεωμένων, συχνά, φορέων, των μεγάλων απωλειών δικτύου, των υδροκλοπών, η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει αποφάσεις.
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Ιουλίου σε κάποιες πρώτες καταγραφές, που παρουσιάστηκαν στο Υπ. Συμβούλιο, τονίστηκε ότι η χώρα μας κατατάσσεται στην 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο λειψυδρίας. Η στάθμη των φραγμάτων είναι σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ενώ ενδεικτικό είναι πως τα αποθέματα στην Αττική έχουν μειωθεί πάνω από 50% σε σχέση με το 2022.
“Χωρίς τη λήψη επιπλέον μέτρων και λύσεων, οι διαθέσιμοι υδάτινοι πόροι εκτιμάται ότι επαρκούν για διάστημα δύο ετών” τόνισε χαρακτηριστικά πριν λίγες εβδομάδες στη Γενική Συνέλευση της ΕΥΔΑΠ, ο Χάρης Σαχίνης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, .” Με την εφαρμογή των προτεινόμενων λύσεων, ο χρονικός ορίζοντας επάρκειας επεκτείνεται στα τρία έτη. Εάν υπάρξει επαρκής βροχόπτωση, η επάρκεια μπορεί να φτάσει έως και τα τέσσερα έτη, δημιουργώντας το αναγκαίο χρονικό περιθώριο για την υλοποίηση του μεγάλου έργου των Κρεμαστών, το οποίο βρίσκεται σε προγραμματισμένο στάδιο υλοποίησης” τόνισε ο κ. Σαχίνης που υπογράμμισε ότι”η ΕΥΔΑΠ τηρεί αυστηρή στάση, προχωρώντας ακόμη και σε κατασχέσεις λογαριασμών όπου απαιτείται, προκειμένου να διασφαλιστεί η είσπραξη των οφειλομένων.”. Όπως, δε, σημείωσε, “η εταιρεία λειτουργεί στο πλαίσιο ρυθμιζόμενης αγοράς, ενώ ααπαραίτητα δεδομένα έχουν υποβληθεί στον Ρυθμιστή, ώστε να καθοριστεί το επιτρεπόμενο τιμολόγιο βάσει της αρχής της ανάκτησης κόστους. Η τιμολόγηση βασίζεται αποκλειστικά σε τεκμηριωμένα έργα που κρίνονται αναγκαία.”
Το καυτό, λοιπόν, θέμα με άμεσες εκλογικές διαστάσεις είναι το ποιες θα είναι οι εξελίξεις στις ΔΕΥΑ και γιαυτό η κυβέρνηση, καθησυχάζοντας στο φόντο και της συζήτησης για αυξήσεις τιμών, έχει αναφέρει, ότι πέντε είναι βασικοί άξονες του σχεδιασμού.
Συγκεκριμένα:
·Το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό, όπως προβλέπει το Σύνταγμα και η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας
·Βιώσιμες εταιρείες ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, με στόχο αποδεκτό κόστος για όλες τις χρήσεις
·Ολιστικός σχεδιασμός και κεντρική διαχείριση όλων των αναγκαίων έργων, μικρών και μεγάλων
·Κατεπείγουσες πρωτοβουλίες τους επόμενους έξι μήνες, σε συνδυασμό με εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών
·Νέες τεχνολογίες και συμπληρωματικοί τρόποι παραγωγής νερού (αφαλάτωση, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση)
Να σημειωθεί ότι, με βάση την κυβέρνηση, ήδη, είναι σε εξέλιξη περισσότερα από 1.200 έργα διαχείρισης και αξιοποίησης υδάτων, εκ των οποίων 1.090 αφορούν στην ύδρευση και 237 την άρδευση. Σημειώνεται ότι τα έργα αυτά έρχονται να προστεθούν στα 278 που έχουν ήδη ολοκληρωθεί από το 2019 έως σήμερα, ωστόσο είναι προφανής η ανάγκη περαιτέρω επενδύσεων και πιο συντεταγμένης προσπάθειας για την αντιμετώπιση αυτού του μεγάλου, κοινωνικού και εθνικού ζητήματος.