Ήδη η Αθήνα έχει χαρακτηριστεί ως τους πιο υποσχόμενους προορισμούς για την ανάπτυξη κέντρων δεδομένων (data centers) στην Ευρώπη, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Cushman & Wakefield Proprius, καθώς η θέση της ως γέφυρα μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής, σε συνδυασμό με τη δυναμική της ψηφιακής εξέλιξης, την καθιστά ιδανικό κόμβο για τη δημιουργία υποδομών data centers και cloud computing.
Δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλοι διεθνείς όμιλοι επενδύουν ήδη στην Ελλάδα, αναβαθμίζοντας τη χώρα σε βασικό κόμβο για την ανάπτυξη κέντρων δεδομένων και υποδομών cloud. Η ΔΕΗ και η Lancom, καθώς και οι Microsoft και Google, υλοποιούν έργα που αναμένεται να αγγίξουν δισεκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, οι επενδύσεις στον τομέα των data centers στην Ελλάδα αναμένεται να ξεπεράσουν το 1,2 δισ. την επόμενη πενταετία, ενώ ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη μεγάλα project που θέτουν τις βάσεις του ψηφιακού χάρτη.
Μεταξύ αυτών, το mega project της Dromeus Capital και της Apto στα Σπάτα, ύψους 300 εκατ. ευρώ, αναμένεται να δημιουργήσει δύο σύγχρονα data centers, ενισχύοντας τις ψηφιακές υποδομές και τη τοπική οικονομία. Επίσης, η κοινοπραξία Data In Scale (ΔΕΗ και DAMAC) έχει ήδη ξεκινήσει τις εργασίες για ένα μεγάλο data center στα Σπάτα, το οποίο θα ολοκληρωθεί το 2026, ενώ η γαλλική DATA4 προχωρά στην κατασκευή τριών data centers στην Παιανία, με επένδυση 300 εκατ. ευρώ.
Μεγάλες διεθνείς εταιρείες όπως η Microsoft και η Google έχουν ανακοινώσει την ανάπτυξη σημαντικών έργων data centers, τα οποία θα φιλοξενήσουν cloud υπηρεσίες, ενώ η η ελληνική Lancom συνεχίζει την επέκτασή της, αναπτύσσοντας το Balkan Gate στη Θεσσαλονίκη, με στόχο να καταστήσει τη χώρα κεντρικό κόμβο στην περιοχή.
Θέσεις εργασίας ή στρατηγική παρουσία;
Το μεγάλο ερώτημα σαφώς που επικρατεί στη σκιά αυτών των project είναι το κατά πόσο θα δώσουν ώθηση στην τοπική οικονομία και θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Η απάντηση δεν είναι απλή, ωστόσο, καθώς όπως έχει αναλύσει και η Global Χ, τα κέντρα δεδομένα είναι ένας αναγκαίος κρίκος στην ταχεία εξάπλωση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Όπως εξηγεί, πριν από πέντε χρόνια, τα κέντρα δεδομένων σχεδιάζονταν για την αποθήκευση αρχείων και τη λειτουργία καθημερινών λογισμικών. Σήμερα, επανασχεδιάζονται από το μηδέν για να λειτουργούν ως υπερεργοστάσια Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), εκτελώντας προηγμένα φορτία εργασίας AI όλο το 24ωρο. Αυτή η μεταμόρφωση δεν είναι ήπια, αλλά μάλλον μια δομική αλλαγή στο πώς σχεδιάζονται αυτοί οι γιγαντιαίοι υπολογιστικοί κόμβοι, πού κατασκευάζονται και ποιες πηγές ενέργειας τους τροφοδοτούν.
Ένας από τους κύριους παράγοντες αυτής της αλλαγής είναι η ταχεία εξάπλωση της Τεχνητής Νοημοσύνης που έχουμε δει τα τελευταία τρία χρόνια. Πλατφόρμες όπως το ChatGPT έχουν αναπτυχθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, νέα προϊόντα AI λανσάρονται καθημερινά, ενώ ο όγκος των ερωτημάτων αυξάνεται με πρωτοφανή ρυθμό. Σε τομείς όπως η εξυπηρέτηση πελατών, η ιατρική διάγνωση, η εφοδιαστική αλυσίδα και η ανίχνευση απάτης, οι εφαρμογές AI κατακλύζουν την παραγωγή, περιοριζόμενες μόνο από τη διαθεσιμότητα υπολογιστικών υποδομών ρυθμισμένων για AI.
Για να υποστηριχθεί η εκρηκτική αύξηση των αναγκών υπολογιστικής ισχύος AI και να επιτραπεί η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών όπως η Φυσική AI ή η Κβαντική Υπολογιστική, η παγκόσμια χωρητικότητα των κέντρων δεδομένων πρέπει να επεκταθεί σημαντικά. Κατά την Global X, μάλιστα, μια γενεαλογική ανάπτυξη που στοχεύει τις ράγες της οικονομίας AI βρίσκεται σε εξέλιξη, η οποία θα μπορούσε να προσφέρει μια ελκυστική θεματική ευκαιρία για επενδυτές που επιθυμούν αμυντική έκθεση στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Τα Κέντρα Δεδομένων είναι οι «νέοι σταθμοί διοδίων»
Τα τελευταία δέκα χρόνια, τα κέντρα δεδομένων κατασκευάζονταν κυρίως για να διαχειριστούν την αύξηση της δημιουργίας δεδομένων και την υιοθέτηση λογισμικών. Από το 2015 έως το 2025, τα παγκόσμια δεδομένα αυξήθηκαν κατά 1.258%, ενώ η παγκόσμια δαπάνη για λογισμικό αναμένεται να τετραπλασιαστεί.
Οι καταναλωτές — ενισχυμένοι από το 5G, τις καλύτερες κινητές συσκευές και την μαζική ψηφιοποίηση της καθημερινής ζωής κατά τη διάρκεια της πανδημίας — ήταν οι κύριοι παράγοντες αυτής της ανάπτυξης. Τα κινητά παιχνίδια, οι υπηρεσίες streaming, οι εφαρμογές συνομιλιών, οι εφαρμογές πληρωμών και άλλες ενίσχυσαν την τάση αυτή.
Αυτή η δυναμική άλλαξε δραματικά με την έλευση του ChatGPT. Η συνομιλητική Τεχνητή Νοημοσύνη έγινε το κύριο εργαλείο για το ευρύ κοινό σχεδόν από τη μία μέρα στην άλλη, εκτοξεύοντας την αλληλεπίδραση των χρηστών και ωθώντας τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα να επεξεργάζονται περισσότερα δεδομένα, πιο γρήγορα.
Ταυτόχρονα, οι προσδοκίες των χρηστών αυξήθηκαν, με τα ερωτήματα να συνοδεύονται από εικόνες, βίντεο και μεγαλύτερα πλαίσια διαλόγων, εντείνοντας ακόμη περισσότερο τις απαιτήσεις υπολογιστικής ισχύος και πυροδοτώντας ένα κύμα νέων εφαρμογών ΑΙ. Όλα αυτά οδήγησαν σε μια άνευ προηγουμένου ζήτηση για ικανότητες επεξεργασίας, την οποία η βιομηχανία ΑΙ δεν είχε πλήρως προβλέψει.
Η βιομηχανία αντέδρασε επενδύοντας επιθετικά και με επείγοντα χαρακτήρα. Παγκοσμίως, ξοδεύτηκαν 455 δισ. δολάρια για τα κέντρα δεδομένων το 2024, αυξημένα κατά 51% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, η αληθινή κλίμακα της ισχύος που απαιτεί η ΑΙ και η ευαισθησία σε καθυστερήσεις μόλις αρχίζει να αποκαλύπτεται, καθώς οι εφαρμογές παραμένουν αυστηρά ελεγχόμενες και η διαθεσιμότητα των διακομιστών ΑΙ, ειδικά με επαρκή σύνδεση ισχύος, εξακολουθεί να είναι ένα κρίσιμο εμπόδιο. Μάλιστα, σύμφωνα με την Global X, η ανάπτυξη του σκελετού της επεξεργασίας ΑΙ μόλις έχει ξεκινήσει και θα διαμορφώσει τη βιομηχανία των κέντρων δεδομένων τα επόμενα χρόνια.
Σπανιότητα και δυναμική τιμολόγησης στα Κέντρα Δεδομένων
Καθώς η ζήτηση για υπολογιστική ισχύ ΑΙ αυξάνεται, η χωρητικότητα των κέντρων δεδομένων στις ΗΠΑ φτάνει σε κρίσιμα όρια. Σε βασικές αγορές κέντρων δεδομένων των ΗΠΑ, οι δείκτες κενών θέσεων βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Στο πρώτο τρίμηνο του 2025, η μη χρησιμοποιούμενη χωρητικότητα ήταν μόλις 1,6%, με κεντρικούς κόμβους όπως η Βόρεια Βιρτζίνια να λειτουργούν με ακόμα πιο περιορισμένες δυνατότητες. Αυτή η τάση παραμένει ακόμη και εν μέσω πρωτοφανών νέων κατασκευών το 2024, όπου προστέθηκαν σχεδόν 7 GW νέας χωρητικότητας στην αγορά, διπλάσια από την προηγούμενη χρονιά.
Η περιορισμένη διαθέσιμη χωρητικότητα δημιουργεί ισχυρούς ανέμους υποστήριξης για τους ήδη εγκατεστημένους παρόχους. Με λίγες εναλλακτικές λύσεις διαθέσιμες σε κλίμακα και μέγεθος που απαιτούν οι υιοθετούντες την Τεχνητή Νοημοσύνη, οι πελάτες είναι λιγότερο διατεθειμένοι να αλλάξουν προμηθευτές, διατηρώντας έτσι την αλλαγή παρόχου σε χαμηλά επίπεδα και την πληρότητα υψηλή.
Αυτό δίνει στους χειριστές κέντρων δεδομένων το πλεονέκτημα κατά τις διαπραγματεύσεις για ανανεώσεις συμβολαίων, κλειδώνοντας συχνά υψηλότερα ενοίκια με ελάχιστες αντιστάσεις. Οι τιμές ενοικίασης είχαν ήδη εκτοξευτεί σε ιστορικά υψηλά επίπεδα μέχρι το τέλος του 2024.
Περιοχές όπως η Ευρώπη επιταχύνουν επίσης τις αναπτύξεις υποδομών Τεχνητής Νοημοσύνης. Οι αναλυτές αναμένουν ότι η ΕΕ θα απορροφήσει ρεκόρ 937 MW χωρητικότητας το 2025, αυξημένα κατά 43% σε ετήσια βάση, επηρεαζόμενη από εθνικές προσπάθειες για την ΑΙ και στρατηγικές ψηφιοποίησης στην περιοχή.
Παρόμοιες τάσεις παρατηρούνται και σε άλλες βασικές περιοχές, οι οποίες τρέχουν να προσθέσουν νέα χωρητικότητα κέντρων δεδομένων για την ΑΙ στην αγορά. Τόσο η Equinix όσο και η Digital Realty, δύο από τους μεγαλύτερους ανεξάρτητους χειριστές κέντρων δεδομένων παγκοσμίως, έχουν κλείσει πολλές από τις νέες συμφωνίες τους σε διεθνείς αγορές φέτος.
Παγκοσμίως, η ζήτηση ενέργειας από τα κέντρα δεδομένων αναμένεται να φτάσει τα 945 TWh μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, περισσότερα από διπλασιάζοντας την συνολική κατανάλωση στο τέλος του 2024, εκτιμά τέλος η Global X.
Από το OT.gr