Επί πλέον, το περασμένο έτος, η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού (ASEAN) αντιπροσώπευε περισσότερο από το 80% της παγκόσμιας παραγωγής άνθρακα, με την Κίνα από μόνη της να δεσμεύει το 64% της συνολικής παραγωγής της περιοχής, με σχεδόν 4,8 δισεκ. τόνους. Με αυτό τον τρόπο ξεπέρασε τη συνδυασμένη παραγωγή των 10 χωρών που την ακολουθούν. Παράλληλα, είναι και ο μεγαλύτερος καταναλωτής και εισαγωγέας άνθρακα στον κόσμο.
Η Ινδία και η Ινδονησία έπονται στη δεύτερη και την τρίτη θέση του σχετικού καταλόγου με σημαντικά χαμηλότερη παραγωγή άνθρακα, αν και η παραγωγή τους αυξήθηκε κατά περίπου +7% το 2024.
Όσον αφορά στους μεγάλους παραγωγούς της Δύσης, οι ΗΠΑ προηγούνται με παραγωγή 464 εκατ. τόνων άνθρακα, το 2024, με την παραγωγή να εμφανίζεται μειωμένη κατά -11,6% σε ετήσια βάση.
Άλλοι μεγάλοι παραγωγοί άνθρακα περιλαμβάνουν την Αυστραλία και την Ρωσία, που παρήγαγαν πάνω από 400 εκατομμύρια τόνους άνθρακα το 2024, από κοινού. Αυτό που είναι άξιο μνείας είναι το γεγονός ότι πολλοί από τους μεγαλύτερους παραγωγούς άνθρακα εξαρτώνται σημαντικά από τα ορυκτά καύσιμα για τις ενεργειακές τους ανάγκες.
( Πρόβλεψη Παραγωγής Άνθρακα Ανά Χώρα (MTPA) 2022-2030 Πηγή:incorrys.com/)
Οι κύριες χώρες στην παραγωγή άνθρακα αντιπροσωπεύουν συλλογικά περισσότερο από το 85% της παγκόσμιας παραγωγής άνθρακα που προβλέπεται για το 2030. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία αναμένεται να διατηρήσουν την αύξηση της παραγωγής καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου πρόβλεψης. Παρ' όλα αυτά, η Κίνα αναμένεται να φτάσει σε ένα οροπέδιο το 2029, που συμπίπτει με την πλήρη λειτουργία νέων εγκαταστάσεων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αντίθετα, όλα τα άλλα σημαντικά έθνη παραγωγής άνθρακα αναμένεται να σημειώσουν μείωση στην παραγωγή άνθρακα έως το έτος 2030.
(Προβλεπόμενη παραγωγή άνθρακα 2022-2030 ανά χώρα)
Σημειώνουμε ότι τον Δεκέμβριο του 2022 η ετήσια παραγωγή άνθρακα στην Κίνα ήταν 4.558,553 εκατ. τόνοι. Ο μέσος όρος παραγωγής άνθρακας στην αχανή ασιατική χώρα ανερχόταν σε 1.550,400 εκατ. τόνους, από τον Δεκέμβριο του 1981 έως και το 2023. Ακόμη, το προηγούμενο ιστορικό υψηλό ήταν 4.710.000 εκατ. τόνοι και καταγράφηκε το 2023, ενώ το αντίστοιχο ιστορικό χαμηλό ήταν 621.600 εκατ. τόνοι το 1981.
Εν τούτοις, οι ενεργειακές προτεραιότητες διαφέρουν. Οι μεν αναπτυσσόμενες και οι χώρες χαμηλού εισοδήματος εξαρτώνται, συχνά, περισσότερο από τα ορυκτά καύσιμα, οι δε ανεπτυγμένες χώρες δίνουν προτεραιότητα στη δυναμική παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
(Δείτε ατμομηχανές κλάσης JS να έλκουν βαγόνια με κάρβουνο από το αχανές ανοιχτό ορυχείο στο Sandaoling, Κίνα 2014)
Σε άλλα δεδομένα, το 2024, η παραγωγή άνθρακα αυξήθηκε ταχύτερα στην Μογγολία (δείτε σχετικό βίντεο), με το ποσοστό της αύξησης να φθάνει στο +27,7%, και ακολούθησαν οι χώρες της Μέσης Ανατολής με + 18,8%. Ακόμη, η Τουρκία, η Ζιμπάμπουε, το Ουζμπεκιστάν και το Πακιστάν κατέγραψαν ισχυρή αύξηση στην παραγωγή άνθρακα, σε αντίθεση με τα περισσότερα ευρωπαϊκά έθνη, μαζί με τις ΗΠΑ και τον Καναδά, που κατέγραψαν μείωση στην παραγωγή άνθρακα σε διψήφιο ποσοστό.
Σύμφωνα με τον ΙΕΑ, η παγκόσμια χρήση άνθρακα έχει ανακάμψει σημαντικά μετά την κατακόρυφη πτώση της στο αποκορύφωμα της πανδημίας. Ωστόσο, η ζήτηση αναμένεται να παραμείνει εγγύς του περσινού ρεκόρ έως το 2027. Στην Κίνα - η οποία καταναλώνει 30% περισσότερο άνθρακα από τον υπόλοιπο κόσμο μαζί - η κατανάλωση άνθρακα αναμένεται να σταθεροποιηθεί λόγω της μαζικής επέκτασης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, παράλληλα με την ισχυρή αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.
Στις περισσότερες προηγμένες οικονομίες, η ζήτηση άνθρακα έχει ήδη φτάσει στο αποκορύφωμά της και αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται έως το 2027. Εν τω μεταξύ, η ζήτηση άνθρακα εξακολουθεί να αυξάνεται σε ορισμένες αναδυόμενες οικονομίες όπου η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνεται απότομα μαζί με την οικονομική και δημογραφική ανάπτυξη, όπως η Ινδία, η Ινδονησία και το Βιετνάμ. Στις αναδυόμενες οικονομίες, η ανάπτυξη οφείλεται κυρίως στη ζήτηση άνθρακα από τον τομέα της ενέργειας, αν και η βιομηχανική χρήση αυξάνεται επίσης.
(Παραγωγή άνθρακα στην Ελλάδα 1981-2023. Πηγή: https://www.ceicdata.com/)
Όσον αφορά στην Ελλάδα, η παραγωγή άνθρακατον Δεκέμβριο του 2023 ανήλθε σε 10.887 εκατ. τόνους. Πρόκειται για μείωση από τους 14.251 εκατ. τόνους ένα χρόνο νωρίτερα. Σημειώνουμε ότι τον Δεκέμβριο του 1981 έως και τον αντίστοιχο μήνα το 2023, η παραγωγή άνθρακα στη χώρα μας ήταν κατά μέσο όρο, 53.924 εκατ. τόνοι. Η μέγιστη παραγωγή άνθρακα στην Ελλάδα ήταν 70.468 εκατ. τόνοι, το 2002 και η ελάχιστη, οι 10.887 εκατ. τόνοι, το 2023.