χρηματοδοτικό μοντέλο που απομακρύνεται από τις παραδοσιακές επιδοτήσεις και στρέφεται στην επιβράβευση της αποδοτικότερης εξοικονόμησης ενέργειας. Η πρωτοβουλία αυτή, που εντάσσεται στον Οδικό Χάρτη για την Εξοικονόμηση Ενέργειας στα Κτίρια, επικυρώθηκε με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρου Παπασταύρου, και βασίζεται στο θεσμικό πλαίσιο του νόμου 4342/2015. Στην καρδιά του νέου μοντέλου βρίσκεται η ανοικτή υποβολή προσφορών, όπου οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές διαγωνίζονται όχι με βάση το μέγεθος της παρέμβασης, αλλά με την αξιολόγηση της σχέσης κόστους-οφέλους ανά μονάδα εξοικονομούμενης ενέργειας.
Έξυπνη κατανομή των δημόσιων πόρων
Οι ενισχύσεις δεν θα δίνονται οριζόντια ή με βάση αυστηρά τυπικά κριτήρια. Αντιθέτως, θα κατευθύνονται σε όσους προτείνουν τις πλέον οικονομικά και τεχνικά αποδοτικές λύσεις, ενισχύοντας την πραγματική και μετρήσιμη εξοικονόμηση ενέργειας. Έτσι, κάθε ευρώ δημόσιας ενίσχυσης μεγιστοποιεί την απόδοση του, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αρχές περί αποδοτικότερης χρήσης πόρων και βιώσιμης ανάπτυξης.
Πότε προκηρύσσονται οι διαγωνισμοί;
Η εφαρμογή του εργαλείου θα ξεκινήσει σε δύο φάσεις μέσα στο 2026:
- 1ο τρίμηνο 2026: Προκήρυξη ανταγωνιστικής διαδικασίας για ενεργειακές παρεμβάσεις σε κτίρια γραφείων και λοιπά επαγγελματικά κτίρια.
- 4ο τρίμηνο 2026: Αντίστοιχη προκήρυξη για βιομηχανικούς χώρους και εγκαταστάσεις υψηλής ενεργειακής κατανάλωσης.
Κάθε διαγωνισμός θα καθορίζεται με Υπουργική Απόφαση, η οποία θα περιλαμβάνει:
- Τον δημόσιο προϋπολογισμό ενίσχυσης
- Τα τεχνικά και οικονομικά κριτήρια επιλεξιμότητας και αξιολόγησης
- Τις επιλέξιμες παρεμβάσεις και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης
- Τη διαδικασία καταβολής της ενίσχυσης
- Το κόστος και τους όρους συμμετοχής
ΔΑΠΕΕΠ ο κεντρικός πυλώνας υλοποίησης
Ο Διαχειριστής ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) θα αναλάβει τον πλήρη έλεγχο και τη διαχείριση των διαδικασιών, από την αξιολόγηση των προσφορών έως και την εκταμίευση των ενισχύσεων. Πρόκειται για τον θεσμικά κατοχυρωμένο Φορέα Υλοποίησης, με την εμπειρία και τεχνογνωσία που απαιτείται για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας του συστήματος.
Ποιοι μπορούν να συμμετάσχουν;
Οι διαγωνισμοί απευθύνονται σε επιχειρήσεις και φορείς του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται σε κτίρια επαγγελματικής χρήσης (γραφεία, εμπορικά κέντρα, εγκαταστάσεις παροχής υπηρεσιών) και σε βιομηχανικές μονάδες και ενεργοβόρες παραγωγικές εγκαταστάσεις. Η συμμετοχή θα είναι ανοιχτή για κάθε επιχείρηση που πληροί τα προδιαγεγραμμένα κριτήρια, ενώ η τελική επιλογή θα βασίζεται στην τεκμηριωμένη αποδοτικότητα των προτεινόμενων επενδύσεων.
Το νέο αυτό σχήμα αποτελεί μέρος της εθνικής στρατηγικής ενεργειακής αναβάθμισης έως το 2030, με βασικούς στόχους:
- Τη μείωση της τελικής ενεργειακής κατανάλωσης
- Την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης σε κρίσιμους τομείς
- Τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
- Την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας
Οι διαγωνισμοί του 2026 δεν είναι απλώς μια ακόμη δράση χρηματοδότησης. Αντιπροσωπεύουν μια στρατηγική μετατόπιση προς μια πιο έξυπνη, αποδοτική και στοχευμένη ενεργειακή πολιτική. Αντί για επιδοτήσεις «κατά δήλωση», το κράτος επιλέγει να ενισχύσει τους πραγματικά αποδοτικούς – εκείνους που προσφέρουν το μεγαλύτερο ενεργειακό όφελος με το μικρότερο κόστος. Πρόκειται για μια νέα φιλοσοφία χρηματοδότησης, που συνδυάζει τον επιχειρηματικό ανταγωνισμό με τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς στόχους βιωσιμότητας.