Η Ελλάδα μπορεί να πορεύεται στην εποχή των ΑΠΕ, όμως κάθε φορά που το σύστημα δοκιμάζεται, ένας «παλιός γνώριμος» επιστρέφει για να το στηρίξει. Ο λιγνίτης, παρά τα ιστορικά χαμηλά στην παραγωγή και τις αυξανόμενες ώρες μηδενικής χρήσης, αποδεικνύει ότι δεν έχει αποσυρθεί εντελώς – τουλάχιστον 

όχι ακόμα. Όλο το τελευταίο διάστημα που ο υδράργυρος σκαρφάλωσε επικίνδυνα, το σύστημα ηλεκτροπαραγωγής στράφηκε -για ακόμη μια φορά– και στον  λιγνίτη. Οι μονάδες Άγιος Δημήτριος 3 και 4 επιστρατεύθηκαν για να στηρίξουν το δίκτυο. 

Παράλληλα, η νέα λιγνιτική μονάδα «Πτολεμαΐδα 5»  έδωσε το δικό της στίγμα, προσφέροντας ισχύ έως και 500 MW ανά ημέρα την προηγούμενη εβδομάδα.   

Σε κάθε περίπτωση η πτωτική πορεία του λιγνίτη συνεχίζεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Entso-e, το πρώτο εξάμηνο του 2025 σημειώθηκαν 817 ώρες χωρίς καθόλου λιγνιτική παραγωγή – αυξημένες κατά 12% σε σχέση με τις 732 ώρες του αντίστοιχου διαστήματος του 2024. Η αποχή του λιγνίτη κορυφώθηκε μετά τις 15 Μαΐου, όταν έληξε η περίοδος τηλεθέρμανσης στη Δυτική Μακεδονία: από εκεί και πέρα, σχεδόν το σύνολο των ωρών χωρίς λιγνίτη (809 από τις 817) καταγράφηκε σε μόλις ενάμιση μήνα.

Ο Ιούνιος 2025 έγραψε ιστορία: 534 ώρες χωρίς λιγνίτη – δηλαδή, το 74% του μήνα –, καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ των 454 ωρών του Μαΐου 2024. Παρά ταύτα, ο Μάιος του 2024 κρατά ακόμα τα πρωτεία στην ελάχιστη παραγωγή με μόλις 50 GWh, έναντι των 66 GWh του φετινού Ιουνίου.

Μάλιστα, από τις 6 έως τις 25 Ιουνίου 2025, η χώρα λειτούργησε για 470 συνεχόμενες ώρες χωρίς να επιστρατεύσει ούτε ένα κιλοβάτ λιγνιτικής ισχύος – δεύτερη μεγαλύτερη διάρκεια «σιγής» στην ιστορία, πίσω από το ρεκόρ των 514 ωρών του Μαΐου-Ιουνίου 2024.

Μετά το τέλος της τηλεθέρμανσης, η παρουσία του λιγνίτη περιορίστηκε δραματικά: μόλις 295 ώρες λειτουργίας σε διάστημα 45 ημερών (δηλαδή, το 27% του χρόνου), με παραγωγή μόλις 90 GWh – ικανή να καλύψει μόλις το 1,4% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.

Το εξάμηνο συνολικά έκλεισε με νέο ιστορικό χαμηλό: μόλις 1,41 TWhλιγνιτικής παραγωγής, καταρρίπτοντας το προηγούμενο αρνητικό ρεκόρ του 2024 (1,5 TWh). Ο λιγνίτης φαίνεται να «βγαίνει από την πρίζα» – αλλά όχι χωρίς να αφήσει πίσω του ένα τελευταίο αποτύπωμα. Όταν το σύστημα δοκιμάζεται, η σκιά του εξακολουθεί να πέφτει βαριά πάνω στο δίκτυο.

Καύσωνας χωρίς στρες για το δίκτυο 

Σε κάθε περίπτωση, τις ημέρες του καύσωνα της προηγούμενης εβδομάδας,  το ενεργειακό σύστημα πέρασε αλώβητο, χωρίς να εμφανίσει σημάδια πίεσης. Οι ΑΠΕ κράτησαν τα ηνία, καλύπτοντας σχεδόν τη μισή ηλεκτροπαραγωγή με τη ζήτηση να προσεγγίζει 10 GWh (π.χ. την Τετάρτη 9,7 GWh την Τρίτη 9 GWh κλπ.).  Πρόκειται για επίπεδα κατανάλωσης που εμφανίζονται μόνο λίγες ημέρες το χρόνο, κυρίως τους θερινούς καύσωνες. Όπως πάντα, τις ώρες αιχμής –ιδίως τις βραδινές, όταν ο ήλιος αποσύρεται και μαζί του και τα φωτοβολταϊκά– το «βάρος» σηκώνουν οι συμβατικές μονάδες. 

Ενδεικτικά,   το βράδυ της Τετάρτης, η κατανάλωση παρέμεινε πάνω από τις 7 GWh. Την ίδια μέρα, οι υδροηλεκτρικές μονάδες συνεισέφεραν το 4,57% στην παραγωγή και οι λιγνιτικές το 4,04%. Στη «συμβατική» πλευρά του μίγματος ενεργοποιήθηκαν μεταξύ άλλων οι μονάδες Άγιος Δημήτριος 3 και 4, Μεγαλόπολη 5 και Πτολεμαΐδα 5 της ΔΕΗ, καθώς και οι Άγιος Νικόλαος 2 (Metlen) και Κομοτηνή Power (MotorOilκαι ΤΕΡΝΑ). Μάλιστα, η παραγωγή  των ΑΠΕ ήταν τόσο μεγάλη που η Ελλάδα παρά την υψηλή κατανάλωση ήταν και εξαγωγική.  Μοναδικός κίνδυνος, για τις επόμενες ημέρες που οι υψηλές θερμοκρασίες συνεχίζονται, θα είναι μια     απρόβλεπτη βλάβη μονάδας, συνδυαστικά με πολύ υψηλή κατανάλωση.  

Ακολουθήστε το energia.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του energia.gr