Το πρώτο τρίμηνο του 2025 σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή στις εισαγωγές φυσικού αερίου στην ΕΕ. Για πρώτη φορά, οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αέριου (LNG) στην ΕΕ ξεπέρασαν αυτές μεσω αγωγών, με 8,4 εκατομμύρια τόνους έναντι 8,2 εκατομμυρίων τόνων αντίστοιχα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. 

Οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου εκτοξεύθηκε κατά 12%, σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2024, γεγονός που οδήγησε σε κατακόρυφη αύξηση της δαπάνης για LNG. Το ποσό εκτινάχθηκε κατά 45% και ανέρχεται συνολικά σε 5,3 δισ. ευρώ.

Η μεταβολή αυτή οφείλεται στην πρόσφατη επέκταση ή επανενεργοποίηση εγκαταστάσεων επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου σε χώρες όπως η Πολωνία, η Φινλανδία, η Ολλανδία, η Γερμανία, η Κροατία, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Ελλάδα, μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.

 
Πιο ακριβό και περιβαλλοντικά αμφιλεγόμενο: η σκοτεινή πλευρά του LNG

Το υγροποιημένο φυσικό αέριο έχει υψηλότερο λειτουργικό κόστος, επειδή πρέπει να καταψυχθεί στους -162°C για να μεταφερθεί, ενώ γίνεται 600 φορές μικρότερο σε όγκο πριν από την επαναεριοποιησή του.

Επίσης, η μεταφορά του απαιτεί ειδικά εξοπλισμένα φορτηγά ή φορτηγά πλοία, τα οποία έχουν πολύ μεγαλύτερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τους κοινούς αγωγούς.

Μελέτη του Πανεπιστημίου Cornell της Νέας Υόρκης ποσοτικοποίησε το αποτύπωμα άνθρακα του LNG εκτιμώντας ότι είναι κατά 33% υψηλότερο από αυτό του ίδιου του άνθρακα.

"Οι εκπομπές μεθανίου και διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνονται κατά την εξόρυξη, την επεξεργασία, τη μεταφορά και την αποθήκευση του LNG αντιστοιχούν περίπου στο μισό του συνολικού αποτυπώματος των αερίων του θερμοκηπίου", αναφέρει ο συγγραφέας της μελέτης, Robert Howarth.

Σε σύγκριση με το αέριο από αγωγούς, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας υποστήριξε ότι το LNG αφήνει 67% μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα (12 g CO2/MJ αγωγού έναντι 20 g CO2/MJ).

Ωστόσο, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) επέμεινε ότι υπάρχει περιθώριο μείωσης των εκπομπών κατά περίπου 60% με τη μείωση των διαρροών και της καύσης, καθώς και με τη μέθοδο της δέσμευσης του άνθρακα.

 

Γιατί αναγκάστηκε η ΕΕ να καταφύγει στο LNG;

Το υγροποιημένο φυσικό αέριο είναι ένας εξαιρετικά ευέλικτος πόρος, λόγω της δυνατότητας υπογραφής βραχυπρόθεσμων συμβολαίων, που επιτρέπει ταχύτερες προσαρμογές στη μεταβλητότητα της αγοράς.

Το γεγονός ότι η εισαγωγή LNG δεν απαιτεί αγωγούς το καθιστά επίσης πιο ανθεκτικό σε υλικοτεχνικά ζητήματα, όπως βλάβες στις υποδομές ή αποκλεισμούς, μετριάζοντας τον αντίκτυπο των γεωπολιτικών σοκ.

Η ΕΕ βασιζόταν για δεκαετίες στον ρωσικό φυσικό αέριο μέσω αγωγών. Η κατάσταση άλλαξε δραματικά μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία.

Αρχικά, η Μόσχα έκλεισε τον αγωγό Nord Stream 1 προς την Ευρώπη, ο οποίος επίσης υπέστη σοβαρές ζημιές, αργότερα, σε υποβρύχιο σαμποτάζ από άγνωστους δράστες, μαζί με τον Nord Stream 2 (ο οποίος δεν ξεκίνησε ποτέ).

Επιπλέον, το ρωσικό αέριο δεν έρχεται στην Ευρώπη πια μέσω της Ουκρανίας, καθώς το Κίεβο δεν ανανέωσε τις απαραίτητες συμβάσεις διαμετακόμισης τον Ιανουάριο.

 

Η Ρωσία παραμένει ο δεύτερος προμηθευτής υγροποιημένου φυσικού αερίου της ΕΕ μετά τις ΗΠΑ

Το μερίδιο του ρωσικού φυσικού αερίου στις συνολικές ενεργειακές εισαγωγές της ΕΕ μειώθηκε δραματικά από 41% το 2021 σε περίπου 18% το 2024, σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής της ΕΕ.

Αντιμέτωπη με τις περικοπές των αγωγών, η ΕΕ αναγκάστηκε να στραφεί προς το υγροποιημένο αέριο.

Το 2025, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι ο μεγαλύτερος εταίρος της ΕΕ σε υγροποιημένο φυσικό αέριο, αντιπροσωπεύοντας λίγο περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου των εισαγωγών σε αξία (50,7%), ακολουθούμενες από τη Ρωσία (17%) και το Κατάρ (10,8%).

Οι εισαγωγές της Ρωσίας, ωστόσο, εξακολουθούν να είναι σημαντικές και η ΕΕ δεν έχει την πολυτέλεια να τις διακόψει εντελώς ακόμη.

Το μπλοκ επέλεξε δευτερεύοντα μέτρα, όπως η απαγόρευση μελλοντικών επενδύσεων σε έργα LNG στη Ρωσία, καθώς και η απαγόρευση της χρήσης λιμένων της ΕΕ για τη μεταφόρτωση ρωσικού φυσικού αερίου, της παροχής αγαθών, τεχνολογίας και υπηρεσιών για ρωσικά έργα.

Πρόσφατα, η ΕΕ έθεσε το 2027 ως προθεσμία για τη διακοπή όλων των ρωσικών ενεργειακών εισαγωγών, συμπεριλαμβανομένου του ΥΦΑ.

Είτε θα την τηρήσει είτε όχι, τα κράτη μέλη σπεύδουν να διαφοροποιήσουν τους εταίρους τους στον τομέα του φυσικού αερίου, ενισχύοντας κυρίως τις εισαγωγές μέσω αγωγών από τη Νορβηγία -η οποία πωλεί στην ΕΕ πάνω από το ήμισυ των εισαγωγών φυσικού αερίου-, το Αζερμπαϊτζάν και την Αλγερία.

 

Συμφωνία Γερμανίας - Ολλανδίας για το φυσικό αέριο

"Οι τιμές της ενέργειας είναι υψηλότερες στην ΕΕ από ό,τι στις περισσότερες άλλες βιομηχανικές οικονομίες, γεγονός που αποτελεί θεμελιώδη πρόκληση για την ανταγωνιστικότητα", αναφέρεται σε πρόσφατη έκθεση του Bruegel.

Χώρες όπως η Γερμανία και η Ρουμανία αντιδρούν δρομολογώντας σχέδια για την ενίσχυση της εξόρυξης φυσικού αερίου.

Την Τετάρτη, το Βερολίνο υποστήριξε τη διμερή συμφωνία με την Ολλανδία για από κοινού εξόρυξη στη Βόρεια Θάλασσα.

Το Βουκουρέστι κατευθύνεται στη Μαύρη Θάλασσα με ένα φιλόδοξο σχέδιο που ονομάζεται Neptun Deep.

Αυτό σηματοδοτεί το μεγαλύτερο ενεργειακό έργο της Ρουμανίας εδώ και δύο δεκαετίες και θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία το 2027, για την εκμετάλλευση των εκτιμώμενων αποθεμάτων φυσικού αερίου ύψους 100 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων.

Το α' τρίμηνο του 2025, η ΕΕ δαπάνησε 19% περισσότερο για εισαγωγές φυσικού αερίου σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, αν και αγόρασε 12% λιγότερη ποσότητα.

Όσον αφορά το σύνολο των εισαγωγών ενέργειας, η Eurostat σημειώνει ότι το κόστος "αυξήθηκε ελαφρώς κατά 0,3%, ενώ η ποσότητα μειώθηκε κατά 3,9%".

 

(από Euronews)

 

Ακολουθήστε το energia.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του energia.gr