Η αφορμή για όλο αυτό το δράμα ήταν η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πως αποσύρει την κοινοτική οδηγία για τις εγγυήσεις όσον αφορά στις δηλώσεις των επιχειρήσεων για την πράσινη πολιτική τους. Η οδηγία αυτή είχε περάσει τα απαραίτητα στάδια διαβούλευσης και ήταν έτοιμη για την τελική έγκριση από τα 27 κράτη-μέλη και το Ευρωκοινοβούλιο. Μάλιστα, ορισμένες κυβερνήσεις επιθυμούσαν να διευρύνουν το πλαίσιο με στόχο να υπαχθούν 30 εκατομμύρια μικρομεσαίες επιχειρήσεις εντός της ΕΕ.
Φαινομενικά, αυτός ήταν και ο λόγος που η Επιτροπή προτίμησε να ακυρώσει τον κανονισμό, θεωρώντας πως η διεύρυνσή του θα τον καθιστούσε αντίθετο με τις τρέχουσες προσπάθειες για «απλοποίηση» των κλιματικών νόμων της ΕΕ. Το πολιτικό παρασκήνιο, όμως, είναι πολύ πιο περίπλοκο. Όπως αποκαλύπτουν οι καλά γνωρίζοντες το θέμα, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, το οποίο έχει την πλειοψηφία στο Ευρωκοινοβούλιο και ελέγχει αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, απηύθυνε μία επιστολή προς την Κομισιόν, ζητώντας την ακύρωση του κανονισμού. Η κίνηση αυτή αποτελεί μέρος μίας ευρύτερης μεταστροφής του ΕΛΚ προς την αντι-κλιματική και “φιλική προς τις επιχειρήσεις” ρητορική που είχε τόση επιτυχία για τα δεξιότερα, ή ακόμα και ακροδεξιά, κόμματα της Ευρώπης.
Στην πραγματικότητα, το ΕΛΚ, του οποίου μέλος είναι η φον ντερ Λάιεν και αρκετοί άλλοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της ΕΕ, προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί με κάθε τρόπο από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, με συνέπεια την αποδυνάμωση πολλών κλιματικών πρωτοβουλιών που έπρεπε να περάσουν κατά την τρέχουσα πενταετία. Πέραν των προαναφερθέντων κανόνων για το πράσινο “ξέπλυμα”, το ΕΛΚ έχει επίσης στοχοποιήσει μία πληθώρα μέτρων, από τους κλιματικούς κανονισμούς για την αγροτική παραγωγή μέχρι τη χαλάρωση της προστασίας για τα επικίνδυνα χημικά. Ο απώτερος σκοπός αυτής της δραματικής αλλαγής είναι ο προσεταιρισμός των δεξιότερων ψηφοφόρων στην Ευρώπη που τείνουν να αμφισβητούν την ύπαρξη της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ασχέτως των προσωπικών απόψεών της, η φον ντερ Λάιεν και η Επιτροπή της οποίας ηγείται έχουν βρεθεί στη μέση αυτού του πολιτικού θρίλερ. Ειδικά η Πρόεδρος της Κομισιόν αποτελεί τον πιο εμφανή στόχο για τους επικριτές της νέας στάσης του ΕΛΚ που περιλαμβάνουν τις δυνάμεις του κέντρου και της αριστεράς, μεταξύ αυτών το Renew, οι Σοσιαλδημοκράτες, και οι Πράσινοι. Εξάλλου, δεδομένου ότι η φον ντερ Λάιεν επανεξελέγη στη θέση της χάρη στις ψήφους αυτών των κομμάτων, έχοντας δεσμευτεί πως θα υλοποιήσει την Πράσινη Συμφωνία, η σημερινή προσέγγισή της έχει αναπόφευκτα εξοργίσει πολλούς Ευρωπαίους αξιωματούχους. Υπενθυμίζεται πως η Γερμανίδα πολιτικός έχει ήδη εμπλακεί σε μία σειρά σκανδάλων, με το Pfizergate να αποτελεί το γνωστότερο, ενώ πλέον κατηγορείται για αυταρχισμό και από το Ευρωκοινοβούλιο.
Προς το παρόν, ο κεντρικός πυλώνας της Πράσινης Συμφωνίας, δηλαδή ο στόχος για την επίτευξη του net zero στην ΕΕ μέχρι το 2050, δεν έχει επηρεαστεί. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές, ορισμένα κράτη, μεταξύ αυτών και η Γαλλία, πιέζουν για επιβράδυνση των μεσοπρόθεσμων στόχων του 2035 και 2040, κάτι που εύκολα θα οδηγούσε σε εκτροχιασμό ολόκληρης της κλιματικής ατζέντας. Από την άλλη πλευρά, κάποιοι αναλυτές επιμένουν πως η φον ντερ Λάιεν προσπαθεί να σώσει την Πράσινη Συμφωνία μεν, περιορίζοντας την ισχύ της δε. Με την κλιματική πολιτική να περνάει σε δεύτερο πλάνο καθώς ζητήματα όπως η άμυνα και η ανταγωνιστικότητα κυριαρχούν, αναμενόμενα εκφράζονται έντονες ανησυχίες για το κατά πόσο η Πράσινη Συμφωνία θα επιβιώσει τη δεύτερη θητεία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.