στη Λάρισα (792 MW), η οποία έρχεται να προστεθεί σε ένα ισχυρό portfolio τριών ακόμη καινούργιων νέων σταθμών που βρίσκονται σε λειτουργία ή θα ενταχθούν στο σύστημα τη προσεχή διετία.
Της Metlen στον Αγ. Νικόλαο Βοιωτίας (826 MW), των Motor Oil και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στη Κομοτηνή (877 MW) και των ΔΕΗ- ΔΕΠΑ και ομίλου Κοπελούζου στην Αλεξανδρούπολη (840 MW).
Τέσσερις πολύ μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις συνολικού ύψους κοντά στα 2 δισ. ευρώ και οι οποίες αντιστοιχούν σε πάνω από 3 νέα GW στο ενεργειακό σύστημα της χώρας, αλλά που σε ένα τοπίο με πρωταγωνιστές κατά 80%-90% τις ΑΠΕ, δεν θα δουλεύουν ως μονάδες βάσης, παρά θα καλύπτουν μόνο τις αιχμές. Δηλαδή θα μπαίνουν στο σύστημα για λίγες μόνο ώρες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητα τους.
Στα τέλη της δεκαετίας, η παραγωγή ηλεκτρισμού από φυσικό αέριο στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι θα έχει μειωθεί στις 10 TWh το χρόνο (από 17 TWh σήμερα), γεγονός που σημαίνει ότι το διάστημα λειτουργίας των μονάδων αυτών θα υποχωρήσει σημαντικά. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς θα πέσει στις 1.280 ώρες ετησίως, από περίπου 3.200 ώρες στα τέλη της περυσινής χρονιάς.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο το θέμα έχει λυθεί με τη δημιουργία αγορών διαθέσιμης ισχύος (capacity market), όπως σε Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Πολωνία, Ιταλία, Βέλγιο και αλλού, όπου οι ηλεκτροπαραγωγοί μέσω διαγωνισμών προσφέρουν τη διαθέσιμη ισχύ που έχει ανάγκη το σύστημα, «κλειδώνοντας» ετήσια συμβόλαια.
Οι πέντε λόγοι που η Ελλάδα χρειάζεται νέες μονάδες
Στην Ελλάδα, τέτοια αγορά ακόμη δεν υπάρχει, ωστόσο η νέα ηγεσία του ΥΠΕΝ φαίνεται να εξετάζει πλέον σοβαρά τη δημιουργία κάποιου μηχανισμού, αναγνωρίζοντας τον ολοένα και πιο κομβικό ρόλο που θα παίζουν οι μονάδες φυσικού αερίου τις ημέρες που το σύστημα δεν θα μπορεί να στηριχθεί στην ηλιακή και στην αιολική παραγωγή.
Τα περυσινά στοιχεία δείχνουν ότι η παραγωγή ηλιακής ενέργειας είχε ένα τεράστιο volatility καθώς κυμάνθηκε από 3 GWh (σε συνθήκες συννεφιάς) μέχρι και 42 GWh (σε συνθήκες μεγάλης ηλιοφάνειας). Αντίστοιχα μεγάλη διακύμανση μεταξύ 3 και 74 GWh, είχε και η παραγωγή αιολικής ενέργειας. Στο σενάριο της πολύς χαμηλής παραγωγής από ΑΠΕ, το φυσικό αέριο είναι η μόνη εναλλακτική για να καλυφθεί η μέση ημερήσια κατανάλωση των 150 GWh στην Ελλάδα.
Κατά δεύτερο, η κατασκευή νέων μονάδων φυσικού αερίου στη ΝΑ Ευρώπη είναι περιορισμένη, και η Ελλάδα έχει φτάσει να κάνει το balancing όλης της περιοχής, με αποτέλεσμα η Βουλγαρία να εξαρτάται σε πολλές περιόδους μέσα στο χρόνο από τις ελληνικές εξαγωγές. Η αγορά αποκομίζει σημαντικά κέρδη από τις εξαγωγές τα βράδια.
Τρίτον, όσο πιο πολλές μονάδες φυσικού αερίου τελικά αναπτυχθούν, τόσο το καλύτερο για το ελληνικό σύστημα, που σήμερα στηρίζεται στις υφιστάμενες των Metlen και ΔΕΗ και σε μικρότερο βαθμό σε εκείνες των Elpedison και Ηρωνα. Τα νέα GW φυσικού αερίου που θα μπουν στο σύστημα την επόμενη διετία και μάλιστα σε στρατηγικά σημεία, όπως Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη και Λάρισα, δεν είναι αμελητέα ποσότητα.
Κατά τέταρτο, τον Απρίλιο, η τιμή χονδρικής υποχώρησε κάποια στιγμή ακόμη και κάτω από τα 60 ευρώ/ μεγαβατώρα. Σε τέτοια επίπεδα μια μονάδα φυσικού αερίου δεν βγάζει ούτε τα κόστη της.
Στη κυβέρνηση εξετάζουν όλα τα πιθανά σενάρια για τη δημιουργία αυτής της νέας αγοράς, με βάση και τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές.
Στην κατεύθυνση είτε ενός μηχανισμού Contract for Difference (CFD), είτε ενός μοντέλου διατήρησης στρατηγικών αποθεμάτων (strategic reserves), το οποίο συνεπάγεται ότι τις μονάδες φυσικού αερίου θα τις διαχειρίζεται πλέον το κράτος έναντι κάποιας σημαντικής αποζημίωσης στον ηλεκτροπαραγωγό ιδιοκτήτη τους
Κοινή πάντως πεποίθηση όσων ασχολούνται με το θέμα είναι ότι μια αγορά capacity market λειτουργεί πολύ καλύτερα, με πολλούς παίκτες παρά με λιγοστούς, καθώς ο ανταγωνισμός ρίχνεi τις τιμές. Και όταν η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να στηρίξει όλες αυτές τις μονάδες φυσικού αερίου για να μην σβήσουν, θα ήθελε να καταβάλει για τις υπηρεσίες αυτές την όσο το δυνατό μικρότερη αποζημίωση. Την εξυπηρετεί επομένως να έχει πολλές εναλλακτικές, ώστε να μπορεί να επιλέξει το πλέον κατάλληλο σχήμα στήριξης που ταιριάζει στην ελληνική αγορά.
* Aπό euro2day.gr