καθιστούν την ανάγκη για μαζικές επενδύσεις με στόχο τη θωράκιση των ευρωπαϊκών δικτύων επιτακτική.
Με την πραγματική αιτία του ιβηρικού μπλακ-άουτ να παραμένει ένας δισεπίλυτος γρίφος, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δέχονται έντονες πιέσεις προκειμένου να εγγυηθούν πως η ήπειρος δεν θα βιώσει παρόμοια φαινόμενα. Ένα από τα κεντρικά ζητήματα που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι η ευαλωτότητα των ευρωπαϊκών δικτύων.
Τα δίκτυα της Ευρώπης είναι ορισμένα από τα παλαιότερα σε παγκόσμια κλίμακα, έχοντας κατασκευαστεί τον 20ο αιώνα, πολλές φορές ακόμα και την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Ως εκ τούτου, οι υποδομές αυτές δεν χρήζουν απλής επιδιόρθωσης, αλλά έχουν καταστεί πλέον παρωχημένες εξαιτίας των νέων συνθηκών στον τομέα της ενέργειας.
Μία από τις πιο κρίσιμες αλλαγές στην Ευρώπη είναι η πράσινη μετάβαση, η οποία προβλέπει τον παροπλισμό των συμβατικών μονάδων παραγωγής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα στις νέες μονάδες παραγωγής καθαρής ενέργειας. Ωστόσο, οι ΣΗΘΥΑ και οι ΑΠΕ έχουν σημαντικές υλικοτεχνικές διαφορές. Για παράδειγμα, οι ΑΠΕ παράγουν συνεχές ρεύμα, ενώ οι ΣΗΘΥΑ εναλλασσόμενο. Αυτό σημαίνει πως επί του παρόντος, τα φορτία που παράγουν οι ΑΠΕ πρέπει να περνούν από αντιστροφείς ρεύματος ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους τελικούς καταναλωτές. Σε περίπτωση που κάποιες από τις ΑΠΕ βγουν εκτός συστήματος ξαφνικά, το δίκτυο θα πρέπει να έχει άλλες μονάδες εναλλασσόμενου ρεύματος σε εφεδρεία ώστε να καλύψει τη ζήτηση.
Ένα άλλο ζήτημα που συζητείται αρκετά τα τελευταία χρόνια είναι η ασφάλεια των δικτύων από υβριδικές απειλές. Με τις ΗΠΑ, οι οποίες θεωρούνται ο ηγέτης στα συστήματα ασφαλείας, να έχουν δεχθεί κυβερνοεπιθέσεις δεκάδες φορές και να έχουν βρεθεί πολύ κοντά στα πρόθυρα μίας κατάρρευσης των τοπικών δικτύων, ορισμένοι αναρωτιούνται πόσο προστατευμένα είναι τα ευρωπαϊκά δίκτυα. Εξάλλου, οι υβριδικές επιθέσεις αποτελούν πραγματικότητα, κάτι που έγινε αντιληπτό από τα απανωτά περιστατικά σαμποτάζ σε υποδομές όπως τα υποθαλάσσια καλώδια στη Βόρεια και Δυτική Ευρώπη. Παράλληλα, ορισμένοι αναλυτές πάνε ένα βήμα παρακάτω, επιμένοντας πως οι ίδιες οι υποδομές μπορεί να λειτουργήσουν ως “κερκόπορτες” για υβριδικές επιθέσεις όταν ο εξοπλισμός έχει κατασκευαστεί εκτός Ευρώπης.
Αξίζει να σημειωθεί πως το χάος που προκλήθηκε στην Ισπανία και την Πορτογαλία εξαιτίας του μπλακ-άουτ θα μπορούσε να ήταν ακόμη χειρότερο αν η Ευρώπη είχε περάσει στην εποχή του εξηλεκτρισμού. Λόγου χάρη, αν η πλειοψηφία των οχημάτων χρειάζεται ηλεκτρική φόρτιση για να λειτουργήσει αλλά το ηλεκτρικό δίκτυο βρίσκεται εκτός λειτουργίας για αρκετές ώρες ή ακόμα και ημέρες, αυτό συνεπάγεται πως ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν θα μπορούσε καν να μετακινηθεί, επιβαρύνοντας περαιτέρω την κατάσταση.
Για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων, οι αναλυτές θέτουν τρεις προτεραιότητες. Η πρώτη— και αδιαπραγμάτευτη— είναι η αναβάθμιση των ευρωπαϊκών δικτύων. Αυτό απαιτεί την παροχή υψηλών πόρων που θα μπορούσαν να αγγίξουν ακόμα και τα 2 τρισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2050. Το ποσό αυτό είναι πολύ υψηλότερο από τα 80 εκατομμύρια ευρώ που δαπανήθηκαν εντός του 2024. Η δεύτερη είναι η ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης. Τα συστήματα αποθήκευσης μπορούν να διασφαλίσουν όχι απλώς την παροχή ενός δικτύου ασφαλείας σε περίπτωση δυσλειτουργίας των μονάδων παραγωγής, αλλά και τη χρήση όλης της παραγόμενης ενέργειας από τις ΑΠΕ, ένα μεγάλο μέρος της οποίας δυστυχώς χάνεται σήμερα. Η πραγματικότητα αυτή έχει κινητοποιήσει πολλά ευρωπαϊκά κράτη, με τις επενδύσεις στις μονάδες αποθήκευσης να θεωρούνται η επόμενη φάση της πράσινης μετάβασης. Το τρίτο είναι η επέκταση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων. Ισπανία και Πορτογαλία βρέθηκαν να υποφέρουν μαζί καθώς τα δίκτυά τους είναι πλήρως συνδεδεμένα, αλλά εν πολλοίς αποκομμένα από άλλες γειτονικές χώρες. Ως εκ τούτου, όταν το ισπανικό σύστημα παρουσίασε προειδοποιητικά σημάδια πριν το γενικό μπλακ-άουτ, οι διαχειριστές δεν μπορούσαν να ζητήσουν βοήθεια από κοντινές αγορές όπως η Γαλλία ή το Μαρόκο.