Χτίζοντας τον «Φάρο» της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), η «μικρή» Ελλάδα επιχειρεί να κάνει ένα παγκόσμιο τεχνολογικό άλμα, καθοδηγώντας με ασφάλεια πολίτες, πανεπιστήμια, ερευνητές και επιχειρήσεις μέσα στο «δαιδαλώδες» και απαιτητικό τοπίο της ψηφιακής τεχνολογίας.
Με συνολική επένδυση κοντά στα 100 εκατ. ευρώ (από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους), η χώρα αποκτά υποδομές διεθνούς εμβέλειας που αναμένεται σύντομα να την καταστήσουν πρωτοπόρο στην ψηφιακή εποχή, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα.
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται ήδη στην πρώτη ταχύτητα των χωρών της Ευρώπης που έχουν δρομολογήσει την κατασκευή εργοστασίου ΤΝ, ενώ ταυτόχρονα αποκτά έναν καινούργιο πανίσχυρο εθνικό υπερυπολογιστή που θα είναι 150 φορές ισχυρότερος από τον υφιστάμενο, έχοντας τη δυνατότητα να εκτελεί έως και ογδόντα εννέα τετράκις εκατομμύρια πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο (89 Pflops)!
Το εργοστάσιο ΤΝ «Pharos» και ο υπερυπολογιστής «Δαίδαλος» θα εγκατασταθούν μαζί στην «πολύτιμη» λαυρεωτική γη, στο μέρος χάρη στο οποίο η χώρα πέτυχε κάποτε τη μετάβασή της στη δεύτερη βιομηχανική επανάσταση και που ο Αισχύλος, παλαιότερα, επαινούσε για την «ασημένια φλέβα» που έρεε στα σπλάχνα του (εννοώντας τον ορυκτό του πλούτο).
Συγκεκριμένα, στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου και στο ιστορικό κτίριο του πρώην Ηλεκτρικού Σταθμού που διαχειρίζεται το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ετοιμάζονται ήδη οι νέες εγκαταστάσεις που θα πρωταγωνιστήσουν και στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση της χώρας – εκείνης των υπολογιστικών συστημάτων και της ΤΝ. Το άδειο σήμερα κτίριο βιομηχανικής κληρονομιάς πρόκειται να αναδιαμορφωθεί εκ βάθρων, με υδρόψυκτα συστήματα κλιματισμού και υπερσύγχρονους σταθμούς τροφοδοσίας.
Το σχέδιο για το εργοστάσιο «Pharos» και τον υπερυπολογιστή «Δαίδαλο» έχει ολοκληρωθεί, οι συμβάσεις υλοποίησης έχουν υπογραφεί, η χρηματοδότηση έχει εξασφαλιστεί και μόλις δόθηκε το σήμα για την έναρξη των έργων, εξάπτοντας τη φαντασία για τις δυνατότητες που πρόκειται να ξεκλειδώσουν τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στην κοινωνία. Δυνατότητες, οι οποίες αφορούν τομείς όπως είναι η κλιματική αλλαγή, οι ιατρικές εξετάσεις, η γλώσσα, οι δικαστικές αποφάσεις και οι φυσικοί πόροι.
Ο «Pharos»
Ειδικότερα, ο «Pharos» είναι ένα από τα πρώτα 13 «εργοστάσια» ΤΝ στην Ευρώπη και αποτελεί μια πρωτοβουλία στρατηγικής σημασίας, καθώς ενισχύει την ανταγωνιστικότητα, την ανάπτυξη αξιόπιστων εφαρμογών ΤΝ και την προώθηση της καινοτομίας, με γνώμονα τη βιωσιμότητα. Συγκαταλέγεται στα «εργοστάσια» ΤΝ που προωθεί στρατηγικά η Ευρωπαϊκή Ενωση, στο πλαίσιο τόνωσης της καινοτομίας, αλλά και μείωσης της εξάρτησης από τους κολοσσούς της Αμερικής και της Κίνας.
Το ελληνικό «εργοστάσιο» ΤΝ, που υλοποιείται παράλληλα με αντίστοιχα projects σε Αγγλία, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία και αλλού, θα παρέχει υπολογιστική ισχύ, προηγμένα εργαλεία ΤΝ, δεδομένα μεγάλου όγκου και εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό σε ακαδημαϊκά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, δημόσιους φορείς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Με τον τρόπο αυτόν, θα αναπτυχθούν εφαρμογές ΤΝ κυρίως στους τομείς της Υγείας, της Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού, καθώς και στο πεδίο της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Θα λειτουργεί όπως ένα εργοστάσιο, μόνο που δεν θα εργάζονται άνθρωποι, αλλά αμέτρητα υπολογιστικά συστήματα επεξεργασίας και αποθήκευσης για την παραγωγή νέων μοντέλων ΤΝ και ειδικών παραγωγικών μοντέλων (Generative AI). Με απλά λόγια, θα παρέχει τη δυνατότητα παραγωγής λύσεων βασισμένων στην ΤΝ για κάθε πιθανό τομέα, ανάλογα με τις ανάγκες για τις οποίες θα αξιοποιείται κάθε φορά. Σημειωτέον, πρόσβαση στα κέντρα των υπερυπολογιστών του θα έχουν πανεπιστημιακά ιδρύματα, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, βιομηχανίες και άλλοι οικονομικοί παράγοντες.
Ο «Δαίδαλος»
Την ίδια στιγμή, ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής «Δαίδαλος» θα λειτουργήσει ως η υπολογιστική πλατφόρμα του AI Factory «Pharos». Η αρχιτεκτονική του θα είναι αντίστοιχη των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών συστημάτων. Ο «Δαίδαλος» θα είναι 150 φορές ισχυρότερος από τον υπάρχοντα ελληνικό υπερυπολογιστή ARIS, με ισχύ 89 PetaFlops, κατατάσσοντάς τον ανάμεσα στα 20 κορυφαία συστήματα παγκοσμίως! Το έργο, με συνολικό προϋπολογισμό 59 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και τον ευρωπαϊκό οργανισμό EuroHPC JU.
Η κατασκευή του υπολογιστή ανατέθηκε στη Hewlett Packard Enterprise (HPE) και η διαμόρφωση του χώρου στη MainSys. Η HPE έχει ένα μεγάλο μερίδιο παγκοσμίως στους υπερυπολογιστές μια και έχει εξαγοράσει την Cray, με τον «Δαίδαλο» να βασίζει τις ΑΙ δυνατότητές του στους επεξεργαστές nVidia GB200 Blackwell.
Ετοιμο σε 36 μήνες
Το έργο είναι συνολικού προϋπολογισμού 30 εκατ. ευρώ, που υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon Europe και χρηματοδοτείται κατά 50% από την Κοινή Επιχείρηση EuroHPC (EuroHPC Joint Undertaking) και κατά 50% από εθνικούς πόρους. Η υλοποίησή του ξεκινά μόλις τώρα και θα διαρκέσει συνολικά 36 μήνες.
(από την εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ")