Σε αντίθεση με τις τιμές του Brent που συνεχίζουν να κυμαίνονται σε υψηλά τελευταίων δύο εβδομάδων, στη ζώνη πέριξ των 86,5 δολαρίων ανά βαρέλι, καθοδικά, στα 27,740 ευρώ/MWh κινούνται από το πρωί οι τιμές των futures φυσικού αερίου για παραδόσεις Απριλίου στον ολλανδικό κόμβο TTF,  με ποσοστιαία πτώση πλησίον του 4% από το κλείσιμο της Τετάρτης. Σημειώνουμε ότι τα ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το φυσικό αέριο είχαν υποχωρήσει, την Δευτέρα, 11 Μαρτίου στα 24,775 ευρώ/MWh, που ήταν το χαμηλότερο επίπεδο από την αρχή του περασμένου μήνα

όμως ανέστρεψαν πορεία και προσέλαβαν ανοδικό πρόσημο τις αμέσως επόμενες ημέρες για να φθάσουν εγγύς των 29 ευρώ/MWh, εξαιτίας των εντεινόμενων ανησυχιών για την προσφορά.

Σε αντίθεση, οι περισσότερες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη καταγράφουν αρνητικά πρόσημα χονδρεμπορικών τιμών, με εξαίρεση τέσσερις χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Έτσι, στα 75,65 ευρώ/MWh διαμορφώνεται η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς  της Αγοράς Επόμενης Ημέρας για σήμερα, Πέμπτη 21 Μαρτίου, ήτοι, αυξημένη κατά +15% από την Τετάρτη. Η συνολική ζήτηση διαμορφώθηκε στις 318,74 GWh, ενώ στα μερίδια καυσίμου στο ενεργειακό μείγμα κυριαρχεί το φυσικό αέριο με 42,4%, και ακολουθούν οι ΑΠΕ μ 38,2%, οι εισαγωγές με 10,4%, τα υδροηλεκτρικά με 4,6% και ο λιγνίτης με το ισχνό 0,2%. Ακόμη, οι εξαγωγές έφθασαν στις 22,524 MWh και οι εισαγωγές στις 16,612MWh.

 

(Ευρωπαϊκός Χάρτης Τιμών Ηλεκτρισμού της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, για 21 Mαρτίου 2023. Πηγή: ΡΑΑΕΥ)

Εν τω μεταξύ, την εβδομάδα που έληξε στις 17 Μαρτίου, οι τιμές της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας παρουσίασαν ελάχιστες διακυμάνσεις σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη. Σε σύγκριση οι τιμές στο Νότιο τμήμα της ηπείρου σε σχέση με το Βόρειο, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν στην πρώτη περίπτωση, ενώ αυξήθηκαν, με έμφαση στο κεντρικό τμήμα της Ευρώπης.

Στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, η χονδρεμπορικές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν στις περισσότερες αγορές, με εξαίρεση την Ουγγαρία και την Κροατία.

Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα κατέγραψε την υψηλότερη ποσοστιαία μείωση της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας σε εβδομαδιαία βάση, κατά -6,91% σε σχέση με το επταήμερο που έληξε στις 10 Μαρτίου, ενώ οι υπόλοιπες χώρες κατέγραψαν μειώσεις, κατά μέσον όρο -2,00%. Από την άλλη πλευρά, στις Ουγγαρία και Κροατία οι τιμές στην προημερησία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν οριακά, κατά +1,19% και +0,22% αντίστοιχα.

Εν γένει, οι χονδρεμπορικές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας κινήθηκαν χαμηλότερα από 70 ευρώ/MWh, με εξαίρεση την Ιταλία και την Ελλάδα. Οι τιμές ήταν χαμηλότερες στην Τουρκία με εβδομαδιαίο μέσο όρο τα 64,24 ευρώ/MWh, και στην Ρουμανία, με 67,62 ευρώ/MWh. Η Ιταλία είχε την υψηλότερη μέση τιμή ηλεκτρισμού, στην περιοχή, ήτοι, 88,23 ευρώ/MWh, αν και με πτώση -2,52% από το αμέσως προηγούμενο επταήμερο. Ακολούθησε η Ελλάδα με πτώση της χονδρεμπορικής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας κατά -6,91%, στα 70,31 ευρώ/MWh.

Επίσης, την εβδομάδα που έληξε στις 17 Μαρτίου, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην ΝΑ Ευρώπη αυξήθηκε από την αμέσως προηγούμενη, χάρη στην αύξηση ου σημειώθηκε στην Ιταλία, με τα επίπεδα ζήτησης στις υπόλοιπες χώρες της περιοχής να κατακρημνίζεται.

Έτσι, η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στη ΝΑ Ευρώπη διαμορφώθηκε με αύξηση +3,48%, που αντιστοιχεί σε 15.679,67 GW.

Η Ουγγαρία και η Ελλάδα κατέγραψαν τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες μειώσεις κατά -3,86% και -3,46% αντίστοιχα, ενώ στις υπόλοιπες αγορές η μέση ποσοστιαία μείωση δεν ξεπέρασε το -1,00%.

Επίσης, η παραγωγή από ΑΠΕ στην ΝΑ Ευρώπη αυξήθηκε κατά +3,6% την περασμένη εβδομάδα, και ανήλθε στις 2.453,86 GWh, και τούτο χάρη στην υψηλή απόδοση των αιολικών και των φωτοβολταϊκών πάρκων. Πιο συγκεκριμένα, η αιολική παραγωγή σε ολόκληρη την περιοχή αυξήθηκε κατά +20%, στις 1.545,17 GWh, με την Ρουμανία  να καταγράφει άλμα +119,4%, για να ακολουθήσουν η Βουλγαρία, μ αύξηση +44,2%, και η Τουρκία με +36,3%. Επιπλέον, η ηλιακή παραγωγή στην ίδια περιοχή αυξήθηκε κατά +19,00% και έφθασε στις 908,69 GWh. Οι περισσότερες χώρες της ΝΑ Ευρώπης είδαν την ηλιακή τους παραγωγή να αυξάνεται, με εξαίρεση τη Ρουμανία και την Ουγγαρία. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά +7,9% και ανήλθε σε 414,18 GWh.

Παράλληλα, η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης μειώθηκε κατά -4,25% κατά την εβδομάδα που έληξε στις 17 Μαρτίου, κυρίως λόγω της χαμηλότερης παραγωγής στην Τουρκία και την Σερβία που σημείωσαν ποσοστιαία πτώση κατά -13,46% και -3,57% αντίστοιχα. Στον αντίποδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ελλάδα και Ιταλία είδαν την παραγωγή των υδροηλεκτρικών τους σταθμών να αυξάνεται κατά +29,93%, +8,28%, +6,82% και +4,64% αντίστοιχα.

Επίσης, η παραγωγή θερμοηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης υποχώρησε κατά -4,17%, στις 7.049,44 GWh. Ειδικότερα, καταγράφηκε μείωση -2,41% στην παραγωγή με καύση άνθρακα, και μείωση κατά -5,70% στην παραγωγή με καύση φυσικού αερίου.

Στην Ελλάδα, η ηλεκτροπαραγωγή με λιγνίτη σημείωσε κάθετη πτώση, -95,71%, ενώ η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά +4,37%.

Τέλος, οι καθαρές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν κατά -8,18% σε ολόκληρη την περιοχή της ΝΑ Ευρώπης κατά την περασμένη εβδομάδα, που αντιστοιχεί σε 1.477,25 GWh. Πιο συγκεκριμένα, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά +41,4%, στις 163,59 GWh, ενώ οι εισαγωγές  μειώθηκαν κατά -4,9%, στις 1.640,84 GWh. Η Ελλάδα, η Κροατία και η Ουγγαρία είχαν μείωση καθαρών εισαγωγών κατά -42,14%, -29,51% και -10,10% αντίστοιχα, σε σχέση με το επταήμερο που έληξε στις 10 Μαρτίου, ενώ η Βουλγαρία, η Τουρκία και η Ιταλία είχαν αύξηση καθαρών εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας κατά +18,18%, +13,32% και +1,76% αντίστοιχα. Η Ρουμανία μετακινήθηκε από καθαρή εισαγωγική θέση σε καθαρή εξαγωγική το ίδιο χρονικό διάστημα, ενώ η Σερβία σημείωσε πτώση καθαρών εξαγωγών ηλεκτρισμού κατά -2,75%.

(2023: Η χρονιά των ακραία αρνητικών τιμών στις αγορές Επόμενης Ημέρας ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ. Πηγές: ΕPEX SPOT, Nordpool, EnAppSys)

(Αριθμός ωρών αρνητικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας αγορών Επόμενης Ημέρας στην ΕΕ, ανά χώρα. Πηγή: EnAppSys )

Αρνητικές τιμές

Σύμφωνα με την ACER, την ρυθμιστική αρχή ενέργειας της ΕΕ, οι αρνητικές ώρες τιμών ηλεκτρικής ενέργειας Επόμενης Ημέρας, αυξήθηκαν στις 6.470 το 2023, ήτοι, 11 φορές περισσότερo από τις 558 αρνητικές ώρες το 2022! Συγκεκριμένα, από τις 50 ζώνες προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, οι 27 είχαν τις περισσότερες αρνητικές ώρες τιμών από το 2017, αναφέρει η Acer στην ετήσια έκθεσή της για τις αγορές χονδρικής ηλεκτρισμού στην Ένωση, με βάση δεδομένα που παρείχε ο φορέας εκμετάλλευσης δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, Entso-E.

Οι σκανδιναβικές ζώνες προσφορών είχαν τις περισσότερες αρνητικές ώρες, ήτοι, πάνω από 370, ενώ οι Κάτω Χώρες και η Γερμανία κινήθηκαν σε επίπεδα 315 και 300 ωρών, αντίστοιχα. Ακόμη, χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία κατέγραψαν μηδενικές αρνητικές ώρες τιμών Επόμενης Ημέρας το περασμένο έτος.

Όπως επισημαίνει η ACER, αρνητικές ώρες τιμών Επόμενης Ημέρας σημειώνονται κατά βάση όταν η υψηλή παραγωγή ΑΠΕ συμπίπτει με υποτονική ζήτηση, όπως για παράδειγμα τις νυκτερινές ώρες ή τα Σαββατοκύριακα. «Αν και η ταχεία επέκταση της παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έπαιξε ρόλο, άλλοι παράγοντες μπορεί να επηρέασαν αυτήν την αύξηση το 2023», αναφέρει η Acer.

Σημειώνουμε ότι οι ενώσεις εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας, προέτρεψαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον περασμένο Αύγουστο να αντιμετωπίσει το ζήτημα της αρνητικής τιμολόγησης, και προειδοποίησαν ότι εάν δεν το κάνει, θέτει σε κίνδυνο τις επενδύσεις σε νέα έργα ΑΠΕ.