Το φιλόδοξο έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Αιγύπτου – Ελλάδας, μέσω του οποίου  χώρα μας θα καλύπτει τις ανάγκες της σε ενέργεια και θα τροφοδοτεί παράλληλα με ενέργεια την υπόλοιπη Ευρώπη, αποτελεί ευρωπαϊκή προτεραιότητα, όπως έγινε σαφές κατά την πρόσφατη συνάντηση Ευρωπαίων αξιωματούχων και αρχηγών κρατών της ΕΕ με την πολιτική ηγεσία της Αιγύπτου, στο Κάιρο. Στο ανακοινωθέν αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η ΕΕ και η Αίγυπτος συμφωνούν να εντείνουν τη συνεργασία

με ιδιαίτερη έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις δράσεις ενεργειακής απόδοσης καθώς και τη συνεργασία για άλλες ασφαλείς και βιώσιμες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, αξιοποιώντας το σημαντικό δυναμικό της Αιγύπτου για το κόστος αποτελεσματική επέκταση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, μέσω έργων όπως το GREGY Interconnector. 

Ειδικότερα, η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Μαζί αναπτύσσουμε το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης GREGY που θα συνδέσει την Αίγυπτο με την Ελλάδα, φέρνοντας πιο κοντά τις δύο ακτές της Μεσογείου. Η Αίγυπτος διαθέτει, επίσης, τους πόρους για να μετατραπεί σε κόμβος ανανεώσιμης ενέργειας, ιδίως σε ό,τι αφορά στο ανανεώσιμο υδρογόνο. Η ηλεκτρική διασύνδεση Gregy, αυξάνει την ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη. Θέλετε να προσελκύσετε ξένες επενδύσεις, έχουμε επενδυτές που ενδιαφέρονται για την Αίγυπτο, και έχουμε ένα μνημόνιο κατανόησης σχετικά με αυτό. Ας προχωρήσουμε λοιπόν με τις εργασίες στον τομέα αυτό.»

Όπως ανέφερε η κα φον ντερ Λάιεν, η διμερής εταιρική σχέση βασίζεται σε έξι κύριους πυλώνες,  έξι τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος για την Ευρώπη και την Αίγυπτο για την οποία η ΕΕ είναι διατεθημένη εγκρίνει ένα νέο χρηματοδοτικό και επενδυτικό πακέτο ύψους 7,4 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Σε αυτό το πλαίσιο θα υποστηριχθεί όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων, των  επενδύσεων και του εμπορίου, με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στην ψηφιοποίηση και συνδεσιμότητα, τον γεωργικό τομέα και την διαχείριση των υδάτων, ενώ για αυτό τον σκοπό η ΕΕ θα υποστηρίξει μια επενδυτική διάσκεψη με την Αίγυπτο στο Κάιρο, αργότερα εντός του έτους που διανύουμε.

Μάλιστα οι δύο πλευρές αποφάσισαν να διαμορφώσουν και να υπογράψουν ένα περιεκτικό έγγραφο για τη συνολική και στρατηγική εταιρική σχέση, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024. Το έγγραφο στρατηγικής εταιρικής σχέσης θα προσδιορίζει σαφώς συγκεκριμένους τομείς συνεργασίας, και συγκεκριμένα: πολιτικές σχέσεις, μακροοικονομική σταθερότητα, βιώσιμες επενδύσεις και το εμπόριο, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας, του νερού, της επισιτιστικής ασφάλειας και της κλιματικής αλλαγής, της μετανάστευσης, της ασφάλειας και της ανάπτυξης του ανθρώπινου κεφαλαίου.

Oι τομείς συνεργασίας θα προσελκύσουν μέχρι και 5 δισεκατομμύρια ευρώ σε ευρωπαϊκές επενδύσεις που θα υποστηρίζονται από εγγυήσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Αειφόρο Ανάπτυξη και του Σχεδίου Οικονομικών Επενδύσεων.

Η ΕΕ δεσμεύεται επίσης να υποστηρίξει το έργο του East Med Gas Forum με σκοπό την ενίσχυση της ενεργειακής συνεργασίας και της ασφάλειας του εφοδιασμού με φυσικό αέριο στην περιοχή και του εμπορίου φυσικού αερίου με την ΕΕ.

Το αποτύπωμα της ελληνικής αποστολής στο Κάιρο

Το μεγαλεπήβολο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου συζητήθηκε στη συνάντηση που είχε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.  Το έργο GREGΥ Interconnector, συνίσταται στην πόντιση ενός υποθαλάσσιου καλωδίου, μήκους 950 χιλιόμετρων και ισχύος 3.000 MW μέσω του οποίου θα μεταφέρεται καθαρή ηλεκτρική ενέργεια από  από την Αίγυπτο απευθείας στην Αττική για να καλύπτονται οι ενεργειακές ανάγκες της βιομηχανίας και των νοικοκυριών και κατόπιν θα εξάγεται στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Σημειώνουμε ότι το GREGY Interconnector έχει ενταχθεί στα  Έργα Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ακόμη, στην συνάντηση Μητσοτάκη – Σίσι, αποφασίστηκε η αναβάθμιση και εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης των δύο χωρών με τη σύσταση Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου, του οποίου η πρώτη συνεδρίαση θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα. 

Όπως είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός: «Η Αίγυπτος έχει τη δυνατότητα να γίνει μία μεγάλη δύναμη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τον άνεμο και τον ήλιο και επαναβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να προωθούμε έργα όπως η ηλεκτρική διασύνδεση GREGY μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας, η οποία πρόσφατα αναγνωρίστηκε ως Έργο Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος από την Ευρωπαϊκή Ένωση.»

Ο ρόλος της Παγκόσμιας Τράπεζας

Παράλληλα, η Παγκόσμια Τράπεζα με ανακοίνωσή της δηλώνει προσηλωμένη στη μακροπρόθεσμη στρατηγική της σχέση με την Αίγυπτο και επαναλαμβάνει τη θέλησή της να υποστηρίζει τα μέτρα που λαμβάνει η χώρα για την οικονομική της ανάκαμψη και την αποκατάσταση μιας βιώσιμης πορείας για ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς.  

Προς αυτό το σκοπό, και κατά την επόμενη τριετία, ο Όμιλος της Παγκόσμιας Τράπεζας προτίθεται να παράσχει οικονομική ενίσχυση στην Αίγυπτο, ύψους άνω των 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εκ των οποίων 3 δισεκατομμύρια θα κατανεμηθούν για την εκτέλεση κυβερνητικών προγραμμάτων και άλλα 3 δισεκατομμύρια δολάρια στον ιδιωτικό τομέα.

Η οικονομική ενίσχυση αποσκοπεί στην υποστήριξη των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων της κυβέρνησης του Καΐρου, στην ενίσυχση των ευκαιριών για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην οικονομία, μεταξύ άλλων μέσω του προγράμματος νομισματοποίησης περιουσιακών στοιχείων της Κυβέρνησης, στην ενίσχυση της διακυβέρνησης των κρατικών επιχειρήσεων και στη βελτίωση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας της διαχείρισης των δημόσιων πόρων.