Φρειδερίκη: Το περιοδικό ΤΙΜΕ την απεκάλεσε ¨Ατομική Βασίλισσα¨ όταν εξέπληξε του πάντες με τις γνώσεις της στην πυρηνική φυσική, στις 3 Νοεμβρίου του 1958 και κατόρθωσε με τις γνώσεις της να εντυπωσιάσει τους διασημότερους καθηγητές της Αμερικανικής Επιτροπής Ατομικής Ενεργείας!
Στόχος της δεν ήταν μόνο η ενημέρωσις αλλά το ταξίδι εντασσόταν στην όλη προσπάθεια για να ξεκινήσει η λειτουργία του πρώτου ελληνικού πυρηνικού αντιδραστήρος, που σήμερα δεν λειτουργεί ως τέτοιος και αυτό ακούσθηκε, ανάμεσα σε πολλά άλλα, στην εκδήλωση «Η Βασίλισσα Φρειδερίκη και το Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Δημόκριτος» από τον πανεπιστημιακό καθηγητή κ. Γεώργιο Βλαχάκη, στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο της Εταιρείας Των Φίλων Του Λαού, του ιδρύματος που έχει αναφερθεί πως ¨δεν έχει δίδακτρα και εξετάσεις¨ και τύχη αγαθή έχει ανακηρύξει τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπολο ως επίτιμο εταίρο του.
Η Βασίλισσα Φρειδερίκη αντικρύζοντας στην γνωστή περιοδεία της έως τα αντερείσματα του Γράμμου στην διάρκεια των επιχειρήσεων αλλά και κατόπιν, την δυστυχία των Ελλήνων είχε δηλώσει πως η δυστυχία που αντιμετώπισε ήταν το έναυσμα ώστε “….να αναζητήσω παρηγοριάν εις την αρχαίαν φιλοσοφίαν και πέρα αυτής εις την πυρηνικήν φυσικήν…”.
Το ενδιαφέρον για την Πυρηνική Φυσική
Όπως επίσης είχε επισημάνει πως «παρόλο που γνωρίζω ότι τα ραδιενεργά ισότοπα έχουν μεγάλα οφέλη για την ιατρική, ενδιαφέρομαι ιδιαίτερα για τη Θεωρητική Φυσική…».
Εντυπωσίασε με τις γνώσεις της τους πρωτοπόρους ατομικούς επιστήμονες!
Όπως έχει επισημανθεί στο ταξίδι της στις ΗΠΑ, όπου φιλοδοξούσε να εισάγει την χώρα μας στην ¨Λέσχη των ολίγων¨ της Ατομικής ενεργείας, την Άνασσα υπεδέχθη ο διευθυντής του εργαστηρίου Dr. Leland J. Haworth και μετά την συνάντηση στον Λευκό οίκο με τον Πρόεδρο Αϊζενχάουερ και τη συνάντηση με τον στρατηγό George Marshall εσυναντήθη και πάλι με μέλη αμερικανικής ΕΑΕ και τον πρόεδρο της επιτροπής και μετέπειτα διευθυντή της CIA John McCone, και συμφώνως με ειδησεογραφικά τηλεγραφήματα εξέπληξε με τις γνώσεις της για την ατομική ενέργεια κάνοντας τον πρόεδρο της Επιτροπής να πει πως «ήταν πλέον εύστοχες οι ερωτήσεις της από αυτές των ατομικών φυσικών που έχουν έρθει εδώ…»
Εισέδυσε στα …άδυτα των πυρηνικών αδύτων
Όπως αναφέρεται σε μελέτη της κ. Μαρίας Ρετεντζή που φιλοξένησε η τριμηνιαία έκδοσις επιστημονικού προβληματισμού και παιδείας «Σύγχρονα Θέματα», στη διάρκεια του ταξιδιού της ¨ η βασίλισσα κατάφερε να επισκεφθεί όλα τα σημαντικά ερευνητικά εργαστήρια της χώρας όπως το Los Alamos, Brookhaven National Laboratory, Oak Ridge, Lawrence Berkeley Laboratory, και το Argonne National Laboratory αλλά και ισχυρά πανεπιστήμια όπως το MIT. Σύμφωνα με τον Τύπο προσπάθησε να «γοητεύσει αρκετούς κορυφαίους ατομικούς επιστήμονες με τις γνώσεις της στην ατομική ενέργεια και όχι μόνο με τα γκριζοπράσινα μάτια της.» Η πρώτη επίσκεψη έγινε στο Argonne, λίγο πιο έξω από το Σικάγο, ένα εργαστήριο που στη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου αποτελούσε μέρος του προγράμματος Manhattan. Συνοδευμένη από την κόρη της Σοφία-αναφέρεται για την Βασίλισσα Φρειδερίκη- ξεναγήθηκε σε ολόκληρο το εργαστήριο από τον διευθυντή Norman Hilberry. Περιηγήθηκε στους πυρηνικούς αντιδραστήρες τόσο τους πειραματικούς όσο και αυτούς για την παραγωγή ενέργειας, στο τμήμα παραγωγής πλουτωνίου αλλά και στο γνωστό «σιδερένιο δωμάτιο», έναν χώρο ειδικά διαμορφωμένο για τις μετρήσεις ακόμη και ελάχιστων ποσών ραδιενέργειας στο ανθρώπινο σώμα.
Στο International School of Nuclear Science and Engineering- ISNSE που λειτουργούσε στο ArgonneΤη χρονιά επίσκεψης της Φρειδερίκης στο ISNSE υπήρχε και μια Ελληνίδα, η φυσικός Μαρία Μελισσαροπούλου, η μόνη γυναίκα ανάμεσα στους 61 φοιτητές από 25 διαφορετικές χώρες. Όπως δήλωσε τότε η επιστήμων «αυτό που της τράβηξε ιδιαίτερα το ενδιαφέρον ήταν ο θεσμός των σεμιναρίων για θέματα πυρηνικής ενέργειας και τεχνολογίας που λειτουργούσε στο Argonne ήδη από το 1954. Όπως επισημαίνεται σε σχετική αναφορά ¨Η ίδια εντύπωση αποτυπώθηκε σε όλες τις υπόλοιπες επισκέψεις της Φρειδερίκης. Όταν δυο μέρες αργότερα έφτασε στο Oak Ridge για να δει τις εγκαταστάσεις, είχε συνομιλίες τόσο με τον διευθυντή του εργαστηρίου Alvin Weinberg όσο και με άλλους σημαντικούς φυσικούς. Σε ειδησεογραφικό δελτίο του ινστιτούτου αναφέρετε ότι η βασίλισσα «επέδειξε οξυδερκή γνώση του πεδίου της πυρηνικής ενέργειας στις συζητήσεις της με τους επιστήμονες του ORNL.» Η πιο εκτεταμένη και ενδιαφέρουσα επίσκεψη ήταν αυτή που πραγματοποίησε η Φρειδερίκη στο Earnest Lawrence Laboratory στην Καλιφόρνια. Η περιοδεία της καλύφθηκε από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης και το δελτίο του εργαστηρίου, ενώ τραβήχτηκαν πλήθος φωτογραφιών με τη Φρειδερίκη να συνοδεύεται και να ξεναγείται από τον διευθυντή Edwin McMillan. Για μια ακόμη φορά «εντυπώσιασε κορυφαίους επιστήμονες με την έμφυτη γοητεία της και τις γνώσεις της στη φυσική.» Ο McMillan της πρότεινε να γίνει μεταπτυχιακή του φοιτήτρια. Όταν η Φρειδερίκη ισχυρίστηκε ότι αυτό θα ήταν ό,τι καλύτερο για την ίδια αλλά δυστυχώς δεν είχε την κατάλληλη εκπαίδευση στα μαθηματικά, εκείνος της απάντηση «θα τα μαθαίνατε πολύ γρήγορα.»
Όπως τονίζεται στην σχετική μελέτη η Βασίλισσα ¨ κατάφερε να γίνει δεκτή ακόμη και στο Los Alamos στο Νέο Μεξικό, την «κλειστή πόλη», το εργαστήριο που στη διάρκεια του πολέμου έπαιξε κεντρικό ρόλο στην παραγωγή της ατομικής βόμβας και μόλις πρόσφατα είχε χαλαρώσει τα μέτρα ασφαλείας. Η Φρειδερίκη ήταν ανάμεσα στις πρώτες διακεκριμένες προσωπικότητες που τους επιτράπηκε η ξενάγηση στο χώρο¨.
Επίσης εμφαίνεται πως στο τέλος των συνομιλιών της με τους επιστήμονες του εργαστηρίου στο Berkeley η βασίλισσα Φρειδερίκη σκύβει να μιλήσει στον Tom Ypsilantis, ο οποίος ανέλαβε την διεύθυνση της ομάδας υψηλών ενεργειών στο Δημόκριτο το 1963. (Αρχείο Earnest Ο. Lawrence Radiation Laboratory)
"Φροντιστήριο"από τον καλύτερο
Ο Βέρνερ Χάιζενμπεργκ ήταν Γερμανός φυσικός, με σπουδαία συμβολή στη θεμελίωση της την οποία τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1932.
Η βασίλισσα Φρειδερίκη μελετούσε θέματα Θεωρητικής Φυσικής και δη της Ατομικής τα οποία απεγειώθησαν όταν γνώρισε τον Γερμανικής καταγωγής Νομπελίστα του 1932 Βέρνερ Χάιζενμπεργκ, θεμελιωτού της Κβαντομηχανικής και γνωστού από την «Αρχή της Απροσδιοριστίας», που προκάλεσε μίας ακραία δήλωση χαράς για το πόσο μπροστά ήταν η Δύσις από, ας το πούμε κομψά, από τις κομμουνιστικές χώρες ενώ κατάφερε να τον γοητεύσει τόσο ώστε με αλληλογραφία και τηλεφωνήματα να καταστεί άτυπος ¨φροντιστής¨ της.
Ιδιαίτερα… και στην Ελλάδα!
Όπως παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα ¨ΙστορικόΑρχείο Φροντιστών¨ προέβη στην συνέχεια σε συστηματική παρακολούθηση μαθημάτων από τον διάσημο τότε Φυσικό Αναστασιάδη και μαθήματα στον Δημόκριτο του από τον Κανελλόπουλου, Επιστημονικό διευθυντή του Δημόκριτου όπως και μαθήματα Πυρηνικής Φυσικής. Στην συνέχεια κάλεσε επισήμως στην Ελλάδα τον Heisenberg στην Ελλάδα και του ζήτησε να δώσει διάλεξη στα Ανάκτορα γιατί ¨όφειλε να αποκτήση φυσικά ένα υπόβαθρο γνώσεων Φυσικής αντάξιο των ομιλιών που θα παρακολουθούσε¨ και για τον σκοπό αυτό άρχισαν οι επαφές με την Ενωση Φυσικών Ελλάδος ενώ στην συνέχεια κατέστη Επίτιμος Πρόεδρος της Ε.Ε.Φ. Όντως το 1960 ο Χάιζενμπεργκ έδωσε διάλεξη στα Ανάκτορα και τον προσφώνησε η Ανασσα Φρειδερίκη- η διάλεξις υπάρχει στο Google. Με την προτροπή της Φρειδερίκης ο Βασιλεύς Παύλος ενέκρινε και την κρατική χρηματοδότηση του Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών ‘Δημόκριτος ενώ οι Η.Π.Α. ¨δεσμεύτηκαν να προσφέρουν το ποσό των 350.000 δολαρίων καθώς και τη σχετική τεχνογνωσία¨.
Όπως τόνισε τότε ως υπουργός Προεδρίας ο Κωνσταντίνος Τσάτσος ¨αναγνωρίζοντας την πολιτική σημασία της πυρηνικής ενέργειας, η Φρειδερίκη δεν βοήθησε απλώς την ίδρυση ενός κέντρου πυρηνικών ερευνών στη χώρα αλλά ανέδειξε τη στενή σχέση επιστήμης και πολιτικής στη σύγχρονη Ελλάδα…¨
Όπως ανεφέρθη στην εκδήλωση η Βασίλισσα θεωρούσε πως «υπερασπιζόταν τον ιδεαλισμό έναντι του υλισμού των Σοβιετικών¨ με την στράτευση στην προσπάθεια και του τότε διαδόχου Κωνσταντίνου ενώ συζητούσε η ίδια σε τακτική βάση με τον Βέρνερ Χάιζενμπεργκ για την… Θεωρία της Σχετικότητος και της Κβαντομηχανικής!
Σε ερώτηση της «Ε.τ.Κ» προς τον καθηγητή κ.Γεώργιο Βλαχάκη επεσημάνθη πως «η Φρειδερίκη είχε ένα όραμα να αναπτύξει την επιστημονική έρευνα στην Ελλάδα και σε αυτήν οφείλουμε και τον ¨Δημόκριτο¨ και το Βασιλικό Ίδρυμα Ερευνών…Νομίζω ότι αν δεν υπήρχε η Φρειδερίκη, τίποτε από αυτά τα δύο δεν θα είχε γίνει, ήταν προσωπικό της επίτευγμα και υλοποίηση του οράματος της! Και αυτό πρέπει να της το αναγνωρίσουμε, μας έβαλε στον χάρτη της έρευνας παγκοσμίως ενώ οι υπόλοιποι στην συνέχεια δεν φρόντισαν να το συνεχίσουν και να το αναπτύξουν…».