Πρωθυπουργός στην Βάρνα: Η Ελλάδα Παίζει Κεντρικό Ρόλο στην Ενεργειακή Διασυνδεσιμότητα των Βαλκανίων

Πρωθυπουργός στην Βάρνα: Η Ελλάδα Παίζει Κεντρικό Ρόλο στην Ενεργειακή Διασυνδεσιμότητα των Βαλκανίων
του Αδάμ Αδαμόπουλου
Δευ, 9 Οκτωβρίου 2023 - 16:44

«Η Ελλάδα παίζει και φιλοδοξεί να παίξει κεντρικό ρόλο στην ενεργειακή διασυνδεσιμότητα μεταξύ των χωρών μας. Από πέρσι έχουμε τετραπλασιάσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς τους βόρειους γείτονες μας, μεταφέρουμε καύσιμο μέχρι τη Μολδαβία, θωρακίζοντας την ενεργειακή ασφάλεια όλης της νοτιοανατολικής Ευρώπης. 

Σύντομα θα εγκαινιαστεί και η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης της Αλεξανδρούπολης. Θα εξακολουθούμε να επενδύουμε σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Θέλουμε να μετατρέψουμε την πατρίδα μας σε κέντρο διεθνών διασυνδέσεών και διακίνησης πράσινης ενέργειας με πρώτους σταθμούς τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία κάτι που απαιτεί και την ενίσχυση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων».

Αυτά είπε μεταξύ άλλων, ο Πρωθυπουργός, μιλώντας μετά το πέρας των εργασιών της τριμερούς Συνόδου Κορυφής στην Βάρνα ο οποίος αναφέρθηκε και στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα στη διαδικασία της διεύρυνσης της ΕΕ και στην ανάγκη προσαρμογής των υποψήφιων χωρών στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, ενώ εκτίμησε ότι η χώρα μας  μπορεί να αποτελέσει μοχλό σταθερότητας στην περιοχή κάτι με το οποίο συμφωνούν και οι ομόλογοί του της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας.

«Υπόδειγμα διακρατικής σύμπλευσης προς όφελος όλων των λαών της περιοχής», χαρακτηρισε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, την τριμερή συνεργασία Ελλάδος – Βουλγαρίας – Ρουμανίας και για τον τρόπο που θα μπορούσε το σχήμα αυτό να αξιοποιηθεί εντός της ΕΕ και άλλων διεθνών οργανισμών, έφερε ως παράδειγμα τη συνεργασία τους στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι η Τριμερής διεξάγεται στη σκιά της τρομοκρατικής επίθεσης στο έδαφος του Ισραήλ: «Οπως η Ευρώπη και όλος ο πολιτισμένος κόσμος, καταδικάζουμε τις φρικτές εικόνες με πυρά εναντίον αμάχων, ακόμα και με περιστατικά σκύλευσης νεκρών. Αναγνωρίζουμε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα», επανέλαβε ο Πρωθυπουργός και ευχήθηκε «αυτό το μακελειό να τελειώσει το συντομότερο δυνατόν».

Επεσήμανε ακόμη ότι, Αθήνα, Σόφια και Βουκουρέστι έχουν συγκλίνουσες θέσεις σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, κάτι που, όπως είπε, αποτυπώνεται στην κοινή διακήρυξη που συνυπόγραψαν.

Η συζήτηση επικεντρώθηκε επίσης, και στον τομέα των μεταφορών με αιχμή τους κάθετους οδικούς και κυρίως σιδηροδρομικούς άξονες. «Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία της ΕΕ για το χάρτη του νέου σιδηροδρομικού εμπορευματικού διαδρόμου, Βαλτικής Θάλασσας, Εύξεινου Πόντου και Αιγαίου Πελάγους. Είναι απόδειξη πως όταν οι χώρες συνεργάζονται μπορούν να διεκδικήσουνε περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους για έργα που αφορούν την ευρύτερη περιοχή και τη γεωπολιτική σταθερότητα της Ευρώπης», τόνισε ο Πρωθυπουργός.

Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Νικολάι Ντένκοφ αναφέρθηκε στα αποτελέσματα της σημερινής Συνόδου Κορυφής, λέγοντας πως από την διασυνδεσιμότητα εξαρτάται το μέλλον των χωρών της περιοχής και τονίζοντας πως πρέπει να είμαστε μαζί στις προσπάθειες να μετατρέψουμε την περιοχή μας σε ένα παράδειγμα για την Ευρώπη αλλά και για τις γειτονικές χώρες.

Με τη σειρά του και ο Ρουμάνος ομόλογός του, Μαρσέλ Τσολάκου είπε πως η συμμετοχή των τριών χωρών δείχνει τη στρατηγική σημασία του νότιου διαδρόμου, επαναλαμβανοντας την ανάγκη για ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Ο κ. Τσολάκου αναφέρθηκε και στην Μολδαβία που εκπροσωπήθηκε στη Σύνοδο με τον υπουργό Ενέργειας της χώρας, λέγοντας πως η Ρουμανία έχει την ηθική υποχρέωση να βοηθήσει τη δημοκρατία της Μολδαβίας, γιατί μετά την Ουκρανία η Μολδαβία είναι το πιο ευάλωτο κράτος. 

Τέλος, ο  αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, που παρέστη στη Σύνοδο  έκανε λόγο για αναγέννηση της Ευρώπης, ιδιαίτερα στο νότιο μέρος της. «Για πρώτη φορά – σημείωσε- βλέπουμε ο Νότος να έχει έναν ηγετικό ρόλο, καθώς πλέον υπάρχουν ισχυρές κυβερνήσεις στις χώρες» και χαρακτήρισε πολύ σημαντική για την περιοχή την στρατηγική ενεργειακή τριμερή συνεργασία. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο τρόπος που αντέδρασε σε πανδημία και πόλεμο στην Ουκρανία δείχνει την ενότητά μας. Έτσι και τώρα καταδικάσαμε τον πόλεμο στο Ισραήλ. Θα γίνει έκτακτη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών αύριο Βρυξέλλες για να συζητήσουμε όσα συμβαίνουν το Ισραήλ», κατέληξε ο κ. Σχοινάς!

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο από τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού: 

«Με τους φίλους Πρωθυπουργούς της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, αλλά και με την εξαιρετικά χρήσιμη συμμετοχή του Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της κυρίας Επιτρόπου, επιβεβαιώσαμε σήμερα τις πραγματικές εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ των χωρών μας. Ταυτόχρονα, όμως, συμφωνήσαμε να εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας, τόσο σε διμερές ή πολυμερές επίπεδο όσο και στην ευρύτερη περιοχή, και αυτό, άλλωστε, δηλώνει η παρουσία εδώ στο Euxinograd και του Υπουργού Ενέργειας της Μολδαβίας.

Τη συνάντησή μας σκιάζει, βεβαίως, η τρομοκρατική επίθεση που δέχθηκε το Ισραήλ στο έδαφός του. Όπως η Ευρώπη και όλος ο πολιτισμένος κόσμος, καταδικάζουμε τις πραγματικά φρικτές εικόνες που είδαμε, με πυρά εναντίον αμάχων, απαγωγές αθώων πολιτών, ακόμα και με περιστατικά σκύλευσης νεκρών. Και ασφαλώς αναγνωρίζουμε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα. Αυτό το μακελειό πρέπει να τελειώσει το συντομότερο δυνατόν. Αθήνα, Σόφια και Βουκουρέστι αντιμετωπίζουν, άλλωστε, όλα τα καίρια θέματα από θέσεις οι οποίες συγκλίνουν. Και αυτό, μάλιστα, αποτυπώνεται καθαρά και στην κοινή διακήρυξη την οποία μόλις υπογράψαμε, εστιάζοντας, όπως είπε και ο φίλος Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, στη νέα μορφή που μπορεί να πάρει αυτή η τριμερής σύμπλευση και πώς το σχήμα αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και εντός άλλων διεθνών οργανισμών.

Συζητήσαμε, παραδείγματος χάρη, την καθοριστική σημασία που έχει η συνεργασία μας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Έργα όπως η αναβάθμιση του αγωγού καυσίμων Ελλάδος – Βουλγαρίας – Ρουμανίας είναι εξαιρετικά κρίσιμα. Όπως ανέφερα και στη Σύνοδο, η Ελλάδα παίζει και φιλοδοξεί να παίξει, έναν κεντρικό ρόλο στην ενεργειακή διασυνδεσιμότητα μεταξύ των χωρών μας. Από πέρσι έχουμε τετραπλασιάσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς τους βόρειους γείτονές μας. Ο αγωγός «IGB» συμπλήρωσε το πρώτο έτος λειτουργίας του και μάλιστα μεταφέρουμε καύσιμο μέχρι και την Μολδαβία, θωρακίζοντας με αυτό τον τρόπο την ενεργειακή ασφάλεια όλης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Και σύντομα, μάλιστα, όπως ξέρετε, θα εγκαινιαστεί και η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης της Αλεξανδρούπολης, το γνωστό FSRU. Θα εξακολουθούμε να επενδύουμε στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και βέβαια θέλουμε να μετατρέψουμε την πατρίδα μας, αλλά και ολόκληρη την ευρύτερη περιοχή, σε ένα κέντρο διεθνών διασυνδέσεων και διακίνησης πράσινης ενέργειας. Με πρώτους σταθμούς, προφανώς, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, κάτι το οποίο βέβαια απαιτεί, όπως συζητήσαμε, και την ενίσχυση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, που και αυτές έχουν μια ξεχωριστή θέση στο νέο περιφερειακό ενεργειακό όραμα το οποίο αναπτύσσουμε. Με τους ομολόγους μου συμφωνήσαμε, επίσης, ότι η ευρωπαϊκή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων και των ανατολικών γειτόνων μπορεί να αποτελέσει μοχλό σταθερότητας στην περιοχή.

Θυμίζω, άλλωστε, ότι η Ελλάδα, ως το παλαιότερο κράτος-μέλος της Ένωσης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, υποστηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων εδώ και παραπάνω από είκοσι χρόνια. Από τη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης το 2003, από εκεί ξεκίνησε και η διαδρομή των χωρών αυτών προς την ευρωπαϊκή οικογένεια. Θα επαναλάβω, ωστόσο, ότι η συγκεκριμένη διαδρομή, προοπτική, περνά μέσα από την προσαρμογή των υποψήφιων χωρών στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, κάτι που σημαίνει, προφανώς, σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο αλλά και απόλυτη τήρηση των κανόνων του κράτους δικαίου. Και σε αυτό, προφανώς, είμαστε και οι τρεις χώρες έτοιμες να συνδράμουμε. Μάς απασχόλησαν πολύ οι μεταφορές, εξου και η παρουσία της αρμόδιας Επιτρόπου, με αιχμή τους κάθετους οδικούς, αλλά κυρίως σιδηροδρομικούς άξονες συνδεδεμένους με στρατηγικά λιμάνια. Και πρέπει να πω ότι χαιρετίζουμε ιδιαίτερα την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον χάρτη του νέου σιδηροδρομικού εμπορευματικού διαδρόμου Βαλτικής Θάλασσας, Ευξείνου Πόντου και Αιγαίου Πελάγους. Είναι μία μόνο απόδειξη του πώς όταν οι χώρες μας μπορούν να συνεργάζονται για τέτοια μεγάλα έργα υποδομής, μπορούν να διεκδικήσουν τελικά περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους για έργα τα οποία αφορούν την ευρύτερη περιοχή, αλλά τολμώ να πω και τη γεωπολιτική σταθερότητα της Ευρώπης, ευρύτερα. Προσθετικά σε αυτό λειτουργεί ασφαλώς και η πρόσφατη ένταξη της χώρας μας στην «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών», οι οποίες βέβαια τώρα πια θα πρέπει να ονομάζονται μάλλον «Τέσσερις Θάλασσες», καθώς πια συμπεριλαμβάνουν και το Αιγαίο. Ανανεώσαμε, επίσης, τη συνάντησή μας. Ελπίζουμε η επόμενη συνάντηση να μπορέσει να λάβει χώρα στην όμορφη και φιλόξενη Αλεξανδρούπολη, μία πόλη η οποία ίσως συμβολίζει ακριβώς τη σημασία την οποία αποδίδουμε σε αυτή τη νέα διασυνδεσιμότητα μεταξύ των τριών χωρών μας. Πάντοτε με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα κράτη μας προωθούν ένα υπόδειγμα διακρατικής σύμπλευσης προς όφελος όλων των λαών της περιοχής μας.

Ευχαριστώ πάρα πολύ, αγαπητέ Nikolai, για την πολύ όμορφη φιλοξενία σε αυτό το πράγματι θαυμάσιο μέρος.»