Δεν υπάρχει πιο ξεκάθαρο «μανιφέστο» για το πώς βλέπει τον κόσμο η ανερχόμενη δύναμη της εποχής μας, η Κίνα. Το βασικό μήνυμα είναι η αμφισβήτηση της αμερικανικής ηγεμονίας και η δημιουργία μιας παγκόσμιας συμμαχίας που θα αποτελέσει τον δεύτερο πόλο στο νέο γεωπολιτικό σκηνικό που γεννιέται αυτή την εποχή.
Η Ουάσιγκτον προσπαθεί εδώ και καιρό να προειδοποιήσει ή και να απειλήσει την Κίνα πως τυχόν στρατιωτική υποστήριξη της Ρωσίας στον πόλεμο στην Ουκρανία θα έχει σημαντικές επιπτώσεις. Οπως και ο Πούτιν νωρίτερα, έτσι και ο Σι έδειξε με τον πιο ηχηρό τρόπο πως αγνοεί τις ΗΠΑ και δεν θα υποκύψει στις πιέσεις τους.
Ενα καλό ερώτημα είναι πώς φθάσαμε εδώ. Το ενδιαφέρον είναι ότι η Κίνα έγινε αυτό που είναι σήμερα χάρη στην πλεονεξία του αμερικανικού καπιταλισμού. Οι αμερικανικές εταιρείες μετέφεραν εκεί την παραγωγή τους λόγω χαμηλότερου κόστους, μετέφεραν ενίοτε και την τεχνολογία τους, ενώ αντιμετώπιζαν την Κίνα σαν μια τεράστια αγορά. Ηταν η εποχή που έβλεπαν την παγκοσμιοποίηση σαν ευκαιρία και μόνο. Τώρα έχουν τρομάξει με το πόσο εξαρτημένες ήταν από την Κίνα και έχουν ξεκινήσει μια πολύ συγκροτημένη διαδικασία αποπαγκοσμιοποίησης και επαναπατρισμού της παραγωγής στις ΗΠΑ.
Η Κίνα, για πρώτη φορά στην ιστορία της, διεκδικεί ρόλο ηγεμονικής υπερδύναμης. Επιδιώκει, χωρίς ουσιαστικό αντίπαλο, να αναλάβει την ηγεσία μιας παγκόσμιας συμμαχίας που θα αμφισβητεί την αμερικανική παντοδυναμία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έδειξε ότι μπορεί η Δύση να αισθάνεται πιο ενωμένη και συσπειρωμένη, το χάσμα με τον μη δυτικό κόσμο είναι όμως τεράστιο. Η Κίνα εκμεταλλεύεται την ευκαιρία, έχοντας στρατηγική υπομονή και την αυτοπεποίθηση της αναδυόμενης υπερδύναμης.
Ο κόσμος αλλάζει, το νιώθουμε έντονα, χωρίς να μπορούμε να προβλέψουμε τι ξημερώνει. Οι εξελίξεις σε δύο μέτωπα θα κρίνουν το πόσο ραγδαίες θα είναι οι αλλαγές. Το αν η Ευρώπη θα παραμείνει προσηλωμένη στις ΗΠΑ μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο ενός νέου ψυχρού πολέμου είναι ένα κρίσιμο ερώτημα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να κάνει αυτό που δεν της αρέσει… Να επιλέξει ανάμεσα στα οικονομικά οφέλη της συνεργασίας με την Κίνα και τη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ. Το δεύτερο μέτωπο είναι όμως ακόμη πιο κρίσιμο. Εχει να κάνει με τις εσωτερικές εξελίξεις στην Αμερική. Με ένα πολιτικό σύστημα που δεν συμφωνεί σε τίποτα συνήθως, εκτός από το μέτωπο εναντίον του Πεκίνου που συσπειρώνει τους πάντες. Με την ασύλληπτη πόλωση και την κρίση των θεσμών. Και με τις επόμενες προεδρικές εκλογές το 2024 να είναι ίσως, για άλλη μια φορά, εξαιρετικά καθοριστικές για το μέλλον της Αμερικής αλλά και της Δύσης γενικότερα.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")