Η Απάντηση της Ρωσίας στις Προσπάθειες της Δύσης για Έλεγχο των Πετρελαϊκών Εξαγωγών της

Η Απάντηση της Ρωσίας στις Προσπάθειες της Δύσης για Έλεγχο των Πετρελαϊκών Εξαγωγών της
Του Κ.Ν. Σταμπολή 
Τετ, 7 Δεκεμβρίου 2022 - 12:21

Μπορεί Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες να ανακοίνωσαν περιχαρείς την περασμένη Παρασκευή, μετά από πολύμηνες διαβουλεύσεις, την συμφωνία τους για την επιβολή ανώτατου ορίου («πλαφόν» στα Ελληνικά …) στα $ 60 το βαρέλι στις πωλήσεις Ρωσικού πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, όμως από ότι φαίνεται υπολόγισαν χωρίς τον ξενοδόχο

Και αυτό γιατί η Ρωσία, που είναι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς πετρελαίου στον κόσμο μαζί με την Σ. Αραβία, κρατά ακόμα κρυφά μερικά δυνατά χαρτιά στα χέρια της που μόνο ήρεμη μετάβαση στο νέο πετρελαϊκό σκηνικό που τώρα στήνεται δεν υπόσχονται. Αφού πρώτα διευκρινίσουμε ότι η ισχύουσα από την περασμένη Δευτέρα, 5 Δεκεμβρίου, απόφαση των G7 για εξαγωγές Ρωσικού πετρελαίου αφορά την ανώτατη τιμή πώλησης στις διεθνείς αγορές, εκτός Ευρώπης. Αφού στην Ευρώπη, επίσης από την Δευτέρα, απαγορεύονται πλήρως οι δια θαλάσσης εισαγωγές Ρωσικού αργού πετρελαίου, με αυτές για προϊόντα, όπως λχ ντίζελ, να επιτρέπονται μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου 2023. Με επίσης μεγάλη εξαίρεση ασφαλώς τις χερσαίες εισαγωγές Ρωσικού αργού μέσω του συστήματος αγωγών Ντρούζμπα που ως γνωστό μεταφέρει, την όχι ευκαταφρόνητη ποσότητα των 1,2 εκατ. βαρ./ημέρα, σε Πολωνία, Γερμανία, Τσεχία, Σλοβακία και Ουγγαρία. Μια ενδεχόμενη απαγόρευση τροφοδοσίας με Ρωσικό αργό πετρέλαιο των διυλιστηρίων των ανωτέρω χωρών θα επέφερε σοβαρό οικονομικό πλήγμα αλλά και συνθήκες ασφυξίας στις ανωτέρω τοπικές αγορές που θα αντιμετώπιζαν σοβαρές ελλείψεις στην πετρελαϊκή τροφοδοσία τους.

Και για να είναι το πετρελαϊκό πλήγμα κατά της Ρωσίας πλήρες οι G7 ανακοίνωσαν παράλληλα σοβαρές ποινές στις Ευρωπαϊκές και Αμερικανικές ασφαλιστικές εταιρείες που θα επιχειρούσαν να ασφαλίσουν φορτία Ρωσικού αργού που θα είχε αποκτηθεί από τους αγοραστές σε τιμή άνω των $ 60 το βαρέλι. Έτσι οι Ρωσικές πετρελαϊκές φαινομενικά αντιμετωπίζουν διπλό πλήγμα αφού είναι υποχρεωμένες να πωλούν το προϊόν τους κατά πολύ φθηνότερα από τις ισχύουσες σήμερα διεθνείς τιμές όπου τις τελευταίες εβδομάδες κινούνται σταθερά άνω των $ 82 το βαρέλι ενώ τιμωρούνται από την αδυναμία ασφάλισης των φορτίων τους σε περίπτωση που επιχειρήσουν να το πωλήσουν ακριβότερα.

Όμως τα ανωτέρω αστυνομικά μέτρα των G7 φαίνεται ότι αφήνουν μάλλον αλώβητη την Ρωσία αφού ως παλαιός και πεπειραμένος παίκτης της διεθνούς αγοράς δεν περίμενε τον Δυτικό συνασπισμό να αποφασίσει για λογαριασμό της. Γνωρίζοντας ήδη από τις αρχές του έτους ότι η Δύση θα προχωρούσε σε κάποιας μορφής κυρώσεις εναντίον της προχώρησε στην διεύρυνση των ενεργειακών εμπορικών σχέσεων της με μια ομάδα κρατών στις λεκάνες του Ειρηνικού και Ινδικού ωκεανών προσφέροντας, ήδη από την περασμένη άνοιξη, αργό πετρέλαιο και προϊόντα σε τιμές πολύ κάτω των διεθνών τιμών. Μιλάμε για εκπτώσεις της τάξης του 15% με 25% πράγμα που επέτρεψε στις Ρωσικές πετρελαϊκές μέσα σε διάστημα εξ μηνών να επαναπροσανατολίσουν πλήρως τους εξαγωγικούς τους προορισμούς έτσι που σήμερα ως βασικοί πελάτες τους να έχουν αναδειχθεί η Ινδία, η Κίνα, το Πακιστάν, η Ινδονησία και η Τουρκία. Έτσι από τα 4,2 εκατ. βαρ/ημέρα συνολικών Ρωσικών πετρελαϊκών εξαγωγών το πρώτο δεκάμηνο του 2022, (χαμηλότερες κατά 0,3 εκατ. βαρ. ημέρα σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι) οι ανωτέρω χώρες απορρόφησαν περί τα 3,0 εκατ. βαρ/ημέρα με το υπόλοιπο να εξακολουθεί να πηγαίνει στο «εξαιρούμενο» στην Ευρώπη δίκτυο αγωγών Ντρούζμπα. (βλέπε γραφική παράσταση).

Όμως πέρα από τη νέα εξαγωγική πετρελαϊκή πολιτική που έχει θέσει σε εφαρμογή η Ρωσία με στόχο τις αγορές εκτός Ευρώπης και Βορείου Αμερικής, ταυτόχρονα αναπτύσσει μια σειρά από εργαλεία που θα την βοηθήσουν να ξεπεράσει τους σκοπέλους, πρώτον του price cap των € 60 το βαρέλι, και δεύτερον της απαγόρευσης ναυτασφάλισης φορτίων που θα έχουν αποκτηθεί σε τιμές μεγαλύτερες του ανώτερου price cap. Με την Μόσχα να έχει δηλώσει ευθαρσώς ότι δεν πρόκειται να συμμορφωθεί με το «αυθαίρετο» όριο τιμής αργού που έχουν θέσει οι G7 έχει αποφασίσει την μεταφορά αργού και προϊόντων αποκλειστικά μέσω Ρωσικής ιδιοκτησίας πετρελαιοφόρων πλοίων και την ασφάλιση τους από Ρωσικές εταιρείες.

Προς αυτή την κατεύθυνση η Μόσχα προχωρά στην δημιουργία ενός στόλου τάνκερς έχοντας ήδη αποκτήσει 100 πετρελαιοφόρα τους τελευταίους μήνες (29 VLCC’s, 31 Suezmax,49 Aframax). Αναλυτές εκτιμούν ότι η Ρωσία θα χρειαστεί τελικά περί τα 240 τάνκερς ώστε να εξασφαλίσει απόλυτα τις εξαγωγές της παρακάμπτοντας ουσιαστικά τις Δυτικές κυρώσεις σε επίπεδο price cap και ασφάλισης. Ύστατο όπλο της Ρωσίας στο ενεργειακό πόλεμο που μαίνεται είναι η δραστική μείωση των εξαγωγών της προς όλες τις κατευθύνσεις έτσι ώστε να προκύψει ένα σημαντικό έλλειμμα στην παγκόσμιο προμήθεια πράγμα που θα ωθήσει τις τιμές σε πολύ υψηλά επίπεδα (μιλάμε για τιμές πάνω από τα $ 150 το βαρέλι) επιφέροντας πλήγμα στην παγκόσμια ενεργειακή τάξη.

Σε κάθε περίπτωση η εφαρμογή του ανώτατου ορίου τιμής στα $ 60 το βαρέλι και οι περιορισμοί στην ασφάλιση φορτίων θα έχουν ως αποτέλεσμα την δημιουργία ελλείμματος της τάξης των 0,8 με 1,2 εκατ. βαρ. την ημέρα λόγω μειωμένης Ρωσικής εξαγωγικής δυνατότητας. Οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν ότι αυτή θα είναι μια προσωρινή κατάσταση μέχρις ότου η Ρωσία αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο στις εξαγωγές που δεν θα είναι πριν το καλοκαίρι του 2023.