ετοιμότητά του να «συνεργαστεί (με το Ισραήλ) σε έργα ενέργειας και ενεργειακής ασφάλειας» με την προοπτική αποστολής ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας. «Η Τουρκία έχει την εμπειρία και την ικανότητα να υλοποιήσει τέτοια έργα. Οι πρόσφατες εξελίξεις στην περιοχή μας έδειξαν για άλλη μια φορά τη σημασία της ενεργειακής ασφάλειας», είχε πει χαρακτηριστικά τον περασμένο Μάρτιο κατά την επίσκεψη του Ισραηλινού Προέδρου Isaac Herzog στην Άγκυρα μετά από μια δεκαετία τεταμένων σχέσεων.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα και εν μέσω του ταξιδιού του κ. Μητσοτάκη ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν έσπευσε να υπενθυμίσει ότι σχεδόν κάθε χώρα που έχει ακτή στην ανατολική Μεσόγειο ανακαλύπτει φυσικό αέριο, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική πηγή για την ΕΕ από το ρωσικό αέριο. «Θέλουμε να το μετατρέψουμε σε ευκαιρία για όλες τις χώρες (που έχουν ακτή στην ανατολική Μεσόγειο). Πιστεύουμε ότι οι νέες ενεργειακές ανακαλύψεις θα δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες, όχι νέες εντάσεις», τόνισε ο ίδιος. Αναφέρθηκε συγκεκριμένα και στην μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ, επισημαίνοντας ότι «είμαστε ανοιχτοί σε αυτή την ιδέα. Οι ειδικοί λένε ότι η καταλληλότερη διαδρομή για τη μεταφορά του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου είναι μέσω Τουρκίας. Έχουμε έναν αγωγό που εκτείνεται στο Τζεϊχάν και μπορούμε να μεταφέρουμε το φυσικό αέριο από εδώ στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες». «Θα συζητήσουν τις λεπτομέρειες του θέματος. Κατ’ αρχήν (στις εισαγωγές φυσικού αερίου από το Ισραήλ) όχι μόνο δεν βλέπουμε πρόβλημα, αλλά βλέπουμε ακόμη και δυνατότητες», κατέληξε με νόημα ο ίδιος.
Αλλά και η τοποθέτηση του Άμος Χόκστιν ως ειδικού σύμβουλο για την ενέργεια του ίδιου Αμερικανού Προέδρου δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαία. Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εξωτερικών επί Καραμανλή κ. Γιάννη Βαληνάκη, ο κ. Χόκστιν επελέγη για να «κάνει τον μεσολαβητή» προκειμένου να υπάρξει μια ρύθμιση της ΑΟΖ μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ. «Μπορώ να φανταστώ πως υπάρχει ένα αμερικανικό σχέδιο να βοηθήσουμε την Τουρκία και το Ισραήλ αν οι δύο αυτές χώρες επιθυμούν να στήσουν αυτόν τον αγωγό να περάσει από την θάλασσα από το Ισραήλ μέσω Κύπρου, μέσω του κυπριακού εδάφους ή μέσω της κυπριακής ΑΟΖ, να καταλήξει στην Τουρκία» ανέφερε και επεσήμανε την απειλή για το Κυπριακό με ένα «δικέφαλο κράτος». Υπενθυμίζεται ότι η Άγκυρα πιέζει με κάθε τρόπο για την διχοτόμηση της Κύπρου και την δημιουργία δύο κρατών, προκειμένου να προωθήσει ανενόχλητη τα ενεργειακά και άλλα σχέδιά της.
Παρά όμως τις τουρκικές επιδιώξεις, το εν λόγω σχέδιο δεν είναι και τόσο εύκολο να υλοποιηθεί καθώς υπάρχουν σοβαρά πολιτικά εμπόδια. Η Γκάμπι Μίτσελ, επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτο Mitvim στο Ισραήλ ανέφερε χαρακτηριστικά στους «Τάιμς του Ισραήλ»: «Υπάρχουν εκείνοι στο Ισραήλ που υποστηρίζουν ότι ο Ερντογάν είναι αναξιόπιστος». Παραλλήλως, αυτό θα έβλαπτε τις σχέσεις του Ισραήλ με την Κύπρο, την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που το Τελ Αβίβ δεν επιθυμεί διόλου, σύμφωνα με την ίδια. Επίσης πολλοί επιμένουν ότι το έργο εκτός από περίπλοκο και πολιτικά προβληματικό, είναι και ακριβό. Ο αγωγός από τα ισραηλινά κοιτάσματα προς την Τουρκία θα μπορούσε να κοστίσει 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια, όπως εκτιμούν οι ειδικοί. Αν και οι Τούρκοι επιμένουν ότι το έργο αυτό είναι πολύ πιο οικονομικό σε σχέση με τον EastMed.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει και το άρθρο του πρώην πρέσβη του Ισραήλ στην Κύπρο Μάικλ Χαράρι στην Jerusalem Post. Αν και ο Ισραηλινός διπλωμάτης αναγνωρίζει το πολιτικό εμπόδιο που υπάρχει λόγω των καλών σχέσεων του Τελ Αβιβ με Αθήνα και Λευκωσία, κάτι που σημαίνει ότι δεν θέλει να αναμιχθεί σε οποιαδήποτε παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ, ο ίδιος εκτιμά ότι η Άγκυρα πρέπει να προσκληθεί στον διάλογο για την μεταφορά ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο. «Ο αποκλεισμός της Τουρκίας από το περιφερειακό φόρουμ για το φυσικό αέριο, ένα πλαίσιο που δείχνει ξεκάθαρα τη νέα περιφερειακή αρχιτεκτονική, δεν μπορεί να συνεχιστεί», επεσήμανε, καλώντας για την διοργάνωση σειράς διπλωματικών διαλόγων υψηλού επιπέδου μεταξύ της Τουρκίας και του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Ελλάδας και της Κύπρου με πιο έμμεσο τρόπο- όπως τονίζει. Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, ο κ Χαράρι προτείνει την δημιουργία μιας τριμερούς ομάδος εργασίας μεταξύ Ισραήλ, Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ενώσεως! Παρ’ ότι η πρόσκλησις της ΕΕ χωρίς την σύμφωνη γνώμη Αθήνας και Λευκωσίας είναι δύσκολη-ελπίζουμε-, δείχνει την πρόθεση που υπάρχει από τους μεγάλους παίκτες στην περιοχή να βάλουν και την Άγκυρα στον ενεργειακό χάρτη της ΕΕ.