Σε ένα εξαιρετικώς ενδιαφέρον άρθρο του στην ''Καθημερινή της Κυριακής'' το οποίο προκάλεσε τον ενθουσιασμό του πρέσβεως Πάιατ, ο κύριος Έντι Ζεμενίδης -εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής ηγεσίας- ανέλυσε επί μακρόν τους
λόγους για τους οποίους η Ελλάδα είναι γεωπολιτικώς χρήσιμη στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Συγκεκριμένα το σημείωμα του έφερε

τον τίτλο ''Πόσο σημαντική είναι η Ελλάδα για την Αμερική'', ο κύριος Ζεμενίδης διατρέχοντας τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις σε ευρεία επισκόπηση απαρίθμησε τους λόγους της σημασίας μας για τους υπερατλαντικούς συμμάχους μας: Την στάση μας στο θέμα του 5G απέναντι στους Κινέζους, την αξία του λιμένος Αλεξανδρουπόλεως στη νέα αντιρωσική αντινατοική άμυνα, το περιεχόμενο της πρόσφατης συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας, την επέκταση της βάσης της Σούδας κλπ.

Η χωροταξία ίσως και να έχει αλλάξει ελαφρώς σε σύγκριση με το παρελθόν αλλά ο λόγος που η Ελλάς ήταν κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου χρήσιμος για τις ΗΠΑ ήταν πάντοτε στρατιωτικός. Μετά την ανασύνταξη της Ρωσίας από το 2000 έγινε ενεργειακός
και μετά την Κινεζική εισβολή στην Ευρώπη την ίδια εποχή έγινε και εμπορικός. Υπό αυτή την έννοια είναι τίμιος ο τίτλος του άρθρου του κυρίου Ζεμενίδη.

Το μέγα ερώτημα που ανακύπτει μετά την δημόσια παραδοχή των ΗΠΑ ότι εγκαταλείπουν τον αγωγό East Med επειδή θεωρείται μεταξύ άλλων '' εστία έντασης στην περιοχή'' (υιοθετώντας πλήρως τις αιτιάσεις των Τούρκων ) είναι το εξής : '' Πόσο σημαντική είναι η
Αμερική για την Ελλάδα ;''.

Ασφαλώς το ερώτημα μας διατυπώνεται με μεγίστη υπερβολή γιατί προφανώς και οι ΗΠΑ έχουν σημασία για εμάς- οι παρεμβάσεις που έκαναν και για δικούς τους λόγους βεβαίως στους Γερμανούς μας κράτησαν στο ευρώ στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων.

Η βάση της Αλεξανδρουπόλεως στην οποία σπεύδουν με στρατό και οι σουνίτες σαουδάραβες έχει επίσης αξία. Το ακριβές ερώτημα είναι πόσο σημαντική μας έχει δείξει στην πράξη ότι είναι για τα ευρύτερα συμφέροντα μας η Αμερική. Κέρδη προφανώς και έχουμε και έχουμε από την στρατηγική συμπόρευση μαζί της. Είναι όμως όσα αξίζουμε; Η ανάλυση μας θα ήταν ίσως μεροληπτική για το πρόσφατο παρελθόν και θα ήγετο σε εύκολα συμπεράσματα αν στεκόμασταν σε δύο τραυματικά ιστορικά γεγονότα, στην εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο και στα Ίμια. Και στις δύο περιπτώσεις μας έδειξαν πως ούτε για εκείνους ο Ελληνισμός ήταν σημαντικός ούτε και οι ίδιοι υπήρξαν σημαντικοί για εμάς. Μάλλον επιβλαβείς υπήρξε η απάθεια τους για τα εθνικά μας συμφέροντα. Εκ του αποτελέσματος προκύπτει αυτό. Αλλά επειδή όπως συνηθίζει να λέει ο Νίκος Κοτζιάς '' η ιστορία είναι μία φυλακή και δεν πρέπει να εγκλωβιζόμαστε σε αυτήν ''είναι χρήσιμο να δούμε πόσο σημαντικές απεδείχθησαν οι ΗΠΑ για εμάς την τελευταία δεκαετία.

Μας ενίσχυσαν με εξοπλισμούς; Όχι. Όσο τα είχαν καλά με την Τουρκία ετοιμάζονταν να της πουλήσουν μαχητικά F35, τώρα λένε θα τα δώσουν σε εμάς. Να δούμε. Μας ενίσχυσαν με φυσικό αέριο; Όχι. Μας υποχρέωσαν να εγκαταλείψουμε τους ρωσικούς αγωγούς.

Έστειλαν τον Πούτιν στην αγκαλιά του Ερντογάν. Μας υποσχέθηκαν ότι ο νέος διάδρομος EastMed θα δώσει γεωπολιτικό βάρος στην χώρα μας και θα μειώσει την εξάρτηση της από το ρωσικό φυσικό αέριο. Και μετά από δέκα χρόνια φαγούρας, τώρα τον ενταφιάζουν και (αν)επισήμως. Διότι παρασκηνιακώς μας το λένε από το 2020.

Δέχθηκαν μήπως να δημιουργήσουν μηχανισμό για την παραβίαση των εναερίων συνόρων μας από τα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη; Αν και δεσμεύτηκαν γραπτώς στην πρώτη συμφωνία για τον EastMed τo 2018 έπειτα το State Department μας διαμήνυσε ότι δε θα λάβει θέση ''όσο υπάρχει εκκρεμότητα για τα σύνορα Ελλάδος-Τουρκίας στον αέρα''. Μήπως με το επίμαχο non paper που απέστειλαν στην ελληνική κυβέρνηση για τον ΕastMed στις 22 Δεκεμβρίου δεσμεύτηκαν ότι θα στηρίξουν τις έρευνες του γαλλικού ερευνητικού Nautical Geo νοτίως της Κρήτης; Όσοι διάβασαν το απόρρητο αυτό κείμενο λένε ''όχι''. Από την διατύπωση του φαίνεται ότι προτείνεται προς τα δύο μέρη η καθιερωμένη αποχή από ενέργειες. Ουδετερότης. Ενέταξαν μήπως την Σκύρο και τα Δωδεκάνησσα στην συμφωνία αμυντικής συνεργασίας που υπέγραψαν μαζί μας όπως τους ζητούσαμε; Όχι και πάλι. Για τα Δωδεκάνησα αρνήθηκαν κατηγορηματικά, ούτε τα πλοία της δε δένουν εκεί, για την Σκύρο άφησαν ένα ανοικτό παράθυρο στην συμφωνία για να μας χρυσώσουν το χάπι.

Στο Σκοπιανό τέλος τι κερδίσαμε που επιτρέψαμε την ένταξη της γείτονος στο ΝΑΤΟ ;
Μήπως ότι θα επιτηρούμε τον εναέριο τους χώρο; Και αυτό μας το αφαίρεσαν, η αρμοδιότητα μεταβιβάστηκε στην συμμαχία! Που καταλήγουμε κατόπιν όλων αυτών λοιπόν; Εμείς ξέρουμε ότι είμαστε σημαντικοί για την Αμερική. Ευχαριστούμε πολύ τον κύριο Ζεμενίδη για την υπενθύμιση. Η Αμερική το ξέρει όμως; Και κυρίως το δείχνει; Πως το δείχνει;

Δυστυχώς δίπλα στο προβοκατόρικο ερώτημα ''πόσο σημαντική είναι η Αμερική για την Ελλάδα '' οφείλουμε να προσθέσουμε ακόμη ένα πολύ νέο: ''Πόσο μπορούμε να εμπιστευόμαστε την Αμερική;''

Αν κρίνουμε από το γεγονός ότι μια υπερδύναμη υπαναχωρεί από δεσμεύσεις της με non paper και όχι με γραπτό επίσημο κείμενο έχουμε μια πρώτη εικόνα. Υπάρχει όμως διπλός τρόπος για να μας διαψεύσει . Το 2020 ο πρέσβυς Πάιατ σε δηλώσεις του είχε αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο να συμμετάσχει στην πρωτοβουλία EastMed Gaz Forum και η Τουρκία.

Είχε δηλώσει συγκεκριμένα το εξής: «Δεν θέλουμε να αποκλείσουμε κανέναν. Ελπίζουμε ότι η ενέργεια θα γίνει κινητήριος δύναμη της συνεργασίας, και αυτό ήδη συμβαίνει, και δεν είναι μόνο μεταξύ Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου, αλλά ο τρόπος με τον οποίο βλέπετε τώρα τις συνέργειες, με την εισαγωγή της Αίγυπτου, με την εισαγωγή του Λιβάνου, με την εισαγωγή της Ιορδανίας. Όλα αυτά βοηθούν στην επέκταση των οικονομικών ευκαιριών και ελπίζουμε ιδιαιτέρως ότι αυτός ο διάλογος, συμπεριλαμβανομένου του East Med Gas
Forum, όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ζητήσει καθεστώς παρατηρητή, θα κρατήσει ανοιχτή την πόρτα και στην Τουρκία». (''We don’t wish to exclude anybody. We hope that energy will become a driver of cooperation, and that already is happening, and it’s not just between Greece, Israel, and Cyprus, but the way in which you see cooperation now bringing in Egypt, bringing in Lebanon, bringing in Jordan. All of this helps to raise economic opportunities, and we very much hope that this dialogue, including the East Med
Gas Forum, where the United States has sought observer status, will keep the door open as well to Turkey»).

Ελπίζουμε τέλος ότι αν η Ελλάδα προχωρήσει σε έρευνες ή σε επέκταση των χωρικών της υδάτων μελλοντικώς νοτίως της Κρήτης σε περιοχή που δεν αμφισβητείται ούτε από το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο , η Αμερική να σταθεί επιτέλους πραγματικά δίπλα μας. Τότε θα αρθούν αυτοδικαίως όλες οι επιφυλάξεις που δημιούργησε με την συμπεριφορά της απέναντι μας. Και θα μας αποδείξει σε μια στιγμή οριακή ότι η Αμερική είναι σημαντική για εμάς.

*(Αναδημοσίευση από την ΕΣΤΙΑ)