Την περασμένη Τρίτη (29/9) το μηνιαίο συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης για το αργό πετρέλαιο (oil future) ποικιλίας Brent στο ICE του Λονδίνου σημείωσε υψηλότερη τιμή στα  $ 80,22 το βαρέλι σημειώνοντας ρεκόρ 3 ετών για δεύτερη συνεχή ημέρα. Δηλαδή, έφθασε να πωλείται ακριβότερα και από την προ Covid εποχή. Σήμερα, το πρωί οι τιμές του αργού σε Σαγκάη και Σιγκαπούρη είχαν υποχωρήσει αισθητά στα $ 78 το βαρέλι με τους traders πωλώντας μαζικά πριν την λήξη του τρέχοντος συμβολαίου και αποκομίζοντας κέρδη πριν επανατοποθετηθούν τις επόμενες ημέρες. Σε κάθε περίπτωση η τάση που κυριαρχεί και στις δυό όχθες του Ατλαντικού από 

 

τα μέσα Αυγούστου είναι καθαρά ανοδική υποστηριζόμενη από τα θεμελιώδη (fundamentals) της αγοράς. Που δεν είναι άλλα από την συνεχιζόμενη πτώση των αποθεμάτων- που είχαν δημιουργηθεί την περίοδο της πανδημίας- με ρυθμό 4,5 εκατ. βαρ/ημέρα (βλέπε γράφημα oil stocks), την διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση, λόγω της διεθνούς οικονομικής ανάκαμψης, που σύμφωνα με τον ΙΕΑ τρέχει στα 96,1εκατ. βαρ/ημέρα δηλ.+ 5,2 εκατ. βαρ σε σύγκριση με πέρυσι, και ασφαλώς στην διστακτικότητα των παραγωγών να αποδεσμεύσουν μεγαλύτερες ποσότητες προς τα διυλιστήρια, τους βασικούς τους πελάτες, καθότι διακατέχονται από αβεβαιότητα ως προς την βιωσιμότητα της παρατηρούμενης σήμερα ανάκαμψης.

Οι αμφιβολίες των παραγωγών, που είναι υποχρεωμένοι σε διαρκείς επενδύσεις προκειμένου να κρατούν το επίπεδο της παραγωγής σε διαχειρίσιμα επίπεδα, εκφράζονται πλέον χαρακτηριστικά μέσα από τα ανακοινωθέντα του OPEC, τα μέλη του οποίου τηρούν στάση αναμονής προκειμένου να αυξήσουν περαιτέρω την παραγωγή τους προεξοφλώντας κάμψη της ζήτησης το Α εξάμηνο του 2022.  Έτσι, προτιμούν να αποφύγουν σε αυτό το στάδιο, δηλ. εντός τους τρέχοντος έτους, να πάρουν μια απόφαση για αύξηση της παραγωγής πέρα από τα συμφωνηθέντα- δηλ. την μηνιαία αύξηση των 400,000 βαρελιών την ημέρα, σε σύγκριση με το 2020. Με τον OPEC+ να ελέγχει σχεδόν το 46% της παγκόσμιας παραγωγής είναι φανερό ότι η γραμμή που θα ακολουθήσει επηρεάζει καθοριστικά την παγκόσμια αγορά.

Τις ίδιες αμφιβολίες ως προς την βιωσιμότητα της παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης έχουν και οι παραγωγοί φυσικού αερίου για αυτό και εδώ παρατηρούμε μια επιφυλακτικότητα για μακροχρόνιες δεσμεύσεις ως προς τις αναγκαίες επενδύσεις. ( ας σημειωθεί ότι η παρούσα στενότητα προμήθειας φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχει άλλη αφετηρία). Πέρα όμως από τα καθαρά χρηματοοικονομικά κριτήρια το επενδυτικό περιβάλλον στο χώρο του Oil& Gas επηρεάζεται πλέον από την ακατάσχετη φλυαρία για την αναγκαιότητα μιας επικής μείωσης των εκπομπών μέσω του ουτοπικού (αλλά πολύ πιασάρικου από άποψης δημοσίων σχέσεων) οράματος κλιματικής ουδετερότητας, δηλ. το περίφημο NetZero50. Στην προκείμενη περίπτωση οι OPEC+ και άλλοι σοβαροί παραγωγοί αναμένουν να τοποθετηθούν, ως προς την στρατηγική τους στις επενδύσεις, αποβλέποντας να αποσπάσουν ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής το οποίο κατά τα φαινόμενα θα αποποιηθούν οι Δυτικές εταιρείες λόγω ιδεοληψιών περί κλιματικής αλλαγής και εγκατάλειψης των ορυκτών καυσίμων που όμως εξακολουθούν να καλύπτουν το 80% της πλανητικής ενεργειακής ζήτησης.

Σε ότι αφορά τις εκτιμήσεις για την εξέλιξη της τιμής του πετρελαίου οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν ότι η ανοδική τάση θα συνεχισθεί μέχρι το τέλος του έτους με το Brent φθάνει ακόμα και τα $ 100 το βαρέλι με άμεσες επιπτώσεις και στην τιμή του φυσικού αερίου. Στην Ευρώπη, οι χονδρεμπορικές τιμές του φυσικού αερίου έχουν ήδη αυξηθεί κατά 500% από τις αρχές του χρόνου, οι ροές των προμηθειών από Ρωσία και Νορβηγία δεν αρκούν για να καλύψουν τις ελλείψεις, και οι βιομηχανίες λιπασμάτων μειώνουν κατακόρυφα την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα απειλώντας με ελλείψεις βασικών αγαθών όλη τη διατροφική αλυσίδα. Στη Βρετανία, ο συνδυασμός ενεργειακής κρίσης και Brexit (με τις δραματικές ελλείψεις σε οδηγούς φορτηγών) έχει ως συνέπεια να έχουν εξαντληθεί πλέον τα καύσιμα στο 50% έως και 90% των πρατηρίων σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως ανακοίνωσε χθες ο Σύνδεσμος Λιανικού Εμπορίου Πετρελαίου. Ενδεικτικό, δε, του οριακού σημείου στο οποίο έχει φθάσει η χώρα είναι ότι ο υπουργός Μεταφορών Γκραντ Σαπς άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθούν ακόμη και οδηγοί του στρατού για να καλύψουν τις άμεσες ανάγκες των πρατηρίων.

Tέλος σε ότι αφορά την λιανική τιμή αερίου στην Ευρώπη αυτή εκτιμάται ότι θα είναι άνω του 100% σε σύγκριση με πέρυσι, κυρίως ως συνέπεια του τεράστιου προβλήματος αποθεμάτων που έχει προκύψει στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Συμφώνως προς τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, «μια πιο προσεκτική ματιά στα συστατικά στοιχεία του γενικού δείκτη διεθνών τιμών ενέργειας, καταδεικνύει ότι υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ των εξελίξεων στις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου, με τις ανατιμήσεις φυσικού αερίου να είναι σε ποσοστιαίους όρους, ειδικά στην Ευρώπη, πολύ μεγαλύτερες από αυτές του πετρελαίου. Το στοιχείο αυτό είναι πρωτοφανές τα τελευταία τριάντα χρόνια, αφού ιστορικά η διακύμανση των τιμών φυσικού αερίου ακολούθησε μεν, ήταν πάντοτε μικρή δε, αυτής των τιμών πετρελαίου».