Η αμερικανό-γερμανική συμφωνία που προβλέπει να επιτραπεί η ολοκλήρωση του αμφιλεγόμενου αγωγού φυσικού αερίου της Ρωσίας, Nord Stream2, ο οποιος θα περνάει από τη Ρωσία στη Γερμανία μέσω της Βαλτικής -παρακάμπτοντάς την Ουκρανία- έχει σε μεγάλο βαθμό παρουσιαστεί ως νίκη για τη Ρωσία, μια ήττα για τη Δύση και μια καταπάτηση της ουρανικής κυριαρχίας. Ωστόσο για τη Γερμανία, η ολοκλήρωση του Nord Stream 2 είχε γίνει ζήτημα της δικής της κυριαρχίας

Ενώ υπάρχουν ασφαλώς, εκείνοι στη Γερμανία που αντιτίθενται στο project, το μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής τάξης της χώρας, η επιχειρηματική κοινότητα και η γενική κοινή γνώμη, είναι υπέρ.

Επομένως, η συμφωνία μεταξύ του Αμερικάνου προέδρου Μπάιντεν και της Γερμανίδας Καγκελαρίου Angela Merel ίσως -στο Κίεβο και στη Βαρσοβία- να μοιάζουν ως νίκη για το Κρεμλίνο, είναι στην πραγματικότητα νίκη για τη Γερμανία: χωρίς να δηλώσει την υποστήριξή του το Βερολίνο για την ολοκλήρωση του project, το Κρεμλίνο δεν θα είχε ελπίδα.

Η Ουάσιγκτον κατέληξε σε συμφωνία με τη Γερμανία, μόνο αφού πρώτα επέβαλε ένα ευρύ φάσμα κυρώσεων: οικονομικές, πολιτικές και τεχνολογικές. Αλλά έγινε προφανές ότι η Ρωσία θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει την ολοκλήρωση του αγωγού μόνη της, εάν χρειαζόταν. Στο τέλος ωστόσο, δεν κατέληξε σε αυτό: οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις είχαν επενδύσει τα περισσότερα κεφάλαια πριν από τις αμερικανικές κυρώσεις τον Δεκέμβριο του 2019. Στο μεταξύ, δύο εκσυγχρονισμένα ρωσικά πλοία αποδείχθηκαν ικανά να ολοκληρώσουν την κατασκευή (αν και με βραδύτερο ρυθμό), μετά από την αποχώρηση του ελβετικού πλοίου-γερανού Pioneering Spirit ύστερα απο την επιβολή των κυρώσεων.

Και η Γερμανία και οι ΗΠΑ ενήργησαν για να ελαχιστοποιήσουν τη ζημιά στις σχέσεις τους με την Ουκρανία και την Πολωνία από τη συμφωνία. Ένα άρθρο στο Politico γεμάτο διαρροές για τοο πώς ο Λευκός Οίκος είχε ζητήσει από τον Ουκρανό πρόεδρο Volodymyr Zelensky να αποφύγει να κριτικάρει τη συμφωνία πριν την οριστικοποίηση της, έχει μεγάλο μέρος αλήθειας.

Η συμφωνία κατοχυρώνει την υποχρέωση διατήρησης του status της Ουκρανίας ως μια χώρα διέλευσης φυσικού αερίου, την υποχρέωση να προστατεύσει την Ουκρανία και να αναλάβει δράση εναντίον της Ρωσίας εάν επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει ενεργειακές προμήθειες για να ασκήσει πολιτική πίεση στον γείτονα της, όπως έχει κάνει επανειλημμένως στο παρελθόν. Οι ΗΠΑ και η Γερμανία δεσμεύονται να χρησιμοποιήσουν "όλα τα διαθέσιμα μέσα για να διευκολύνουν μια επέκταση μέχρι και 10 χρόνια της συμφωνίας διέλευσης αερίου της Ουκρανίας με τη Ρωσία”, όταν αυτή λήξει το 2024.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Nord Stream 2 θα ενισχύσει τη διαπραγματευτική θέση της Gazprom, και όλες οι υποσχέσεις του κόσμου δεν μπορούν να το αλλάξουν αυτό. Το  2020, 55 δισ. Κυβικά μέτρα αερίου μεταφέρθηκαν στην Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας: ακριβώς ο όγκος που θα προσθέσει ο Nord Stream 2 στην τρέχουσα ικανότητα διέλευσης της Ρωσίας. Από αυτά τα 55 δισ. Κυβικά μέτρα, τα 10 δισ. Παρέμειναν στην Ουκρανία, επισήμως ως αντίστροφη προμήθεια ρωσικού αερίου από την Ευρώπη, αν και στην πραγματικότητα, αυτό το αέριο δεν έφυγε ποτέ από την Ουκρανία. Εάν σταματήσει η διέλευση μέσω Ουκρανίας, η Ουκρανία θα πρέπει να πληρώσει περισσότερο για την πραγματική -όχι εικονική- μεταφορά ρωσικού αερίου από τη Ρωσία. Αλλά εάν από την άλλη πλευρά, η Gazprom πρόκειται να αυξήσει τις προμήθειες αερίου στην Ευρώπη, στα 200 κυβικά μέτρα ή περισσότερο, όπως ελπίζει, μπορεί να χρειαστεί επίσης και την ουκρανική δίοδο.

Στο χειρότερο σενάριο, το καθήκον της ΕΕ θα είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να ανακτήσει τα χαμένα έσοδα και 10 δισ. Κυβικά μέτρα αερίου που επι του παρόντος λαμβάνει από τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου. Οι υποσχέσεις που δόθηκαν στη συμφωνία από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία για τη δημιουργία ενός Πράσινου Ταμείου για την Ουκρανία, για τη στήριξη της ενεργειακής μετάβασης με επενδύσεις και τεχνική βοήθεια, εν μέρει στόχευαν στην εκπλήρωση αυτού του έργου.

Πραγματικά, η συμφωνία ΗΠΑ-Γερμανίας για το Nord Stream 2 μπορεί μόνο να γίνει κατανοητή στο πλαίσιο της μετάβασης στην πράσινη ενέργεια, που η ΕΕ και οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να εφαρμόσουν στη διάρκεια των επόμενων 15-20 ετών. Αυτή η μετάβαση, εάν είναι επιτυχής, θα πρέπει ναα εξισορροπήσει το πλεονέκτημα που η Ρωσία έχει κερδίσει μόλις τώρα, και έχει παράσχει στη Δύση νέους τρόπους να παραμείνει ανταγωνιστική. Οι ευρωπαϊκές οικονομίες θα χρειαστούν λιγότερο ρωσικό αέριο καθώς στρέφονται σε νέες, πράσινες πηγές ενέργειας, καθώς ένας αγοραστής που έρχεται από το πράσινο μέλλον, θα ασχοληθεί με τον προμηθευτή της από το παρελθόν στους υδρογονάνθρακες, από μια θέση τεχνολογικής ανωτερότητας -ή έτσι πάει το αφήγημα.

Η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια ήταν πιθανώς ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες στο να πείσει τον Μπάντεν να δεχθεί το τετελεσμένο γεγονός και να έλθει σε συμφωνία με τη Merkel. Ο Μπάντεν είναι αποφασισμένος να αποκαταστήσει την εικόνα των ΗΠΑ ως μια χώρα που μπορεί να συντονίσει παγκόσμιες προσπάθειες και να ηγηθεί στην επίλυση παγκόσμιων προβλημάτων. Και σε κανέναν τομέα αυτή η εικόνα δεν έχει πληγεί τόσο πολύ όσο στην καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Όποιος κατορθώσει να ηγηθεί του πολέμου για την κλιματική αλλαγή, θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή της προόδου παγκοσμίως και θα καθορίσει τους διεθνείς κανόνες στο μέλλον.

Αναφορικά με την Ουκρανία, η Δύση προσπαθεί να την αποζημιώσει για την αποδυναμωμένη θέση της, συμπεριλαμβάνοντας την στην πανευρωπαϊκή ενεργειακή μετάβαση. Η νέα ενέργεια είναι ένας τομέας στον οποίο η Ουκρανία είναι ήδη αρκετά ικανή, και εάν αδράξει την εταιρεία, θα μπορούσε να γίνει εξαγωγέας πράσινης ενέργειας στην ΕΕ. Οι αγωγοί αερίων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά υδρογόνου και φυσικού αερίου (αν και στην τρέχουσα μορφή τους, όχι περισσότερο από το 10% ενός μείγματος υδρογόνου-μεθανίου). Αυτό το 10% στο σύστημα μεταφοράς αερίου που πηγαίνει μέσω της ουκρανικής περιοχής στην ΕΕ, θα μπορούσε να πουληθεί ως ουκρανικό προϊόν.

Η Ρωσία από την πλευρά της θα μπορούσε να δώσει μάχη για να εξάγει το δικό της υδρογόνο. Όχι μόνο μέσω των αγωγών Nord Stream αλλά επίσης μέσω του παλιού σοβετικού αγωγού που περνάει από την Ουκρανία: Το να κερδίσει αυτό το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, θα μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο για τη Ρωσία να συνεχίσει να μεταφέρει αέριο από την Ουκρανία. Η ενεργειακή μετάβαση θα πρέπει, σύμφωνα με αυτούς που την ξεκίνησαν, να δημιουργήσει μια νέα εργαλειοθήκη καρότων και μαστίγιων για χρήση στις σχέσεις με τη Ρωσία. 

Για την ώρα, η Ρωσία και οι υδρογονάνθρακες της είναι ακόμη απαραίτητοι, αλλά ανάλογα με την πολιτική της συμπεριφορά και τα τεχνολογικά επιτεύγματα., είτε θα οδηγηθεί σε ένα μέλλον χαμηλού άνθρακα, ή θα μείνει φτωχή στο μολυσμένο παρελθόν με τις όλο και περισσότερο μη σχετικούς υδρογονάνθρακες. Η Ρωσία μπορεί να προετοιμαστεί για αυτή τη νέα μορφή σχέσεων ή -όπως έχει κάνει μέχρι τώρα, να κοιτάζει τα πράσινο σχέδια των ανταγωνιστικών της, να αποτυγχάνουν.

Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: https://carnegie.ru/commentary/85053

(από capital.gr)