Οι σύγχρονοι ιστορικοί χαρακτηρίζουν την Επανάσταση του 1821 γεγονός παγκόσμιας σημασίας, καθώς σήμανε την αρχή του τέλους των μεγάλων αυτοκρατοριών και τη δημιουργία του πρώτου εθνικού κράτους στην Ευρώπη, όσο και αν αυτό ήταν ελλιπές σε εδάφη και σε ουσιαστική ανεξαρτησία στα πρώτα του βήματα.
Η Ελληνική Επανάσταση προκάλεσε ένα κύμα φιλελληνισμού στη Δύση, που συνέβαλε ουσιαστικά στην απελευθέρωση, καθώς οδήγησε τις διστακτικές Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής στη ναυμαχία του Ναυαρίνου. Αλλά πέρα από αυτή τη συνεισφορά του, προικοδότησε το νεοσύστατο ελληνικό κράτος με μια πολύτιμη κληρονομιά διεθνούς καλής θέλησης που διατηρείται μέχρι τις ημέρες μας.
Σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ήταν τέτοιος ο βαθμός του ενθουσιασμού της κοινής γνώμης και τόση η δραστηριοποίηση των τοπικών κοινωνιών για την αποστολή βοήθειας στους εξεγερμένους Ελληνες, που τους έδωσαν την ονομασία Ελληνικός Πυρετός ή Ελληνική Φλόγα. Σε μια εποχή που η αμερικανική δημοκρατία ανακάλυπτε τους Ελληνες κλασικούς και εμπνεόταν από την αρχαία Αθήνα, η Επανάσταση συνέδεσε στη νεωτερική συνείδηση των Αμερικανών τη νεότερη με την αρχαία Ελλάδα.
Σε ένα σεμινάριο για την επιρροή της Ελληνικής Φλόγας στην αμερικανική κοινωνία και πολιτική στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ειδικοί επιστήμονες παρουσίασαν μια σειρά από άγνωστες πτυχές αυτής της αλληλεπίδρασης. Εκτός από την εμπλοκή της κοινής γνώμης στην αμερικανική εξωτερική πολιτική και την έναρξη μιας μακράς παράδοσης αποστολής διεθνούς βοήθειας, ο ελληνικός αγώνας για την ανεξαρτησία έριξε επίσης τους σπόρους για την οργάνωση κοινωνικών κινημάτων όπως για την απελευθέρωση των σκλάβων και τη χειραφέτηση των γυναικών. Παράλληλα, καθόρισε την εικόνα της Ελλάδας και του ελληνισμού στις ΗΠΑ, ενώ μέχρι τις ημέρες μας οι διμερείς σχέσεις απολαμβάνουν τα οφέλη των στενών δεσμών φιλίας μεταξύ των δύο λαών.
Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής η εικόνα είναι πιο περίπλοκη, καθώς συχνά στο παρελθόν ο ρεαλισμός των συμφερόντων της υπερδύναμης υπερίσχυσε του ιδεαλισμού των αξιών που πρεσβεύει. Στις περιπτώσεις όμως όπου κοινές αξίες και συμφέροντα ταυτίζονται όπως συμβαίνει σήμερα, ανοίγει ο δρόμος για μια πιο ισορροπημένη σχέση αλληλεξάρτησης, με τη συνεισφορά και των δύο πλευρών.
Οπως πρότεινε στην παρέμβασή του ο καθηγητής Νικηφόρος Διαμαντούρος για τις σχέσεις της Ελλάδος με τη Δύση σε μακρο-ιστορική προοπτική, υπάρχει πλέον μια σταδιακή μετάβαση από τη μετακένωση του ελληνικού Διαφωτισμού σε έναν πιο ισότιμο διάλογο με τη Δύση. Αυτό είναι μια καλοδεχούμενη εξέλιξη, καθώς προϋποθέτει μια ώριμη, ανοικτή δημοκρατία, η οποία θα βρίσκεται σε κοινωνική και πολιτική αλληλεπίδραση με ακόμη και τους ισχυρότερους συμμάχους μας για τη διαμόρφωση του κοινού μας μέλλοντος.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")