«Πρώτα η Αμερική» με Άλλα Λόγια

Οταν ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εξήγγειλε και έθεσε σε εφαρμογή το δόγμα «Πρώτα η Αμερική», κατηγορήθηκε για αντισυμμαχική συμπεριφορά από την Ευρώπη και φυσικά από τους Δημοκρατικούς των Ηνωμένων Πολιτειών. Επί της ουσίας ο κ. Τραμπ απαιτούσε –με τρόπο αντιδιπλωματικό– από τους Ευρωπαίους συμμάχους της Ουάσιγκτον να τηρήσουν τις οικονομικές υποχρεώσεις τους προς το ΝΑΤΟ. Και ως προς αυτό το θέμα είχε δίκιο. Σε αντίθεση με την πολεμική ρητορική του προκατόχου του, ο σημερινός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υποσχέθηκε την αναθέρμανση των σχέσεων των ΗΠΑ με τους υπερατλαντικούς συμμάχους τους. Αλλά το δόγμα «Πρώτα η Αμερική» ισχύει απολύτως επί της προεδρίας του, με διαφορετική ρητορική διατύπωση. Αποκαλυπτική επ’ αυτού ήταν η τοποθέτηση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν στο ΝΑΤΟ, όπου απεριφράστως άσκησε άμεση πίεση στο Βερολίνο να ακυρώσει την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, που ενώνει τη Γερμανία με τη Ρωσία

του Κώστα Ιορδανίδη
Δευ, 29 Μαρτίου 2021 - 19:49

Στην πραγματικότητα, δεν ήταν δυνατόν να συμβεί αλλιώς. Ο ισχυρότερος εταίρος μιας συμμαχίας διαμορφώνει την πολιτική κατά τα συμφέροντά του και απαιτεί να γίνει σεβαστός. Ετσι λοιπόν, ο κ. Μπάιντεν εξήγγειλε μια πολιτική που θα μειώσει την ισχύ της Κίνας και της Ρωσίας, και ταυτοχρόνως θα ευθυγραμμίσει την Ε.Ε. με τις στρατηγικές επιλογές της Ουάσιγκτον.

Από μιαν άποψη πρόκειται για δόκιμη επιδίωξη από πλευράς των ΗΠΑ, καθώς στην Ιστορία του ανθρώπου αυτό συνέβαινε και θα συμβαίνει πάντα. Με αυτόν τον τρόπο ο κ. Μπάιντεν θέτει βεβαίως σε δοκιμασία τις δυνατότητες που θεωρεί ότι διαθέτουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ενώ οι ευρασιατικές δυνάμεις που έχουν στοχοποιηθεί από την Ουάσιγκτον είναι αναγκασμένες να δοκιμάσουν τις αντοχές των αντιδράσεών του. Η όλη διαδικασία προϋποθέτει δημιουργία κλίματος ψυχροπολεμικού.

Καμία δύναμη στο παρελθόν δεν ήταν δυνατόν να στηρίξει την όποια αντιπαράθεσή της αποκλειστικώς σε λόγους υλικού συμφέροντος, εξ ου και η συνεχής επίκληση αρχών ηθικής διαστάσεως. Η τσαρική Ρωσία είχε αναλάβει την υπεράσπιση των συμφερόντων των χριστιανών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, προωθώντας φυσικά τις επεκτατικές της βλέψεις. Οι Αψβούργοι αναλάμβαναν διάφορες αποστολές. Σε πρώτη φάση τη διάσωση της Ευρώπης από τους Οθωμανούς. Στη συνέχεια ετέθησαν επικεφαλής της Αντιμεταρρυθμίσεως προς διάσωση της ρωμαιοκαθολικής πίστεως από τους διαμαρτυρομένους. Και έπειτα από τη συντριβή του Βοναπάρτη, ανέλαβαν τη συντριβή των επαναστατικών κινημάτων, που απειλούσαν την πολιτική και ηθική τάξη της Ευρώπης.

Η Βρετανία, ως πολιτικά η πλέον χειραφετημένη χώρα, συνεδύαζε την εξωτερική πολιτική της με την προαγωγή του κοινοβουλευτισμού και της δημοκρατίας, που ενίοτε είχε αποσταθεροποιητικές συνέπειες. Αυτή την πολιτική ακολουθούν και οι Αμερικανοί με τον δικό τους τρόπο έναντι της Ρωσίας και της Κίνας. Αυτή είναι η ηθική βάση της σημερινής αντιπαραθέσεως. Είναι άγνωστο πού θα οδηγηθεί το όλο εγχείρημα. Πάντως όχι σε ήττα της Ουάσιγκτον. Το ποσοστό επιτυχίας της επιλογής του κ. Μπάιντεν είναι άγνωστο ακόμη.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")