Με πρωτοπόρα project, τα οποία αναμένεται να παίξουν κομβικό ρόλο στον  μετασχηματισμό του ενεργειακού συστήματος της Ελλάδας, με επίκεντρο τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) «φλερτάρουν» ισχυροί του ενεργειακού κλάδου στην χώρα μας, αλλά και ξένοι κολοσσοί. Έργα αποθήκευση ενέργειας, υβριδικά συστήματα, πλωτά αιολικά και τεχνολογίες υδρογόνου

κινητοποιούν τελευταία μεγάλους επενδυτές. Στόχος των επενδυτών είναι η αδειοδοτική ωρίμανση των έργων, εν αναμονή της ολοκλήρωσης των θεσμικών πλαισίων και του καθεστώτος στήριξης για τις νέες τεχνολογίες, τα οποία εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμα τον Ιούνιο. Ήδη την προοπτική υλοποίησης θαλάσσιων αιολικών πάρκων στο Αιγαίο «σκανάρουν» μεγάλοι παίκτες της αγοράς. Την αυλαία άνοιξε τον περασμένο μήνα ο επικεφαλής της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κ. Γιώργος Περιστέρης, ο οποίος ανακοίνωσε στρατηγική συνεργασία του ομίλου με την Ocean Winds (σύμπραξη της πορτογαλικής EDP και της γαλλικής ENGIE) για την ανάπτυξη   πλωτών υπεράκτιων αιολικών πάρκων, δυναμικότητας άνω των 1,5 GW σε βάθος δεκαετίας.

Ωστόσο, ο αριθμός των ξένων εταιρειών που «φλερτάρουν» με τα ελληνικά νερά αυξάνεται.  Στην αγορά είναι ήδη γνωστό ότι το Αιγαίο …ακτινογραφούν η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία της Νορβηγίας Equinor, η δανέζικη Copenhagen Offshore Partners, η ισπανική Iberdrola, η Ideol, η Innogy και οι αμερικανικές Principal Power, Quantum και BlueFloat. Μαγαζί με …θαλασσινό αέρα αναζητούν και οι πρωτοπόροι στα offshore Βρετανοί. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι στις 30 Μαρτίου, η βρετανική πρεσβεία στην Αθήνα διοργανώνει συνάντηση για ενεργειακές επιχειρήσεις  (Β to B) με έμφαση το νέο επενδυτικό τοπίο στα  υπεράκτια πάρκα.  

Από την ελληνική αγορά, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες αναζητά κατάλληλες τοποθεσίες για εγκατάσταση υπεράκτιων πάρκων. Επίσης, ζωντανό διατηρεί ο όμιλος Κοπελούζου, με τη «Θρακική Αιολική»  το έργο των 216 MW στα ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης, το οποίο το 2012 είχε πάρει πράσινο φως από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ).  Το ίδιο και η δεύτερη εταιρεία που είχε εξασφαλίσει άδεια το 2012, η  RF Energy,  για offshore αιολικό πάρκο ισχύος 498,15 MW στα βορειανατολικά της Λήμνου.

Έντονη είναι η κινητικότητα και στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας ρεύματος. Η ΔΕΗ κατέθεσε στη ΡΑΕ αιτήσεις για αδειοδότηση σταθμών αποθήκευσης με μπαταρίες (ισχύος 1 GW) για εγκατάσταση σε Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη, μια επένδυση 500 εκατ. ευρώ. Στις ίδιες περιοχές θα εγκαταστήσει δύο σταθμούς αποθήκευσης η Eunice, προϋπολογισμού 600 εκατ. ευρώ. Προσφάτως και η Mytilineos εξαγόρασε σημαντικό χαρτοφυλάκιο της Egnatia Group, στο οποίο περιλαμβάνονται και έργα αποθήκευσης.

Οι μονάδες αποθήκευσης είναι απαραίτητες για την ασφάλεια του ενεργειακού συστήματος, στο πλαίσιο της μεγαλύτερης διείσδυσης των στοχαστικών ΑΠΕ. Θεωρούνται κομβικής σημασίας και για το σύστημα μεταφοράς ρεύματος προκειμένου να ανοίξει ηλεκτρικός χώρος στα δίκτυα για πράσινη ενέργεια και να περιοριστούν οι επενδύσεις στην κατασκευή νέων γραμμών μεταφοράς ή στην αναβάθμιση των υφιστάμενων.  Για  την υποστήριξη της λειτουργίας του συστήματος ο ΑΔΜΗΕ ξεκινά δύο πιλοτικές προσπάθειες για αποθήκευση ενέργειας στη Θήβα με εταίρο τη  Sunlight και στη Νάξο.   

Έως τα τέλη Νοεμβρίου είχαν κατατεθεί στη ΡΑΕ προς έγκριση 33 αιτήματα για σταθμούς αποθήκευσης, με συνολική ισχύ 1.869 MW. Από αυτά έχουν πάρει …πράσινο φως 7 έργα, μεταξύ των οποίων τα δύο της Eunice και δύο του Ομίλου Κοπελούζου που απέκτησαν άδειες παραγωγής ενέργειας για μονάδες αποθήκευσης  συσσωρευτών ιόντων λιθίου στις ΒΙΠΕ Αλεξανδρούπολης και Πάτρας. Στα 1.869 MW δεν περιλαμβάνεται το 1 GW της ΔΕΗ. Ούτε το μεγάλο έργο αντλησιοταμίευσης της ΤΕΡΝΑ στην Αμφιλοχία, μια ώριμη επένδυση 500 εκατ. ευρώ που αναμένει εδώ και χρόνια το θεσμικό πλαίσιο για να υλοποιηθεί.

Η ΤΕΡΝΑ εξακολουθεί να στηρίζει και το project του υβριδικού σταθμού στο Αμάρι (ισχύος 75 ΜW) που περιλαμβάνει δυο αιολικά πάρκα  και αντλησιοταμίευση, μια επένδυση  280 εκατ. ευρώ. Στα υβριδικά αναζητείται και το ενεργειακό μέλλον των νησιών,  με τη σκυτάλη από την Τήλο (Eunice) και την Ικαρία (ΔΕΗ) να παίρνουν η Αστυπάλαια με το πρόγραμμα  της Volkswagen και η Χάλκη με τη στήριξη των εταιριών Citroen, Vinci Energie και Akuo Energy.  

Οι ΑΠΕ σχεδιάζεται να συνδυαστούν και με την παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου, αν και η τεχνολογία παραμένει εξαιρετικά ακριβή.  Στη Δυτική Μακεδονία μια σύμπραξη διαφόρων φορέων _ Περιφέρεια, ερευνητικά κέντρα, εταιρείες του δημόσιου και επιχειρήσεις  _ προωθεί το έργο White Dragon, προϋπολογισμού 2,5 δισ. ευρώ,  που θα διαγκωνιστεί στις Βρυξέλλες με αντίστοιχα έργα για επιδότηση από το Hydrogen Europe. Επίσης, η ΔΕΠΑ υπέγραψε στα τέλη Φεβρουαρίου MoU με τη Σωληνουργεία Κορίνθου για την προώθηση της χρήσης υδρογόνου, ενώ ο ΔΕΣΦΑ  σχεδιάζει τη μεταφορά μέσω των υποδομών του ανανεώσιμων αερίων, όπως το υδρογόνο και το βιομεθάνιο. 

Στο «παιχνίδι» του υδρογόνου έχει μπει και η Energean. Η εταιρεία σχεδιάζει την κατασκευή εγκαταστάσεων αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα και εργοστασίου μπλε υδρογόνου στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις Σίγμα της Καβάλας, κοντά στον Πρίνο και έχει αιτηθεί χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.