Η ανθρωπότητα περνάει σήμερα μια συγκλονιστική περίοδο στην ιστορία της όπου δοκιμάζονται οι αρχές, οι αντοχές, η αλληλεγγύη και οι ηγέτες της. Είμαι βέβαιος ότι μετά τις πρώτες ημέρες εγκλεισμού είχαμε όλοι την ευκαιρία να σκεφτούμε τι θα απογίνουμε στο μέλλον. Πολλοί από εμάς έχασαν τις δουλειές τους και βλέπουν το μέλλον τους δυσοίωνο. Αρκετοί βίωσαν την απώλεια αγαπημένων προσώπων και γέμισαν θλίψη. Όλα αυτά με έχουν επηρεάσει, αλλά ταυτόχρονα με έχουν κάνει να σκεφτώ τι μπορούμε να κάνουμε

για να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης σε έναν πλανήτη που μόλις πήρε μια ανάσα από τη ρύπανση και τον θόρυβο.

Η επικοινωνία με φίλους αυξήθηκε αυτό το διάστημα κυρίως μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα. Είδαμε χιλιάδες φωτογραφίες, ακούσαμε δεκάδες τραγούδια και παρακολουθήσαμε αστεία βίντεο. Είδα όμως και κάποιους που ασχολήθηκαν και με τις βιομηχανικές ΑΠΕ. Αντιλαμβάνεσθε ασφαλώς ότι η λέξη βιομηχανικές για εκείνους έχει την έννοια των βρώμικων, καταστρεπτικών για το περιβάλλον. Αναλογίστηκα λοιπόν τι προβλήματα δημιουργούν οι βιομηχανίες τροφίμων, φαρμάκων, μεταφορών κλπ. Ως μηχανικός που είχα την τύχη να εργαστώ στον ενεργειακό τομέα και μάλιστα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, είδα με προβληματισμό την ανησυχία τους για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στις πανέμορφες βουνοκορφές της χώρας. Τα υπερβολικά φωτομοντάζ και οι γελοιογραφίες που χρησιμοποιήθηκαν δημιουργούν μια εικόνα ενός πυκνού δάσους μηχανών που προσβάλλει την αισθητική τους.

Κοίταξα για μια ακόμη φορά τις σημειώσεις μου και τη βιβλιογραφία, αλλά στάθηκα περισσότερο στις φωτογραφίες αιολικών πάρκων στις βουνοκορφές του Καναδά, ΗΠΑ, Νορβηγίας, Νέας Ζηλανδίας και Αυστρίας. Οι ανεμογεννήτριες στολίζουν τα βουνά τους και οι περιηγητές φωτογραφίζονται χαμογελαστοί με τις μηχανές να αποτελούν σημαντικό τμήμα του κάδρου.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που εναντιώνονται σε αυτή την προοπτική είναι φυσιολάτρες ή ορειβάτες που θεωρούν την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών για τα αιολικά πάρκα στο ορεινό τοπίο ως καταστρεπτική για το χώρο. Η δεύτερη μεγάλη αγωνία τους ότι η λειτουργία των μηχανών επηρεάζει τα μεγάλα αρπακτικά πουλιά.

Οφείλουμε να αναλογιστούμε όμως ότι δεν υπάρχει η παραμικρή ανθρώπινη δραστηριότητα που να μην αφήνει το αποτύπωμά της στο περιβάλλον. Σκεφτείτε τι έγινε όταν οι αγροτικές κοινωνίες μεταλλάχθηκαν σε βιομηχανικές. Ένα καθοριστικό στοίχημα της ανθρωπότητας είναι πώς θα διασφαλίσει την ηλεκτροπαραγωγή που μας είναι τόσο απαραίτητη για το σύγχρονο τρόπο ζωής μας με τρόπο φιλικό για το περιβάλλον.

Η χώρα διαθέτει μεταξύ άλλων ΑΠΕ και υψηλό αιολικό δυναμικό στις θάλασσες και τα βουνά μας. Οι χώροι αυτοί αποτελούν φυσική επιλογή για παραγωγή ενέργειας χωρίς επιβάρυνση στην ατμόσφαιρα ή στο έδαφος. Σοβαρά προβλήματα είναι η απώλεια πουλιών από τις προσκρούσεις με τα κινούμενα πτερύγια των μηχανών και η επίδραση των υποδομών. Υπάρχουν όμως τεχνικές λύσεις που αποτρέπουν την εγγύτητα των πτηνών στα πτερύγια και ελαχιστοποιούν την επίδραση από τα έργα υποδομών. Προτρέπω όσους ενδιαφέρονται να διαβάσουν τον οδηγό καλής πρακτικής που εκπόνησε το ΚΑΠΕ για τον μετριασμό των επιπτώσεων των Αιολικών Πάρκων στη βιοποικιλότητα με χρήση σύγχρονων τεχνολογιών (πρόγραμμα LIFE, Windfarms & Wildlife).

Η εμπιστοσύνη των πολιτών για τις τεχνολογίες των ΑΠΕ  πρέπει να κερδηθεί. Πρωτεύοντα ρόλο έχει η πολιτεία η οποία χαράζει την εθνική μας στρατηγική για την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος. Τα ΑΕΙ και τα κέντρα ερευνών που καταρτίζουν τους νέους επιστήμονες που θα ζήσουν την επόμενη ενεργειακή επανάσταση χωρίς ορυκτά καύσιμα. Οι καταναλωτές που θα γίνουν επίσης παραγωγοί ηλεκτρισμού (φωτοβολταϊκά, μικρές ανεμογεννήτριες), θέρμανσης και ψύξης από αβαθή γεωθερμία ή χρήση βιομάζας.

Τα περιθώρια για την ανάσχεση της Κλιματικής Αλλαγής έχουν στενέψει δραματικά. Η πανδημία έδειξε ότι ο πλανήτης έχει τη δυνατότητα να ανακάμπτει  μέσα σε λίγους μήνες. Ο εγκλεισμός μπορεί να απελευθερώσει τις σκέψεις μας, για να υλοποιήσουμε μια νέα ενεργειακή κανονικότητα. Οι βουνοκορφές που τόσο καμαρώνουμε μπορούν παράλληλα να μας προσφέρουν και καθαρή ενέργεια.

 

Λίγα λόγια για τον Δρ. Δημήτριο Β. Κανελλόπουλο, Αεροναυπηγό Μηχανολόγο Μηχανικό, Επισκέπτη καθηγητή στο Διεθνές Ελληνικό Πανεπιστήμιο

Σπουδές στη Μεγάλη Βρετανία, BSc 1978, PhD 1982.

Καθηγητής στο ΤΕΙ Πειραιά στο μάθημα Ηπίων Μορφών Ενέργειας και Μηχανικής των Ρευστών, 1984 - 1989

ΔΕΗ 1985 - 2018, Διεύθυνση Εναλλακτικών Μορφών Ενέργειας, μελέτες ανάπτυξης νέων έργων, Διεύθυνση Στρατηγικής, τομεάρχης Περιβάλλοντος,  ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ, Διευθυντής Αιολικής Ενέργειας, Μετρήσεων Φυσικών Πόρων & Μελετών, Στρατηγικής.