Τα τελευταία χρόνια στο χώρο της ενέργειας, τόσο στην Ελλάδα, όσο και παγκοσμίως συντελείται μια αξιοσημείωτη αλλαγή με τη στροφή στις ΑΠΕ. Η κρίση του κορωνοϊού και τα αχαρτογράφητα νερά στα οποία κινούμαστε προκάλεσε πολλά ερωτήματα όχι μόνο για το μέλλον της οικονομίας αλλά και για το μέλλον της ενέργειας. Η χώρα μας μπορεί, όπως ακούγεται σε πολλά διεθνή μέσα ενημέρωσης, να έκανε ένα «θαύμα» στη μάχη για την καταπολέμηση του Covid-19 

 

όμως τους επόμενους μήνες καλείτε να κάνει ακόμα περισσότερα ώστε να μην καταβαραθρωθεί η οικονομία της.

Εν μέσω άλλωστε αμφιβολιών για το πότε θα λάβει τέλος ο εφιάλτης, καθώς ανοιχτό παραμένει το σενάριο ενός δεύτερου κύκλου εξάπλωσης του ιού το φθινόπωρο. Η ενεργειακή αγορά της χώρας μας μετά το πρώτο σοκ που υπέστη άρχισε να βλέπει τις εξελίξεις πιο ψύχραιμα και υπό το δεδομένο ότι η κρίση δεν θα ήταν μια μικρή παρένθεση. Οι καθυστερήσεις που παρατηρήθηκαν το πρώτο διάστημα στην προμήθεια του εξοπλισμού ομαλοποιήθηκαν στους περισσότερους κλάδους των ΑΠΕ, ενώ η άρση των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις επανάφεραν σε μεγάλο βαθμό μια κανονικότητα στον κύκλο εργασιών. Η δημιουργία ενός μηχανισμού εγγυοδοσίας έδωσε μια ανάσα στους προμηθευτές. Αν και αυτή τη στιγμή δεν καταγράφουν μεγάλη υστέρηση εσόδων, ωστόσο άγνωστο παραμένει κατά πόσο αυτή η εικόνα θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες. Παράλληλα, μεγάλο ερωτηματικό παραμένει η βιωσιμότητα του ΔΑΠΕΕΠ, ώστε να μην υπάρξουν προβλήματα αξιοπιστίας στο εγχείρημα της στροφής στις ΑΠΕ και να μην χαθεί το μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον.

Με φόντο αυτές τις μεγάλες αλλαγές συνέβησαν όμως και κάποια θετικά γεγονότα που αποτελούν εικόνα από το μέλλον, καθώς τον Απρίλιο οι διεισδύσεις της αιολικής ενέργειας έφτασαν και το 60% σύμφωνα με την ΕΛΕΤΑΕΝ, ενώ το διάστημα 5/5-10/5 η συνεισφορά του λιγνίτη ήταν μηδενική στην προ ημερήσια αγορά ηλεκτρισμού. Τα παραδείγματα αυτά είναι ενθαρρυντικά καθώς στέλνουν ξεκάθαρα μηνύματα εν μέσω της εφαρμογής του σχεδίου της απολιγνιτοποίησης. Στο πλαίσιο αυτό φαίνεται πως είναι πιο αναγκαίος από ποτέ ο στόχος της αποθήκευσης ενέργειας. Στον Εθνικό Σχεδιασμό για την Ενέργεια και το κλίμα γίνεται αναφορά πως σε υψηλά επίπεδα διείσδυσης των ΑΠΕ καθίσταται απαραίτητη η αποθήκευση ενέργειας. Αποτελεί, όπως τόνισε σε πρόσφατη ημερίδα της ΡΑΕ ο υφυπουργός Ενέργειας κ. Γεράσιμος Θωμάς, μια κίνηση που θα ενισχύσει το εξαγωγικό προφίλ της χώρας. Επιπλέον, θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια απανθρακοποίησης των ελληνικών νησιών. Επόμενος στόχος παραμένει αυτός της ενεργειακής εξοικονόμησης με τη χώρα μας να καλείται να εφαρμόζει τουλάχιστον ένα πρόγραμμα εξοικονομώ κατ’ οίκον, ώστε το κτιριακό απόθεμα της χώρας να καταστεί ενεργειακά αξιόπιστο. Οι ημέρες της καραντίνας επαναφέραν την ανάγκη τα κτίρια να γίνουν αποδοτικά, επομένως ο «έλεγχος» και η παρατήρηση της κατανάλωσης μέσω των έξυπνων μετρητών η θωράκιση των κτιρίων και υιοθέτηση νέων τεχνολογιών αποτελούν ζητούμενο για την επόμενη ημέρα. Δίπλα στις αλλαγές αυτές απαιτείται η ευρύτερη κοινωνική συναίνεση, καθώς η κρίση του Covid-19 και οι οικονομικές της συνέπειες θα δοκιμάσει την κοινωνική  συνοχή και στη χώρα μας. Η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας αποτελεί και το τελευταίο στοίχημα στους ζοφερούς καιρούς που ζούμε.  Σε παλιότερη έκθεση με τίτλο: Fuel poverty in Greece: Quantitative analysis and implications for policy στην Ελλάδα το 2016, το 1-2,7% των θανάτων που καταγράφονταν ετησίως στην Ελλάδα οφειλόταν στην ενεργειακή φτώχεια. Το μοντέλο των ενεργειακών κοινοτήτων που έχει ως πυξίδα το μοντέλο της παραγωγής ενέργειας από ομάδες πολιτών/ΟΤΑ μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο την επόμενη περίοδο και στην αντιμετώπιση του φαινομένου της ενεργειακής φτώχειας.

Λίγα Λόγια για τον  κ. Δημήτρη Αβαρλή, Δημοσιογράφο

Ο Δημήτρης Αβαρλής είναι δημοσιογράφος και εργάζεται τα τελευταία χρόνια στο Energia.gr και το ρ/σ Στο Κόκκινο. Είναι εκφωνητής δελτίων ειδήσεων και συντάκτης θεμάτων που αφορούν την ενέργεια και το περιβάλλον.