Η Χίμαιρα της Ανάπτυξης με Πράσινο Μανδύα

Χρειάστηκε ο Covid-19, για να παρατηρήσουμε στην πράξη τις ευεργετικές συνέπειες που έχει η ραγδαία αποκλιμάκωση των οικονομικών δραστηριοτήτων στο περιβάλλον. Τα μεγέθη είναι αξιοσημείωτα, καθότι αναφέρονται στην Κίνα, που έχει παραλύσει εξαιτίας του κοροναϊού. Ο μεγαλύτερος ρυπαντής στον κόσμο έχει μειώσει κατά τουλάχιστον 25% τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ακόμη και αν αυτό αποδειχτεί προσωρινό, δεν παύει να έχει τη σημασία του, από όποια πλευρά και αν το προσεγγίσει κανείς. Τί συνέβη στην γιγαντιαία ασιατική χώρα αφότου ο κοροναϊός εξελίχθηκε σε επιδημία; Οι διακοπές για το νέο κινεζικό έτος, παρατάθηκαν, για λόγους προστασίας των πολιτών, κατά δύο εβδομάδες. 

energia.gr
Πεμ, 5 Μαρτίου 2020 - 03:07

Στο διάστημα αυτό, τα αυστηρά μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων, η απαγόρευση της κυκλοφορίας στα αστικά κέντρα και η παύση λειτουργίας πολλών εργοστασίων, μείωσαν την ενεργειακή κατανάλωση. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έπεσαν 100 εκατομμύρια τόνους σε σχέση με την αντίστοιχη χρονική περίοδο το 2019. Η πτώση αντιστοιχεί στο 6% των παγκόσμιων εκπομπών την ίδια περίοδο, όπως αναφέρουν πρόσφατες μελέτες.

Ακόμη, η NASA δημοσίευσε χάρτες συγκεντρώσεων διοξειδίου του αζώτου, ενός τοξικού αερίου που εκπέμπεται από οχήματα, μονάδες παραγωγής ενέργειας και εργοστάσια, στους οποίους αποτυπώνεται η σχεδόν εξαφάνισή του από τη ημέρα που αποφασίστηκε να μπουν μεγάλες περιοχές της Κίνας σε καραντίνα. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία παρατήρησε πως η ελάττωση των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης συνέπεσε με τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν στις επιχειρηματικές δραστηριότητες και τις συγκοινωνίες.

Δεν θέλει εξυπνάδα: τα μέτρα προκάλεσαν την απότομη πτώση της χρήσης και καύσης ορυκτών καυσίμων.

Το βασικό ερώτημα που προκύπτει είναι αν αυτό το ευάρεστο για το περιβάλλον και τον άνθρωπο, αποτέλεσμα, θα έχει διάρκεια, ή θα ανατραπεί στη συνέχεια.

Το ερώτημα δεν είναι αβάσιμο, καθώς το Πεκίνο προσανατολίζεται να εφαρμόσει μια επιθετική πολιτική ανάκαμψης, αφότου τεθεί υπό έλεγχο η επιδημία. Ορισμένοι περιβαλλοντολόγοι τη χαρακτήρισαν ως "ρύπανση αντιποίνων", που σημαίνει ότι οι βιομηχανίες θα αφεθούν ελεύθερες να μεγιστοποιήσουν την παραγωγή τους για να αντισταθμίσουν τις ζημιές από τα μέτρα για την αντιμετώπιση της επιδημίας.

Την ώρα που τρέμουμε τον κοροναϊό, προσπερνάμε την υπαρκτή απειλή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αν η ρύπανση μειωνόταν, μέσω της μείωσης της καύσης ορυκτών καυσίμων, το μέσο προσδόκιμο ζωής, παγκοσμίως, θα αυξανόταν κατά τουλάχιστον ένα χρόνο.

Είναι άραγε ουτοπία να σκέφτεται κανείς με όρους που προϋπήρχαν της βιομηχανικής επανάστασης; Η απάντηση έχει δοθεί. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος λειτούργησε ως θρυαλλίδα για το όνειρο της οικονομικής ανάπτυξης, της τεχνολογίας και των επιστημών. Γενεές επί γενεών, μόχθησαν, έκτοτε, για να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους και για "ποιότητα" ζωής, αδιαφορώντας για το περιβάλλον.

Ύστερα, αφού κουραστήκαμε να αναζητούμε τον ελεύθερο χρόνο που μας υποσχέθηκαν, ρίξαμε μια ματιά πίσω για να δούμε τί μας επιφυλάσσει το μέλλον και τρομάξαμε! Σπεύσαμε να προσκυνήσουμε όρους όπως, αειφορία, βιωσιμότητα και πράσινη ανάπτυξη. Η ανθρωπότητα, έρχεται για άλλη μια φορά να αποδείξει το πόσο ανώριμη εξακολουθεί να είναι βαθιά μέσα της.

Κάθε φορά που υιοθετούμε μια νέα θρησκεία, νιώθουμε την ανάγκη να εξαφανίσουμε από προσώπου γης, τους παλαιούς ναούς της. Σήμερα οι ναοί αυτοί είναι τα ορυκτά καύσιμα. Αφού υπηρέτησαν τις φιλοδοξίες και τις ανάγκες μας, από τις αρχές του 20ου αιώνα, τώρα τα εξοβελίζουμε σαν προπατορικό αμάρτημα! Η περίφημη πράσινη ανάπτυξη προτεραιοποιεί την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και όχι την οικονομική ανάπτυξη. Τί θέλουμε επιτέλους; Την μεγάλη επιστροφή στην Φύση;   

Είναι πιθανό, μέσα στην ανωριμότητα και την αυταρέσκειά της, η ανθρωπότητα να παίρνει διαρκώς τις λάθος αποφάσεις; Να ενθουσιάζεται σε σημείο ώστε να ξεχνά να μετρήσει σωστά τα ρίσκα στα οποία ανοίγεται;

Η αναγνώριση της ευθύνης μας απέναντι στο περιβάλλον θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα ύστερο δείγμα ωριμότητας. Όμως, δεν θα πρέπει να  βαυκαλιζόμαστε. Το να επιχειρούμε να χειραγωγήσουμε το φυσικό περιβάλλον, στο όνομα της αέναης και αειφόρου ανάπτυξης, θα μπορούσε να αποτελεί, κάλλιστα, μια ακόμη χίμαιρα...