δεν είναι παίξε-γέλασε. Εκτός από την εξόφθαλμη χρησιμότητά του, δηλαδή, να καταστήσει ενεργειακά αυτάρκη την ελληνική μεγαλόνησο και να αποτρέψει την εκδήλωση μαζικών μπλακ άουτ, υποκρύπτει πολλά και αφανή προβλήματα πολιτικής επιρροής, που εκπορεύονται, είτε από το κτήριο Μπερλεμόν, ένθα και η έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είτε από τα επιχειρηματικά συμφέροντα πίσω από αυτήν.
Η αντιπαράθεση της απελθούσας κυβέρνησης και των φορέων της, με την Κομισιόν και τον κυπριακών συμφερόντων EuroΑsia Interconnector, πυροδότησε μια ένταση αχρείαστη για την ελληνική πλευρά.
Ο EuroAsia που έχει εντάξει στα ευρωπαϊκά έργα PCI το μεγαλεπήβολο σχέδιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ – Κύπρου – Κρήτης – Ηπειρωτικής Ελλάδας εξακολουθεί να διατηρεί την πρωτοκαθεδρία για το σύνολο του project.
Η αρχική διαφωνία για το ποιος θα αναλάβει τα ηνία των τεχνικών προδιαγραφών του έργου προκάλεσε τις πρώτες σοβαρές ρωγμές στα σχέδια της Επιτροπής. Η διένεξη ΑΔΜΗΕ με την εταιρεία του Νάσου Κτωρίδη προσέλαβε διαστάσεις μετά την αποτυχία τους να συνεργαστούν για το σκέλος του καλωδίου Κρήτη – Αττική. Οι τεχνικές προδιαγραφές είναι καίριας σημασίας καθότι το έργο πρέπει να έχει ενιαία χαρακτηριστικά σε όλη τη διαδρομή της διασύνδεσης.
Τούτου γραφέντος, όποιος κατασκευάσει το Κρήτη - Αττική, θα έχει και το προβάδισμα για τα υπόλοιπα τμήματα της διασύνδεσης. Εξ ού και το «πείσμα», του ΑΔΜΗΕ να προχωρήσει μόνος το ζωτικής σημασίας τμήμα του καλωδίου.
Το χάσμα ανάμεσα στις εμπλεκόμενες πλευρές βάθυνε όταν η ΡΑΕ ανέθεσε απευθείας το Κρήτη - Αττική στην «Αριάδνη», εταιρεία ειδικού σκοπού του ΑΔΜΗΕ, επιτρέποντας, όμως τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιό της και άλλων μετόχων, σε ποσοστό 49%. Η Κομισιόν αντέδρασε εκ νέου και προειδοποίησε πως οι «μονομερείς» ελληνικές ενέργειες αποκλείουν την ένταξη της διασύνδεσης στα έργα κοινού ενδιαφέροντος και επομένως, «το Κρήτη - Αττική θα κατασκευαστεί ως εθνικό έργο, δίχως κοινοτική χρηματοδότηση, εάν η ΡΑΕ δεν αλλάξει την απόφασή της.»
Η απελθούσα ηγεσία του ΥΠΕΝ διατυμπάνιζε πως ο EuroAsia είναι μια εταιρεία χωρίς τεχνογνωσία και χωρίς κεφάλαια. Οι θέσεις αυτές «επισφραγίστηκαν», τρόπον τινά, από το γεγονός ότι η μεν «Αριάδνη» προικοδοτήθηκε με 200 εκατ. ευρώ, για το 26% της μέγιστης εκτιμώμενης συνολικής επένδυσης -υπολογίστηκε σε περίπου 1 δισ. – ο δε ο EuroAsia, που συμμετείχε με 39% στην κοινή εταιρεία με τον ΑΔΜΗΕ, για το Κρήτη-Αττική, θα έπρεπε να συμμετέχει με ένα ποσό ύψους 80 εκατ.
Φευ!
Ο κ. Κτωρίδης αντιπρότεινε ως αρχικό μετοχικό κεφάλαιο της κοινής εταιρείας, τα 26.000 ευρώ, τουτέστιν, η συμμετοχή του θα περιοριζόταν στα μόλις 10.000 ευρώ!
Μόνο που με π… δεν βάφονται αυγά, πόσω δε μάλλον να διαχειριστεί κανείς την κατασκευή ενός τόσο πολυδάπανου έργου. Ο CEO του EuroAsia επιχείρησε, ακόμη, να προπωλήσει μερίδια της συμμετοχής του στην βελγική Elia Grid, σε μια απόπειρα να αποκομίσει κέρδη προτού καν ξεκινήσει το έργο…
Έχοντας εξασφαλίσει τη θαλπωρή της υποστήριξης των ευρωπαϊκών οργάνων λήψης αποφάσεων, η κυπριακή εταιρεία εξακολουθεί να κυνηγά με όλα τα μέσα την κατοχύρωση των δικαιωμάτων για την εκτέλεση του έργου, του οποίου, το μόνο τμήμα που προβλέπεται να αποφέρει έσοδα που να καθιστούν βιώσιμη την όποια επένδυση, είναι το Κρήτη-Αττική. Και εκεί εστιάζεται το ενδιαφέρον της.
Θεωρητικά, ενδεχομένως και λογικά, ΑΔΜΗΕ, ΡΑΕ και προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΝ είχαν δίκιο να παγώσουν τη συμμετοχή του EuroAsia στην κοινή εταιρεία, το θέμα είναι όμως, τί θα γίνει με το ζωτικής σημασίας έργο που έχει βαλτώσει.
Το ΥΠΕΝ τηρεί σιγή ιχθύος. Ο Κωστής Χατζηδάκης συζητά στην Λευκωσία, με τον Κύπριο ομόλογό του και τους εκπροσώπους του EuroAsia. Η Κομισιόν εξακολουθεί να πιέζει «απειλώντας», την ελληνική πλευρά. Υφυπουργός Ενέργειας ανέλαβε ένας μπαρουτοκαπνισμένος γραφειοκράτης των Βρυξελλών.
Όλα τούτα μπορεί να σημαίνουν κάτι - για τα …πονηρά μυαλά - μπορεί να μην σημαίνουν και τίποτε. Το παρελθόν μας έχει διδάξει πως σε ανάλογες περιπτώσεις, το εθνικό συμφέρον ποδοπατήθηκε όταν συγκρούστηκε με τα εξωχώρια κέντρα και συμφέροντα.
Η Κρήτη και η ελληνική οικονομία χρειάζοντα τη διασύνδεση και ο ΑΔΜΗΕ διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να την υλοποιήσει. Θα τον αφήσουν, ή θα μας πάνε σηκωτούς και από τ΄αυτί σε έναν …έντιμο συμβιβασμό ;