Σε ιστορικά
χαμηλό επίπεδο έφτασαν το 2016 οι νέες ανακαλύψεις πετρελαίου, καθώς οι
εταιρείες του κλάδου συνέχισαν τις περικοπές δαπανών και η αδειδότηση πρότζεκτ
συμβατικού πετρελαίου βρέθηκαν στο πιο χαμηλό τους επίπεδο εδώ και πάνω από 70
χρόνια, όπως τονίζει σε σημείωμά του, που δημοσιεύθηκε χθες, Πέμπτη, ο Διεθνής
Οργανισμός Πετρελαίου. Στο εν λόγω σημείωμα προειδοποιεί, μάλιστα, ότι και οι
δύο αυτές τάσεις πιθανόν να συνεχιστούν και κατά τη διάρκεια του 2017.
Ειδικότερα,
σύμφωνα με τον ΙΕΑ, οι νέες ανακαλύψεις κοιτασμάτων πετρελαίου μειώθηκαν στα
2,4 δισεκ. βαρέλια το 2016, από 9 δισεκ. βαρέλια ετησίως κατά μέσο όρο τα
τελευταία 15 χρόνια. Εντωμεταξύ, ο όγκος των συμβατικών αποθεμάτων αργού που
έλαβαν άδεια για εκμετάλλευση πέρυσι έπεσε στα 4,7 δισεκ. βαρέλια, 30%
χαμηλότερα από ό, τι τον προηγούμενο χρόνο, καθώς ο αριθμός των πρότζεκτ που
έλαβαν τελική επενδυτική απόφαση μειώθηκαν τόσο ώστε έφτασαν στο χαμηλότερό τους
επίπεδο από τη δεκαετία του 1940.
Η απότομη
πτώση στην εξορυκτική δραστηριότητα στον συμβατικό τομέα πετρελαίου ήταν, σύμφωνα
με τον Οργανισμό, των μειωμένων επενδυτικών δαπανών που προκάλεσε το χαμηλό επίπεδο
τιμών του αργού. Η εξέλιξη αυτή προκαλεί νέες ανησυχίες για την παγκόσμια
ενεργειακή ασφάλεια σε μία περίοδο αυξημένων γεωπολιτικών ρίσκων για μερικούς από
τους μεγαλύτερους παραγωγούς πετρελαίου, όπως η Βενεζουέλα.
Η ραγδαία
μείωση στα συμβόλαια ερευνών για συμβατικά κοιτάσματα πετρελαίου έρχεται σε
αντίστιξη με την ανθεκτική εικόνα που παρουσιάζει ο κλάδος του σχιστολιθικού
πετρελαίου στις ΗΠΑ, υπογραμμίζει το σημείωμά του ο ΙΕΑ. Εκεί, οι επενδύσεις
επανέκαμψαν αμέσως και η παραγωγή αυξήθηκε, χάρη στη μείωση του κόστους
παραγωγής κατά 50% από το 2014. Η αυτή η αύξηση στην παραγωγή σχιστολιθικού
αργού στις ΗΠΑ έχει αναδειχθεί σε βασικό εξισορροπητικό παράγοντα απέναντι στη
χαμηλή δραστηριότητα στις έρευνες συμβατικών κοιτασμάτων αργού, επισημαίνει ο
Οργανισμός.
Η παραγωγή συμβατικών
μορφών πετρελαίου το 2016, στα 69 εκατ. βαρέλια την ημέρα, αποτελεί, από την
άλλη, μακράν το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής, που
υπολογίζεται σε 85 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Επιπλέον, 6,5 εκατ. βαρέλια την
ημέρα προήλθαν από αμερικανικά πεδία σχιστολιθικού πετρελαίου, και τα υπόλοιπα
από άλλα υγρά αποστάγματα φυσικού αερίου και λοιπές μη συμβατικές πηγές πετρελαίου
όπως ασφαλτικές άμμους και «βαρύ» πετρέλαιο.
Με την παγκόσμια
πετρελαϊκή ζήτηση να αναμένεται να σημειώνει ετήσια αύξηση 1,2 εκατ. βαρέλια
την ημέρα, κατά μέσο όρο, την επόμενη πενταετία, ο ΙΕΑ έχει επανειλημμένα
προειδοποιήσει ότι μία παρατεταμένη περίοδος χαμηλών επενδύσεων στον πετρελαϊκό
τομέα θα μπορούσε να οδηγήσει σε περιορισμό της προσφοράς. Οι ερευνητικές δαπάνες
αναμένεται να σημειώσουν νέα πτώση, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, το 2017,
φτάνοντας σε επίπεδα κάτω από τα μισά αυτών του 2014. Το επίπεδο των νέων
αδειοδοτήσεων, εξάλλου, για το 2017 παραμένει, μέχρι τώρα, χαμηλό.
«Κάθε νέο
στοιχείο δείχνει μία αγορά πετρελαίου δύο ταχυτήτων, με τις νέες δραστηριότητες
να αγγίζουν ιστορικό χαμηλό στην πλευρά των συμβατικών κοιτασμάτων σε αντίθεση
με την αξιοσημείωτη άνοδο στην παραγωγή σχιστολιθικού αργού στις ΗΠΑ», τονίζει
ο Δρ. Φατίχ Μπιρόλ, ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού., για να προσθέσει
ότι «το βασικό ερώτημα για το μέλλον της αγοράς πετρελαίου είναι για πόσο
διάστημα θα μπορεί η άνοδος στην παραγωγή σχιστολιθικού αργού στις ΗΠΑ να
αναπληρώνει το χαμηλό ρυθμό αύξησης σε όλους τους άλλους κλάδους του
πετρελαϊκού τομέα».
Σύμφωνα με
το σημείωμα του ΙΕΑ, εξάλλου, η βιομηχανία σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ έχει
μειώσει σε τέτοιο βαθμό τα κόστη της που σήμερα είναι πιο ανταγωνιστική από τα
συμβατικά πρότζεκτ. Για παράδειγμα, η οριακή τιμή στη Λεκάνη
Permian
του Τέξας βρίσκεται σήμερα στα 40 με 45 δολ. το βαρέλι.
Η παραγωγή από πεδία σχιστολιθικού αργού των ΗΠΑ αναμένεται να σημειώσει αύξηση
κατά 2,3 εκατ. βαρέλια ως το 2022 σε τρέχουσες τιμές και να αυξηθεί ακόμη πιο
πολύ αν υπάρξει περαιτέρω άνοδος των τιμών.
Όσον αφορά τον
κλάδο των υπεράκτιων ερευνών, που αποτελεί σχεδόν το ένα τρίτο της παγκόσμιας
παραγωγής αργού και ένα κρίσιμο κομμάτι των μελλοντικών προμηθειών αργού, έχει
πληγεί ιδιαίτερα από την επιβράδυνση στην παραγωγή. Το 2016 μόνο το 13% όλων
των συμβατικών κοιτασμάτων που αδειοδοτήθηκαν ήταν υπεράκτια, σε σύγκριση με
πάνω από το 40%, κατά μέσο όρο, την περίοδο 2000-2015.
Για παράδειγμα,
στη Βόρεια Θάλασσα, οι επενδύσεις πετρελαίου έπεσαν σε επίπεδα κάτω των 25 δις
δολ. το 2016, ήτοι σχεδόν στο μισό αυτών του 2014, σύμφωνα με τον ΙΕΑ.
Συμπτωματικά, μάλιστα, σημειώνει ο Οργανισμός, οι σχετικές δαπάνες φτάνουν στο
αντίστοιχο επίπεδο των δαπανών για πρότζεκτ υπεράκτιων αιολικών στη Βόρειο
Θάλασσα, που σχεδόν διπλασιάστηκαν την ίδια περίοδο, φτάνοντας σχεδόν τα 20 δις
δολ.