Το πρώτο θύμα του πολέμου, λέει ένα παλιό ρητό, είναι η αλήθεια. Είναι
κάτι που ισχύει κατ’ εξοχήν στην περίπτωση της επίθεσης με χημικά που
εξαπέλυσε το καθεστώς Ασαντ στην επαρχία Ιντλίμπ και της απάντησης που
αποφάσισε να δώσει ο πρόεδρος Τραμπ ρίχνοντας
ούτε έναν ούτε δύο αλλά 59 πυραύλους Τόμαχοκ στην αεροπορική βάση της
Συρίας από την οποία απογειώθηκε το μαχητικό του καθεστώτος φορτωμένο με
τα χημικά. Ομως, πώς ακριβώς έγιναν τα πράγματα; Θα ξέραμε εάν υπήρχαν
σαφείς απαντήσεις σε τρία βασικά ερωτήματα.
Μένει να φανεί αν θα δοθούν ποτέ.
Γιατί χρησιμοποίησε χημικά αέρια ο Ασαντ;
Ο Μπασάρ αλ Ασαντ είχε το πάνω χέρι – με τη βοήθεια της Ρωσίας και του
Ιράν είχε γονατίσει τους αντάρτες, ενώ ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ είχε
δηλώσει ότι η αλλαγή του καθεστώς στη Συρία δεν ήταν πλέον ανάμεσα στις
προτεραιότητες της Ουάσινγκτον. Τότε γιατί ρίσκαρε
με μια χημική επίθεση; Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι αυτό που μοιάζει
με μια ακατανόητη ενέργεια της Δαμασκού, είναι στην πραγματικότητα
μέρος μιας στρατηγικής κλιμάκωσης της βίας απέναντι στους αμάχους. Από
το 2012 και μετά, το καθεστώς έχει χρησιμοποιήσει
τον πλέον βαρύ οπλισμό του εναντίον τους, ενώ ακόμη και μετά τη
συμφωνία για την καταστροφή του χημικού του οπλοστασίου, έχει εξαπολύσει
τουλάχιστον τρεις επιθέσεις με αέρια χωρίς να υπάρξει και καμιά φοβερή
διεθνής αντίδραση. Με την επίθεση ήθελε πιθανότατα
να επιφέρει ένα αποφασιστικό χτύπημα σε ένα από τα τελευταία προπύργια
των ανταρτών πιστεύοντας λανθασμένα ότι η αντίδραση θα είναι και πάλι
χλιαρή. Από την άλλη πλευρά, μπορεί να είναι μάταιο να αναζητά κανείς
λογικά ερείσματα σε αυτήν την ενέργεια: «Η χρήση
των χημικών δεν είναι λογική» σημειώνει αναλυτής. «Αλλά δεν πρέπει να
ξεχνάμε ότι τα καθεστώτα δεν ενεργούν πάντα με τη λογική. Αυτό μας έχει
διδάξει η Ιστορία».
Οι Ρώσοι γνώριζαν για την επίθεση;
Τα αμερικανικά μέσα πιθανολογούν κάποιο είδος «συνενοχής» των Ρώσων αφού
η βάση του Σαριάτ χρησιμοποιείται και από τις ρωσικές δυνάμεις. Εάν,
όπως λέει το Πεντάγωνο, έφυγε από εκεί το μαχητικό αεροσκάφος με τα
αέρια, είναι δυνατόν να μην το γνώριζε η Μόσχα;
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον υπενθύμισε ότι ο Ομπάμα
δεν επενέβη στρατιωτικά το 2013 επειδή η Δαμασκός δεσμεύθηκε με την
εγγύηση της Μόσχας ότι θα κατέστρεφε το χημικό της οπλοστάσιο. Οπότε δυο
τινά συμβαίνουν: Είτε η Ρωσία γνώριζε είτε το
καθεστώς Ασαντ την κορόιδεψε. Στοιχείο που έχει τη σημασία του: πέντε
ώρες μετά την επίθεση, ένα μαχητικό αγνώστου ταυτότητας βομβάρδισε το
νοσοκομείο όπου παρέχονταν οι πρώτες βοήθειες στα θύματα. Το Πεντάγωνο
ερευνά εάν πρόκειται για ρωσικό μαχητικό, ο στόχος
του οποίου ήταν να καταστρέψει τα αποδεικτικά στοιχεία της επίθεσης.
Η αμερικανική επίθεση τι ζημιές προκάλεσε;
Σύμφωνα με διάφορους παρατηρητές, η βάση του Σαριάτ καταστράφηκε
ολοσχερώς. Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι μόνο ο ένας από τους 59 Τόμαχοκ έχασε
τον στόχο. Οι Ρώσοι, ωστόσο, λένε ότι μόνο 23 έκαναν τη δουλειά τους.
Αλλες πληροφορίες θέλουν τη βάση να εκκενώθηκε εντελώς
πριν από την επίθεση, κάτι που ενισχύει την υπόθεση ότι οι Αμερικανοί
είχαν ενημερώσει τους Ρώσους, οι οποίοι με τη σειρά τους ενημέρωσαν τον
Ασαντ. Οι ίδιοι οι Αμερικανοί υποστηρίζουν από την πλευρά τους ότι
απέφυγαν να χτυπήσουν τους στρατώνες του προσωπικού.
Ο απολογισμός , σύμφωνα με τη Δαμασκό, ήταν επτά στρατιώτες νεκροί και
εννέα άμαχοι, μεταξύ των οποίων τέσσερα παιδιά. Σε κάθε περίπτωση, είναι
δυνατόν να πιστεύει η Ουάσινγκτον ότι μπορεί να αλλάξει την πορεία ενός
τέτοιου πολέμου με συμβολικά χτυπήματα;
Οι ειδικοί απαντούν πως όχι. Και άντε και καταστρέφουν την πολεμική
αεροπορία του Ασαντ. Τι θα γίνει με τον πόλεμο εναντίον του ISIS;
Ρωτάς για να μάθεις την αλήθεια και το κουβάρι μπερδεύεται ακόμη περισσότερο.
Φωτό: Δορυφορική εικόνα που έδωσε στη δημοσιότητα το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας από την επίθεση στη βάση του Σαριάτ. Πηγή:
Digital Globe
Corriere della Sera (έντυπη έκδοση) / protagon.gr