Η Βουλή των Κοινοτήτων έλυσε τα χέρια της πρωθυπουργού Μέι και έτσι
το δίλημμα για το Ηνωμένο Βασίλειο παρουσιάζεται πλέον να είναι στο
πλαίσιο των προβλεπομένων από το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας
αποχώρηση σε μια διετία με Συμφωνία ή έξοδος χωρίς Συμφωνία, με τη
Σκοτία να επαναφέρει την απειλή απόσχισης και να πιέζει προς την πρώτη
επιλογή. Τα παραπάνω, όμως, είναι περισσότερο ασκήσεις επί χάρτου παρά
οδικός χάρτης που θα τηρηθεί.
Απο ποια Ε.Ε θα αποχωρήσει η
Βρετανία μετά από δύο χρόνια και κυρίως με ποια Ε.Ε. θα διαπραγματευθεί
την αποχώρησή της; Στο ερώτημα αυτό σήμερα δεν υπάρχει απάντηση, καθώς
τρία σενάρια είναι πιθανά:
Η σημερινή Ε.Ε. των «27» της ακινησίας του status quo.
Μια
Ε.Ε. που θα κινείται πραγματικά προς τη μετάλλαξή της σε Ένωση πολλών
ταχυτήτων, με ανοικτό το ερώτημα της σύνθεσης του πλαισίου και της
συνοχής της Πρώτης Ταχύτητας ή του Σκληρού Πυρήνα.
Ενα ντόμινο
εσωτερικών κρίσεων αποσταθεροποίησης σε χώρες-κλειδιά, όπως η Γαλλία και
η Ιταλία, που θα καθιστούν εκ των πραγμάτων το Brexit μια από τις
πτυχές μιας συνολικής ευρωπαϊκής κρίσης.
Οσο και αν αυτό ηχεί ως
παράδοξο η Βρετανία, παρά τον νησιωτικό απομονωτισμό και την
αυτοκρατορική νοσταλγία που εύκολα και πολλές φορές επιπόλαια τής
αποδίδεται, μπορεί για τους ιστορικούς του μέλλοντος να καταγραφεί ως
ταχύτατα εναρμονιζόμενη με τις τάσεις της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης:
Το
1960 όταν ο τότε Συντηρητικός πρωθυπουργός Μακμίλαν ζήτησε την πλήρη
ένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην τότε ΕΟΚ των Έξι, είχαν περάσει μόλις
τρία χρόνια από την υπογραφή τη Συνθήκης της Ρώμης το 1957, η Βρετανική
Κοινοπολιτεία είχε ακόμη πραγματική υπόσταση, ενώ η Βρετανική
Αυτοκρατορία συρρικνωμένη μεν, ήταν ακόμη μια πραγματικότητα από την
Αφρική και τον Κόλπο μέχρι και τη Σιγκαπούρη. Ο Ντε Γκολ έβαλε βέτο στη
δόλια Αλβιώνα που την θεωρούσε Δούρειο Ιππο των ΗΠΑ, με συνέπεια η
Βρετανία να προσχωρήσει δεκατρία χρόνια αργότερα, το 1973, με
πρωθυπουργό τον Συντηρητικό Χηθ.
Σήμερα ο εγκλωβισμός του Ηνωμένου
Βασιλείου στο Βrexit που προέκυψε από ένα τυχοδιωκτικό ψηφοθηρικό
ελιγμό του Κάμερον στις εκλογές του 2015, τη δέσμευσή του για
Δημοψήφισμα για να διεμβολίσει τον Φαράζ και το Κόμμα Ανεξαρτησίας του
Ηνωμένου Βασιλείου UKIP που είχε εξασφαλίσει πρωτιά στις ευρωεκλογές της
άνοιξης του 2014, είναι πολύ πιθανόν να εξισορροπηθεί από τη συνολική
κρίση της Ευρωζώνης και της Ε.Ε.
Πέραν των εξελίξεων στην Ευρωζώνη
των «19» και στην Ε.Ε. των «27» που σε μεγάλο βαθμό θα διαμορφωθούν από
τις εκλογικές αναμετρήσεις στη Γαλλία τέλη Απριλίου - αρχές Μαΐου και
στη Γερμανία στα τέλη Σεπτεμβρίου με άγνωστη μεταβλητή μια εκλογική
αναμέτρηση στην Ιταλία που μπορεί να προκύψει οποτεδήποτε στο διάστημα
μεταξύ Ιουνίου 2016 και Φεβρουαρίου του 2018, το περιθώριο ελιγμών του
Λονδίνου στη διαπραγμάτευση του Brexit θα καθορισθεί σε σημαντικό βαθμό
από τον αν η Ειδική Σχέση Βρετανίας - ΗΠΑ που μέχρι σήμερα είναι κέλυφος
χωρίς περιεχόμενο, αποκτήσει πραγματική υπόσταση και ενισχυμένο ειδικό
βάρος.
Επιπλέον ανεξάρτητα από την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης του
Brexit, είναι σαφές ότι οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. των «27» που δεν θα
θελήσουν ή δεν θα μπορέσουν να ενταχθούν στην Πρώτη Ταχύτητα - Σκληρό
Πυρήνα θα έχουν κάθε λόγο να ασκήσουν πίεση, ώστε να ματαιωθεί μια
πλήρης ρήξη του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ενωμένη Ευρώπη, μια επισήμανση
που άφορα την Τετράδα του Βίζεγκραντ αλλά και το δίδυμο των
Μινιμαλιστών του Βορρά, τη Σουηδία και τη Δανία.
Τέλος, η
αβεβαιότητα για το μέλλον της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. μπορεί να
καταστήσει την απόσχιση της Σκοτίας από ειδική σχέση με την Ευρώπη
επιλογή απομόνωσης και να κινητοποιήσει την Ιρλανδία να διεκδικήσει
ειδικές ρυθμίσεις που να μην την αποκόπτουν από τη Βόρεια Ιρλανδία.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 15/03/2017)