Εξοικονόμηση ενέργειας έως και 50% από τη βελτίωση του οδοφωτισμού, μπορούν
να επιτύχουν Δήμοι και Περιφέρειες μέσω ενός νέου χρηματοδοτικού «εργαλείου» που
δημιούργησε το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) και
το Ταμείο Παρακαταθηκών και
Δανείων.
Η βελτίωση της ενεργειακής
αποδοτικότητας στον φωτισμό των δρόμων και των πλατειών είναι ένα από τα στοιχήματα που
έχει βάλει το ΚΑΠΕ, καθώς ο οδοφωτισμός αποτελεί τον δεύτερο κατά σειρά μεγαλύτερο καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας των ΟΤΑ Α΄ και
Β΄ βαθμού (Οργανισμοί
Τοπικής Αυτοδιοίκησης).
Η κατανάλωση
ηλεκτρικής ενέργειας στους δήμους εξαιρουμένων των αντλιοστασίων, εντοπίζεται κυρίως
στον οδοφωτισμό και στα δημοτικά κτίρια (γραφεία, μονάδες εκπαίδευσης,
αθλητικές εγκαταστάσεις κλπ). Είναι αξιοσημείωτο ότι, το 62% της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής
ενέργειας αφορά τον φωτισμό των οδών και των πλατειών και το 38% τα κτίρια και
τις εγκαταστάσεις. Τα στοιχεία προέκυψαν από την επεξεργασία δεδομένων 23 Σχεδίων
Δράσεων Αειφόρου Ενέργειας Δήμων, με συνολικό πληθυσμό 1.800.000
κατοίκους.
Ωστόσο, αν ληφθεί
υπόψη και η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στα αντλιοστάσια (μη συμπεριλαμβανομένων
των δήμων της ευρύτερης περιοχής της πρωτεύουσας και της Θεσσαλονίκης όπου τα
αντλιοστάσια δεν ανήκουν στην αρμοδιότητά τους) τότε συνολικά το 43%της
κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας καταγράφεται στα δημοτικά αντλιοστάσια
(ύδρευση και αποχέτευση), ακολουθεί ο οδοφωτισμός με 36% και τέλος τα δημοτικά
κτίρια και οι δημοτικές εγκαταστάσεις με 21%.
Ειδικότερα, η μέση μοναδιαία κατανάλωση
ηλεκτρικής ενέργειας στα κτίρια και τις εγκαταστάσεις των δήμων ανέρχεται σε περίπου
331 kWh ανά έτος, ανά κάτοικο. Από την ετήσια αυτή μοναδιαία κατανάλωση
ηλεκτρικής ενέργειας τα αντλιοστάσια απαιτούν για τη λειτουργία τους 138
kWh/(Έτος, Κάτοικο), ο οδοφωτισμός τα 113kWh/(Έτος, Κάτοικο) και τα κτίρια 80
kWh/(Έτος, Κάτοικο).
Με στόχο την προμήθεια και εγκατάσταση
ενεργειακά αποδοτικότερου εξοπλισμού στον οδοφωτισμό, το ΚΑΠΕ και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων δημιούργησαν το πρώτο ολοκληρωμένο πρόγραμμα
χρηματοδότησης ΟΤΑ για την ενεργειακή αναβάθμιση των δικτύων του δημοτικού
οδοφωτισμού.
Άλλωστε, η
εξοικονόμηση
ενέργειαςαποτελεί προτεραιότητα για τη χώρα _ όπως έχει ειπωθεί πολλάκις από τα πλέον
επίσημα χείλη, τους εκάστοτε υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας _ αν και
ακόμη βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο. Το έχει επισημάνει και το νυν υπουργός κ.
Γιώργος Σταθάκης. Προσφάτως μάλιστα,
στο τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, επεσήμανε ότι η περαιτέρω
απεξάρτηση της οικονομίας από τον άνθρακα, μέσω της προσαρμογής των μηχανισμών
επάρκειας ισχύος αλλά και της λήψης
μέτρων για ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής
εξοικονόμησης, πρέπει να γίνεται με σταθερά και ισόρροπα βήματα.
Το νέο πρόγραμμα χρηματοδότησης δήμων και
Περιφερειών εντάσσεται σε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα από το Ταμείο Παρακαταθηκών
και Δανείων και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το οποίο εκτός από τις
εναλλακτικές χρηματοδοτικές λύσεις περιλαμβάνει σημαντική τεχνική βοήθεια, όπως
υποδείγματα μελετών, δωρεάν λογισμικό για την αξιολόγηση της επένδυσης, τις ελάχιστες
τεχνικές προδιαγραφές του έργου με πρότυπο τεύχους δημοπράτησης, καθώς και τα
βήματα υλοποίησης με τους ελέγχους που θα πραγματοποιούνται ανά φάση.
Το μεγαλύτερο μέρος του δικτύου ηλεκτροφωτισμού
των δήμων περιλαμβάνει φωτιστικά σώματα και λαμπτήρες _ τα περισσότερα παλιάς
τεχνολογίας, με σημαντικά μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας, σε σχέση με τους
σύγχρονους. Οι λαμπτήρες που σήμερα χρησιμοποιούνται
στον οδοφωτισμό είναι κατά κύριο λόγο ατμών υδραργύρου (περιέχουν σημαντικές
ποσότητες υδραργύρου γι΄ αυτό πρέπει να αποσυρθούν), ατμών νατρίου υψηλής
πίεσης (περιέχουν μικρή ποσότητα υδραργύρου), νατρίου χαμηλής πίεσης και μεταλλικών
αλογονιδίων (µία μορφή λαμπτήρων υδραργύρου, με στοιχεία ιωδίου).
Η αναμενόμενη εξοικονόμηση ενέργειας από τη
βελτίωση του οδοφωτισμού, μέσω της εφαρμογής του προγράμματος, κυμαίνεται, με
συντηρητικές εκτιμήσεις, από 30% έως και 50%, εξασφαλίζοντας καλύτερη ποιότητα
φωτισμού και συνεισφέροντας στην προστασία του περιβάλλοντος. Σύμφωνα με το
ΚΑΠΕ, πολλοί ΟΤΑ έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα
και έχουν ήδη υποβάλλει αιτήματα χρηματοδότησης.
Το χορηγούμενο δάνειο
θα έχει διάρκεια έως δέκα έτη με επιτόκιο δανεισμού κυμαινόμενο ή σταθερό, κατ’
επιλογή του δήμου ή της Περιφέρειας. Κάθε ενδιαφερόμενος ΟΤΑ μπορεί να αιτηθεί
είτε το σύνολο του προϋπολογισμού του έργου, είτε μέρος του εφόσον επιλέξει να
χρηματοδοτήσει το υπόλοιπο από διαφορετική πηγή χρηματοδότησης.