Παράλληλα προτείνει τα συστήματα ανακύκλωσης να απαλλάξουν τους δήμους από τη συλλογή των ανακυκλώσιμων. Και επισημαίνει την ανάγκη να στελεχωθούν επαρκώς τόσο ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) όσο και οι υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος που ασχολούνται με τα απόβλητα.
O Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων (ΣΕΠΑΝ) παρουσίασε χθες τις θέσεις του, με αφορμή τη λήξη της δημόσιας διαβούλευσης του υπουργείου Περιβάλλοντος για τις μονάδες καύσης απορριμμάτων. Τρεις από τις τοποθετήσεις του συνδέσμου παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Οσον αφορά την καύση απορριμμάτων, ο ΣΕΠΑΝ (προφανώς) στηρίζει την επιλογή, ως αναγκαία συνθήκη για την επίτευξη του στόχου ταφής (λιγότερο από 10% έως το 2035). Υποστηρίζει όμως ότι απαραίτητη προϋπόθεση πρέπει να είναι η ολοκλήρωση ενός επαρκούς δικτύου μονάδων στις οποίες γίνεται διαλογή σύμμεικτων, διαλογή ανακυκλώσιμων και διαχείριση βιοαποδομήσιμων. «Δεν υπάρχει χώρα στην Ευρώπη όπου να έχει μειωθεί δραστικά το ποσοστό της ταφής απορριμμάτων χωρίς ενεργειακή αξιοποίηση», ανέφερε η πρόεδρος του ΣΕΠΑΝ Λένα Μπέλση. «Ομως πρέπει να τεθούν προϋποθέσεις.
Την ανάγκη ενίσχυσης της ανακύκλωσης, πριν από τη δημιουργία υποδομών ενεργειακής αξιοποίησης, τονίζει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων.
Πρέπει οπωσδήποτε να διατεθούν πρώτα δυνάμεις για τη βελτίωση της ανακύκλωσης, την ολοκλήρωση του δικτύου των μονάδων διαλογής, που θα ξεχωρίζουν και τα ρεύματα ανακύκλωσης, πριν από την κατασκευή μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης». Μάλιστα ο ΣΕΠΑΝ δηλώνει κατηγορηματικά αντίθετος στο ενδεχόμενο οι μονάδες αυτές να απορροφούν οτιδήποτε εκτός από το υπόλειμμα της διαχείρισης απορριμμάτων.
«Θα είναι αποτυχία του συστήματος να καταλήξει στην καύση ο πράσινος κάδος. Γνωρίζουμε ότι η νομοθεσία το προβλέπει σήμερα μόνο ως μεταβατικό μέτρο, εμείς όμως εκφράζουμε την αντίθεσή μας. Η καύση σύμμεικτων δεν συνάδει ούτε με την εθνική ούτε με την κοινοτική νομοθεσία».
Ο ΣΕΠΑΝ τάσσεται υπέρ της «απαλλαγής» των δήμων από την υπόθεση της ανακύκλωσης. «Οι συσκευασίες προϊόντων είναι το μόνο ρεύμα ανακύκλωσης στο οποίο εμπλέκονται οι δήμοι. Πρόκειται για στρέβλωση που πρέπει να αλλάξει. Η ευθύνη ανήκει στα συστήματα ανακύκλωσης (σ.σ. μπλε κάδος και σπιτάκια ανακύκλωσης) τα οποία πρέπει να αναλάβουν και όλο το κόστος διαχείρισης», ανέφερε η κ. Μπέλση.
Απαραίτητη συνθήκη είναι η αύξηση των πόρων της ανακύκλωσης, τους οποίους πρέπει να καταβάλλει η αγορά, δηλαδή στην περίπτωση των συσκευασιών οι εταιρείες που παράγουν ή εισάγουν συσκευασίες. «Σήμερα η εισφοροδιαφυγή των εταιρειών προς τα συστήματα ανακύκλωσης κυμαίνεται στο 50%, ήτοι 20 εκατ. ευρώ ετησίως. Ωστόσο, από τη στιγμή που διασυνδέθηκε το ΓΕΜΗ (Γενικό Εμπορικό Μητρώο) με το ΗΜΑ (Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων) έχει αυξηθεί ο αριθμός των εταιρειών που ξεκίνησαν να καταβάλλουν εισφορές», ανέφερε η κ. Μπέλση.
Ο ΣΕΠΑΝ επεσήμανε πολλές φορές την ανάγκη να στελεχωθούν τόσο ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), όσο και οι αρμόδιες για τα απόβλητα υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος. «Υπάρχει μια απαξίωση κρίσιμων υπηρεσιών, όπως ο ΕΟΑΝ. Ως αποτέλεσμα δεν υπάρχουν έλεγχοι», ανέφερε η κ. Μπέλση. Σύμφωνα με τον ΣΕΠΑΝ, η στελέχωση του ΕΟΑΝ είναι απαραίτητη για να υπάρχει εποπτεία της ανακύκλωσης, να αναπτυχθούν τα νέα συστήματα ανακύκλωσης (δέκα έχουν ήδη ανακοινωθεί), να γίνεται ουσιαστικός έλεγχος των επιχειρησιακών σχεδίων των συστημάτων ανακύκλωσης και να παταχθεί η εισφοροδιαφυγή.
Εύφλεκτα υλικά
Ερωτώμενοι για τις φωτιές σε μονάδες ανακύκλωσης, οι εκπρόσωποι του ΣΕΠΑΝ απέδωσαν μέρος αυτών στην απόρριψη εύφλεκτων υλικών στους μπλε κάδους. «Τα Κέντρα Διαλογής (ΚΔΑΥ) παραλαμβάνουν πολλά εύφλεκτα υλικά, όπως φωτοβολίδες, γεμάτα γκαζάκια, αεροζόλ, μπαταρίες.
Υπό πίεση προκαλείται έκρηξη και φωτιά. Υπάρχουν ΚΔΑΥ στα οποία ξεσπούν 35 φωτιές τον χρόνο, αλλά επειδή είναι εκπαιδευμένο το προσωπικό αντιμετωπίζονται πριν επεκταθούν. Και βεβαίως υπάρχουν ζητήματα με τις φωτιές που βάζουν σε βιομηχανικές περιοχές οι Ρομά, λ.χ., για να πάρουν τον χαλκό από καλώδια και οι οποίες με λίγο αέρα μπορεί εύκολα να επεκταθούν».
(από την εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», 30 /10 /2025)