Συγκεκριμένα, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας δήλωσε σε ανακοινωθέν την Τρίτη ότι η χώρα θα επιδιώξει να κορυφώσει τη χρήση άνθρακα και πετρελαίου κατά τη διάρκεια της εφαρμογής του 15ου Πενταετούς Σχεδίου, η οποία διαρκεί από το 2026 έως το 2030. Το μήνυμα διαφέρει ελαφρώς από αυτό που είχε εκπέμψει ο Πρόεδρος Σι Τζιπίνγκ κατά τη διάρκεια ομιλίας του τον Απρίλιο του 2021, όταν είχε δηλώσει πως το Πεκίνο θα μειώσει σταδιακά την κατανάλωση άνθρακα κατά την περίοδο 2026-2030.
Αν και κάθε επιλογή διατύπωσης αφήνει περιθώρια ερμηνειών, υπάρχει, ωστόσο, μια σημαντική διάκριση: Η νέα διατύπωση επιτρέπει την κορύφωση της κατανάλωσης μέχρι το 2030, ενώ η προηγούμενη οδηγία απαιτούσε τουλάχιστον κάποια μείωση της χρήσης άνθρακα μέχρι τότε.
«Ενώ από τη μία πλευρά, είναι καλό που η ορολογία για την κορύφωση για τον άνθρακα και το πετρέλαιο συμπεριλήφθηκε στην πρόταση σε αυτό το επίπεδο, δεν διευκρινίζει πότε ακριβώς θα συμβεί αυτή η κορύφωση μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια», δήλωσε η Belinda Schäpe, αναλύτρια πολιτικής για την Κίνα στο Κέντρο Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα. «Θα μπορούσε να αφήσει περιθώρια για μεγαλύτερη ανάπτυξη, σε σύγκριση με την προηγούμενη δέσμευση για μείωση της κατανάλωσης άνθρακα».
Η νέα διατύπωση ίσως αντανακλά μια ευρύτερη μετατόπιση στη βιομηχανία άνθρακα της Κίνας σε σχέση με την ομιλία του Σι τον Απρίλιο του 2021. Αργότερα εκείνη τη χρονιά, η χώρα επλήγη από μια σειρά εκτεταμένων διακοπών ηλεκτροδότησης λόγω κυρίως της έλλειψης άνθρακα.
Η κυβέρνηση απάντησε πιέζοντας για μαζική αύξηση της εγχώριας εξόρυξης και των εισαγωγών, αν και αύξησε τις δαπάνες για φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες.
Ο ρόλος που διαδραματίζει η βιομηχανία αλλάζει επίσης. Η ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ εκτοπίζει τον άνθρακα από τον τομέα της ενέργειας, με την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από το εν λόγω καύσιμο να μειώνεται κατά 2,4% τους πρώτους εννέα μήνες του έτους, σύμφωνα με το Συμβούλιο Ηλεκτρικής Ενέργειας της Κίνας. Ωστόσο, ο άνθρακας χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για προϊόντα πετρελαίου, φυσικό αέριο και δομικά στοιχεία για πλαστικά.
«Ειδικότερα, βλέπουμε ανάπτυξη στον τομέα των χημικών, ο οποίος ήταν ο μεγαλύτερος μοχλός της κατανάλωσης άνθρακα φέτος», σημειώνει η Schäpe, προσθέτοντας ότι το σημαντικό αναπτυξιακό δυναμικό σε αυτόν τον τομέα θα καθιστούσε «πιο δύσκολη» για την Κίνα την επίτευξη των κλιματικών στόχων της για το 2030.
Η μακροπρόθεσμη κατεύθυνση, ωστόσο, παραμένει σταθερά προς τη μειωμένη κατανάλωση άνθρακα. Ο Gang He, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Stony Brook, δήλωσε ότι το μερίδιο του άνθρακα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας της Κίνας αναμένεται να μειωθεί περίπου στο μισό έως το 2030 από 58% το 2024. «Έτσι, ενώ η γλώσσα του 15ου Πενταετούς Σχεδίου για την «κορυφή της κατανάλωσης άνθρακα» μπορεί να ακούγεται πιο ήπια από τη δέσμευση του Σι το 2021 για «μείωση της κατανάλωσης άνθρακα», αντικατοπτρίζει μια διαχειριζόμενη μετάβαση — αναγνωρίζοντας τον μειούμενο αλλά ακόμα κρίσιμο ρόλο του άνθρακα στη διατήρηση της σταθερότητας του δικτύου καθώς οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας επεκτείνονται ραγδαία», είπε.
Από την πλευρά της, η Γιάο Ζε, αναλύτρια πολιτικής της Greenpeace East Asia στο Πεκίνο, δήλωσε ότι τα αρχικά σχόλια του Σι στα κινέζικα άφηναν πάντα να υπονοείται ότι η κορύφωση στη χρήση άνθρακα θα μπορούσε να συμβεί οποιαδήποτε χρονική στιγμή ανάμεσα στο 2026 και το 2030. «Τότε, οι άνθρωποι είχαν μια πιο αισιόδοξη ερμηνεία», είπε αναφερόμενη στην ομιλία του 2021.