Δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης και προσαρμογής της ελληνικής
οικονομίας, εισηγείται το ΙΟΒΕ σε ανακοίνωση του με τίτλο «Τα οικονομικά
διλλήματα της χώρας» και ημερομηνία 16 Μαϊου.
Το ίδρυμα υποστηρίζει ότι το χωρίς την χρηματοδότηση από το πρόγραμμα η Ελλάδα
θα αναγκαστεί να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη και να επιστρέψει στη δραχμή. Από
την άλλη πλευρά, όμως, τονίζει πως είναι βέβαιο ότι η δημοσιονομική
πολιτική που υιοθετήθηκε έχει επιδράσει υπέρμετρα αρνητικά στην οικονομική
δραστηριότητα. Αποδίδει μάλιστα ευθύνες στην πολιτική ηγεσία για την
εφαρμογή αλλά και στην τρόικα που δεν διέγνωσε τις συνέπειες του προγράμματος
στην ύφεση.
Το ΙΟΒΕ πρωτού κάνει τις προτάσεις του, σημειώνει ότι η βοήθεια που έλαβε η
Ελλάδα ανέρχεται «στο ιλιγγιώδες ποσό των 480 δισ. ευρώ, δηλαδή 240% του ΑΕΠ
περίπου. Τα τελευταία μάλιστα δάνεια που χορηγεί η διεθνής κοινότητα στην
Ελλάδα διακρίνονται από επιτόκια της τάξης του 2,5% και μακρά περίοδο αποπληρωμής»,
χρηματοδότηση απαραίτητη για να αποφευχθεί η έξοδος από την ευρωζώνη. Σημειώνει
ότι αν η χώρα φύγει από το ευρώ αυτό θα συνεπάγεται:
(α) δραστική υποτίμηση του νέου νομίσματος και συνεπώς δραστική μείωση των
πραγματικών μισθών και συντάξεων,
(β) ισόποση, με την υποτίμηση, αύξηση του εξωτερικού
χρέους,
(γ) συναλλαγματική κρίση και αδυναμία εισαγωγής βασικών αγαθών όπως
φάρμακα, πετρέλαιο, πρώτες ύλες, δεδομένου ότι υπάρχει σημαντικό έλλειμμα στο
ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της τάξης των 20 δισ. ευρώ (10 δισ. ευρώ
ακόμα και αν δεν ληφθούν υπόψη οι τόκοι του εξωτερικού χρέους),
(δ) έξαρση του πληθωρισμού αλλά και της μαύρης αγοράς λόγω της έλλειψης
βασικών αγαθών
(ε) απότομη μείωση του ΑΕΠ και αύξηση του ποσοστού ανεργίας.
Τα πέντε λάθη κυβερνήσεων και τρόικας
Το ίδρυμα τονίζει ότι «τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι το μείγμα οικονομικής
πολιτικής που έχει ακολουθηθεί υπήρξε το πλέον κατάλληλο, αφού είναι βέβαιο ότι
η δημοσιονομική πολιτική που υιοθετήθηκε έχει επιδράσει υπέρμετρα αρνητικά στην
οικονομική δραστηριότητα. Μέρος της ευθύνης αποδίδεται:
Πρώτον,στον τρόπο που εφαρμόστηκε η οικονομική πολιτική από την ελληνική
κυβέρνηση, καθώς δεν κατόρθωσε να προωθήσει τις κατάλληλες μεταρρυθμίσεις,
ιδιαίτερα τις ιδιωτικοποιήσεις.
Δεύτερον,στο ότι η πολιτική ηγεσία της χώρας μας, και όλοι εμείς, δεν
καταφέραμε να δημιουργήσουμε το απαιτούμενο κλίμα που θα ξεδίπλωνε
εποικοδομητικά και προς τη σωστή κατεύθυνση τις δυνατότητες των Ελλήνων. Πρέπει
να παραδεχθούμε ότι όλοι μας, τα τελευταία διόμιση χρόνια,παραμένουμε θεατές
των εξελίξεωνχωρίς να συμμετέχουμε ενεργά στην εθνική προσπάθεια για
διέξοδο της χώρας από την κρίση.
Τρίτον,στο γεγονός ότι υποτιμήθηκαν από την τροϊκα οι υφεσειακές
επιπτώσεις της δημοσιονομικής προσαρμογής, ενώ και οι κυρίαρχες σήμερα δυνάμεις
στην Ευρωζώνη έθεσαν ως απόλυτη προτεραιότηταμόνοντην εξάλειψη των
δημοσιονομικών ελλειμμάτων.
Οπως σημειώνει το ΙΟΒΕ, η απάντηση στο βασικό ερώτημα,αν δηλαδή
υπάρχει κάποιο άλλο μείγμα οικονομικής πολιτικής και διαπραγματευτικής
συμπεριφοράς το οποίο μπορεί να είναι λιγότερο οδυνηρό για τον ελληνικό λαό,
περισσότερο αποτελεσματικό και συνάμα αποδεκτό στη διεθνή κοινότητα που
στηρίζει χρηματοδοτικά την Ελλάδα, είναι ότιναι, υπάρχει κάποιο άλλο
μείγμα οικονομικής πολιτικής και διαπραγματευτικής συμπεριφοράς.
"Το ζητούμενο σήμερα είναι να ανακτήσουμε την αξιοπιστία μας, να
επιδιώξουμε τη σύζευξη δημοσιονομικής προσαρμογής και οικονομικής ανάπτυξης
μέσω επενδύσεων, ιδιωτικών και δημοσίων, να επιδιώξουμε την αναγνώριση των
δυσμενών επιπτώσεων της ύφεσης προσαρμόζοντας το ακολουθούμενο πρόγραμμα
δημοσιονομικής προσαρμογής και, κυρίως, να είμαστε αξιόπιστοι συνδιαμορφωτές
της οικονομικής πολιτικής όταν η Ευρωζώνη αρχίσει να συζητά μείζονες αλλαγές
ομοσπονδιακού χαρακτήρα".
Οπως σημειώνεται "το ΙΟΒΕ εδώ και καιρό έχει διατυπώσει την άποψη ότι
απαιτείται η διαμόρφωση ενός νέου εθνικού αναπτυξιακού και κοινωνικού προτύπου,με
τη μορφή ενός δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης και προσαρμογής της ελληνικής
οικονομίας, με άξονες την παραγωγική ανασυγκρότηση, την εξωστρέφεια, τις
μεταρρυθμίσεις, τη δημοσιονομική προσαρμογή και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Το πρόγραμμα αυτό, το οποίο θα εκπονηθεί και θα παρακολουθείται από μία
ελληνική διακομματική ομάδα έργου, μπορεί να προταθεί στη διεθνή κοινότητα που
παρέχει τους χρηματοδοτικούς πόρους για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας,με
σκοπό να αντικαταστήσει την τρέχουσα συμφωνία και το μείγμα πολιτικής που
εφαρμόζεται σήμερα από την τροϊκα".
Εξι προτάσεις για τη νέα κυβέρνηση
Μέχρις όμως να εκπονηθεί και εγκριθεί το νέο αυτό πρόγραμμα, υποστηρίζει το
ΙΟΒΕ απαιτείται:
Πρώτον, να επιβεβαιώσει την θελησή της, αντανακλώντας τη βούληση του ελληνικού
λαού, να παραμείνει η Ελλάδα μέλος της Ευρωζώνης.
Δεύτερον, να προτείνει τη χρονική μετάθεση και προσαρμογή του στόχου της
περαιτέρω μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος για να αποφευχθεί βαθύτερη
ύφεση και μεγαλύτερη ανεργία σε σχέση με τα αρχικά δεδομένα. Στο πλαίσιο αυτό,
να προτείνει επίσης την επέκταση του επιδόματος ανεργίας σε τρία χρόνια για
τους ανέργους του ιδιωτικού τομέα, και το συγκεκριμένο ποσό να εξαιρεθεί από
την αναγκαία προσαρμογή του πρωτογενούς δημοσιονομικού αποτελέσματος.
Τρίτον, να προτείνει να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα ποσοτικοί και χρονικοί
στόχοι και μέτρα για τη μείωση του ποσοστού ανεργίας, ιδιαίτερα της ανεργίας
των νέων.
Τέταρτον, να προτείνει την άμεση διάθεση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ για ένα μικρό
αριθμό, μεγάλων έργων υποδομής πανελλαδικής εμβέλειας, με μηδενική ελληνική
συγχρηματοδότηση. Στο πλαίσιο αυτό, να προτείνει επίσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση
την αύξηση των κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με σκοπό την
ενίσχυση των επενδύσεων στον Ευρωπαϊκό Νότο.
Πέμπτον, να προτείνει την άμεση εκταμίευση 6,5 δισ. ευρώ από το δάνειο των 130
δισ. ευρώ για την εξόφληση των συσσωρευμένων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τον
ιδιωτικό τομέα.
Έκτον, να συμπράξει με άλλα, πρόθυμα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και να ζητήσει
την αλλαγή του μείγματος οικονομικής πολιτικής στο σύνολο της Ευρωζώνης.
Παράλληλα, η νέα ελληνική κυβέρνηση, θα πρέπει να δεσμευτεί για ταχύτερη
εφαρμογή του προγράμματος διαρθρωτικών αλλαγών που περιέχεται στη Συμφωνία
προκειμένου να αυξηθεί η ένταση του ανταγωνισμού στην οικονομία.
Οι περισσότερες από τις παραπάνω προτάσεις, αν και απόλυτα εύλογες,έχουν
ωστόσο ένα αδύνατο σημείο, σημειώνει το ΙΟΒΕ:Απαιτούν πρόσθετη
χρηματοδότηση του δημοσιονομικού ελλείμματος από τη διεθνή κοινότητα.Για
το λόγο αυτό η προσέγγιση αυτή πρέπει υποχρεωτικώς να έχει συναινετικό χαρακτήρα.