Η αλλαγή στην ηγεσία της κεντρικής τράπεζας της Κύπρου, με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρη Χριστόφια, να μην ανανεώνει τη θητεία του Αθανάσιου Ορφανίδη και να διορίζει νέο διοικητή τον καθηγητή χρηματοοικονομικών του Πανεπιστημίου του Λέστερ, Πανίκο Δημητριάδη, προκάλεσε πολιτική θύελλα με φόντο τα δημοσιονομικά προβλήματα της κυπριακής οικονομίας και την έκθεση των κυπριακών τραπεζών στο ελληνικό χρέος.
Ο κ. Ορφανίδης αποχωρώντας κατηγόρησε την κυβέρνηση Χριστόφια ότι με τη δημοσιονομική πολιτική που ακολούθησε προκάλεσε την περίοδο 2007–2009 ένα δημοσιονομικό χάσμα της τάξης του 1,6 δισ. ευρώ (το 2007 η Κύπρος είχε πλεόνασμα 554 εκατ. ευρώ, 3,5% του ΑΕΠ), ενώ το δημόσιο χρέος αυξήθηκε κατά 4,3 δισ. ευρώ, από το 2008 έως το 2011. Κατάληξη της δημοσιονομικής ανισορροπίας, κατά το σκεπτικό του κ. Ορφανίδη, είναι ο αποκλεισμός της χώρας από τις διεθνείς αγορές από τον Μάιο του 2011.
«Η οικονομία της χώρας μας περνάει κρίσιμες στιγμές. Επιβάλλονται σωστοί χειρισμοί. Διακυβεύεται όχι μόνο η οικονομία της Κύπρου και η ευημερία των πολιτών της, αλλά και η εθνική μας υπόσταση», τόνισε ο κ. Ορφανίδης απευθυνόμενος στα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής.
Η απάντηση ήρθε από τον ίδιο τον πρόεδρο Χριστόφια, ο οποίος έκανε λόγο για μεγάλες ευθύνες του κ. Ορφανίδη στην έκθεση των κυπριακών τραπεζών στα ελληνικά ομόλογα.
«Ο κ. Ορφανίδης προσπαθεί να αθωώσει τον εαυτό του και να αποσείσει τις ασήκωτες προσωπικές δικές του ευθύνες για το σημερινό κατάντημα», σημείωσε ο πρόεδρος της Κύπρου.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφανος Στεφάνου, συμπλήρωσε ότι το μοναδικό πρόβλημα που επικαλούνται οι οίκοι αξιολόγησης στις υποβαθμίσεις τους είναι η έκθεση των κυπριακών τραπεζών στα ελληνικά ομόλογα. Ως παράδειγμα έφερε την τελευταία έκθεση του οίκου Moody’s.
Σε «τεντωμένο σχοινί»
Το ελληνικό «κούρεμα» άφησε μεγάλο τραύμα στις κυπριακές τράπεζες και οι δύο μεγάλες, η Τράπεζα Κύπρου και η Λαϊκή Τράπεζα –στην Ελλάδα δραστηριοποιείται μέσω της Marfin Εγνατία– καλούνται να πετύχουν μια σημαντική ανακεφαλαιοποίηση. Η Τράπεζα Κύπρου βρίσκεται κοντά στο στόχο της (αναζητεί άλλα 237 εκατ. ευρώ έχοντας ήδη ενισχύσει κατά 592 εκατ. ευρώ τα κύρια βασικά ίδια κεφάλαιά της) ενώ η Λαϊκή Τράπεζα αναζητεί 1,8 δισ. ευρώ σε νέα κεφάλαια.
Η παροχή κρατικής στήριξης δεν αποκλείεται –ειδικά για τον όμιλο της Λαϊκής Τράπεζας– σε μια συγκυρία, όμως, που τα δημόσια οικονομικά της χώρας κινούνται σε τεντωμένο σχοινί. Το διακρατικό δάνειο των 2,5 δισ. ευρώ από τη Ρωσία καλύπτει –σε γενικές γραμμές– τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για το 2012, αλλά τα χρήματα αυτά δεν επαρκούν για να στηριχτεί, αν απαιτηθεί, και το κυπριακό τραπεζικό σύστημα.
Ο νέος υπουργός Οικονομικών, Βάσος Σιαρλής, έχει προαναγγείλει ήδη τη λήψη νέων δημοσιονομικών μέτρων για να κρατηθεί το έλλειμμα στο 2,5%. Μέχρι στιγμής έχει διαπιστωθεί απόκλιση 1%, που ισοδυναμεί με 150 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά τις τράπεζες, ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα είναι έτοιμη να τοποθετηθεί έγκαιρα για το πώς μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της κατάστασης, εάν παραστεί ανάγκη.
Το ενδεχόμενο προσφυγής της Κύπρου στον μηχανισμό στήριξης, για να εξασφαλιστούν τα κεφάλαια που χρειάζεται το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, έχει παύσει να είναι θεωρητικό.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 06/05/2012)