Η ταχύτατη ανάπτυξη της ενέργειας συνοδεύεται από την ανησυχία των τοπικών κοινωνιών για τις πιθανές επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στο περιβάλλον, στην οικονομία και στους κατοίκους. Ο άνεμος είναι μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, και κάθε κιλοβατώρα που παράγεται από αυτόν αντικαθιστά μία κιλοβατώρα που παράγεται από συμβατικούς σταθμούς, οι οποίοι ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα με αέρια του θερμοκηπίου.
Υπάρχουν όμως φωνές όπως το δίκτυο των οικολογικών οργανώσεων Αιγαίου, που αντιμετωπίζουν επιφυλακτικά την ανάπτυξη των αιολικών πάρκων. Θεωρούν ότι βλάπτεται - υποβαθμίζεται το νησιωτικό τοπίο και ότι τα τεράστια βιομηχανικά πάρκα «φαραωνικού τύπου» πλήττουν ποικιλοτρόπως τον τόπο τους και τους ανθρώπους. Είναι ένα «πανάκριβο φάρμακο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής».
Στόχος είναι τα αιολικά πάρκα έως το 2020 να είναι τουλάχιστον 7.500 MW (μεγαβάτ). Σύμφωνα με όλες τις μελέτες που έχουν εκπονηθεί, το εθνικό σύστημα μπορεί με ασφάλεια να απορροφήσει 8.500 MW αιολικών πάρκων, όπως λέει ο Παναγιώτης Παπασταματίου, διευθυντής της ΕΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας).
Διευκρινίζει ότι: «Σε πολλές περιοχές της χώρας το δίκτυο είναι ήδη κορεσμένο και απαιτούνται σημαντικές επεκτάσεις, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν ενταχθεί στον προγραμματισμό του διαχειριστή. Ειδικά για τα μεγάλα έργα που σχεδιάζονται σε διάφορες περιοχές της χώρας, τα αναγκαία δίκτυα θα χρηματοδοτηθούν από τα ίδια τα αιολικά πάρκα που θα τα αξιοποιήσουν. Για τα νησιά οι νέες αυτές διασυνδέσεις οδηγούν, παράλληλα με την αξιοποίηση του αιολικού δυναμικού, σε αύξηση της ασφάλειας της ενεργειακής τροφοδοσίας τους και σε μείωση του κόστους της τοπικής παραγωγής» (σ.σ. Εκκρεμεί στο Συμβούλιο Επικρατείας προσφυγή του δικτύου κατά της διασύνδεσης των Κυκλάδων με το ηπειρωτικό σύστημα.
Η εκδίκαση της υπόθεσης έχει κατ’ επανάληψη αναβληθεί). Στη χώρα μας δραστηριοποιούνται στην αιολική ενέργεια περισσότερες από 20 ξένες και ελληνικές εταιρείες (ή σε συνδυασμό), όπως οι: EDF με εγκατεστημένη ισχύ 272 ΜW, IBERDROLA Rokas 250,68, TERNA Energy 241,52, ENEL 172,45, ELLAKTOR 126,75, PPC Renewables 60,55, PROTERGIA 35,6, ENERCON 27,5, JASPER ENERGY 22,5, GAMESA 21,93, IKTINOS 19,8, ENVITEC 16,5, ENTEKA 15,2, PLASTIKA KRITIS 11,9, AEROTECHNIKI 10,2 κ.ά. H ΕΝVITEC και η GAMESA είναι και κατασκευαστικές. Συγκαταλέγονται σε εκείνες που έχουν μερίδιο αγοράς στις κατασκευές, όπως η VESTAS, η SIEMENS, η NORDEX κ.λπ.
Στον ορίζοντα για το 2030 και το 2050 η διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ειδικότερα της αιολικής, θα αυξάνεται. Ένα σχέδιο για διείσδυση των ΑΠΕ κοντά στο 100% για το 2050 είναι επιστημονικά ρεαλιστικό και τεχνικά εφικτό, προσθέτει ο διευθυντής της ΕΛΕΤΑΕΝ. Αυτό όμως, απαιτεί υποδομές, δίκτυα και διασυνδέσεις, συστήματα αποθήκευσης ενέργειας και ανάπτυξη ηλεκτροκίνησης. Σε ό,τι αφορά στις επιδοτήσεις, αυτές είναι ελάχιστες σε σχέση με τις ισχύουσες που δίνονται για τα ορυκτά καύσιμα και οδηγούν στο φαινομενικά μειωμένο κόστος. Υφίσταται η θεωρητική δυνατότητα, τα αιολικά να λάβουν επιδότηση έως 30% του συνολικού κόστους της επένδυσης.
Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) την περυσινή χρονιά οι κρατικές επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα ανήλθαν συνολικά σε 409 δισ. δολ. παγκοσμίως, έναντι 64 δισ. δολ. προς τις ΑΠΕ συνολικά. Σήμερα, με βάση τις σημερινές τιμές του φυσικού αερίου, η συνολική αποζημίωση, που λαμβάνουν οι σύγχρονοι σταθμοί του, είναι μικρότερη από την τιμή αποζημίωσης που λαμβάνουν τα αιολικά πάρκα.
Όπως υποστηρίζει ο κ. Παπασταματίου, «η πολιτική προώθησης των ΑΠΕ και ειδικά της αιολικής ενέργειας μειώνει το κόστος του ρεύματος και στηρίζει τον καταναλωτή και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Μια ορθολογική και συνεκτική ενεργειακή πολιτική πρέπει να προωθεί όλες τις τεχνολογίες και να λαμβάνει υπόψη το κόστος, υποστηρίζοντας κατά προτεραιότητα τις πιο φτηνές και αυξάνοντας το (ενεργειακό) μείγμα για τις άλλες κατά τον χρόνο που γίνονται οικονομικά ανταγωνιστικές. Στην περίπτωση της αιολικής ενέργειας, το φτηνότερο ρεύμα παράγεται από τα χερσαία αιολικά πάρκα στο διασυνδεμένο σύστημα. Ακολουθούν τα νησιωτικά αιολικά, τα χερσαία σε θέσεις με χαμηλό αιολικό δυναμικό και, τέλος, τα θαλάσσια.
Τα τελευταία είναι μια από τις επιλογές που διαθέτει η χώρα για την επίτευξη των στόχων ΑΠΕ το 2020. Το εθνικό σχέδιο δράσης προβλέπει την εγκατάσταση τουλάχιστον 220 MW μέχρι το 2020. Από το Σεπτέμβριο του 2011 το 95% του κόστους για την κατασκευή ενός αιολικού πάρκου προέρχεται από διαρθρωτικά και ευρωπαϊκά ταμεία και το 5% από το κράτος».
Προϋποθέσεις
Ας μην παραγνωρίζουμε όμως το γεγονός ότι «η αιολική είναι μια καθαρή ενέργεια και η παραγόμενη ηλεκτρική υπάρχει τρόπος να αποθηκευτεί, αν συνδυαστεί με τα υδροηλεκτρικά σε περίπτωση που αυξηθεί κατά πολύ η συμμετοχή της πρώτης στο ενεργειακό μείγμα», μας είπε ο Παναγιώτης Χαβιαρόπουλος, διευθυντής του Τομέα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας). Εν τέλει, «θα πρέπει να αποφασίσουμε να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση για το περιβάλλον.
Οι επιπτώσεις της θερμικής ή της πυρηνικής ενέργειας αργούν να φανούν. Όση προσπάθεια και κόστος κι αν καταβληθούν, είναι αδύνατο να ελαχιστοποιηθούν». Ας ελπίσουμε ότι με λεπτούς και ειδικούς χειρισμούς θα ξεπεραστούν τα όποια προβλήματα, ώστε η αιολική ενέργεια να μην γίνει… φτερό στον άνεμο. Με ποια κυβέρνηση, θα μου πείτε...
Αντιδράσεις
Σε επιστολή του το Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου αναφέρει, μεταξύ άλλων, για την ανάπτυξη αιολικών στα νησιωτικά συμπλέγματα: «Η αιολική ενέργεια είναι απρόβλεπτη και αυξομειούμενη, χωρίς να μπορεί να αποθηκεύεται. Δεν μας απαλλάσσει από τις ρυπογόνες ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες ορυκτών καυσίμων, αλλά λειτουργούν συμπληρωματικά, καταστρέφουν το νησιωτικό τοπίο και τις προστατευόμενες περιοχές και προσφέρουν θέσεις εργασίας ουσιαστικά εκεί που παράγονται οι μηχανές (στο εξωτερικό δηλαδή) με ελάχιστες στους τόπους εγκατάστασης σε αναλογία τριάντα προς ένα». Τα τελευταία χρόνια επανήλθε το θέμα της διασύνδεσης των νησιών με αντίστροφη πορεία. Δηλαδή η μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας να γίνεται από εδώ προς την ηπειρωτική χώρα, αναφέρει το δίκτυο, εκφράζοντας τον προβληματισμό του για τους προτεινόμενους αριθμούς ανεμογεννητριών ανά νησί, π.χ. 111 στη Σκύρο, 85 στη Σέριφο ή 2.561 στην Εύβοια κ.λπ. Αντιδράσεις στην ανεξέλεγκτη ανάπτυξη αιολικών εκδηλώνονται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
(από την εφημερίδα "Ισοτιμία")