Στην Ιαπωνία σταμάτησε πλέον να λειτουργεί και ο τελευταίος
πυρηνικός αντιδραστήρας, πράγμα που σημαίνει ότι το 30% της ηλεκτροπαραγωγής της
χώρας απουσιάζει σε μόνιμη βάση. Παρόλα αυτά, στον ένα χρόνο που έχει μεσολαβήσει
από τον σεισμό, δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές ελλείψεις. Άραγε θα ήταν δυνατό κάτι
αντίστοιχο στη δική μας χώρα αν, χτύπα ξύλο, χρειαζόταν;
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν σαν υπόθεση εργασίας να φανταστούμε
τι θα σήμαινε το να χάσει μέσα σε μερικούς μήνες η Ελλάδα το 30% της δικής της ηλεκτροπαραγωγής
λόγω ανωτέρας βίας. Ως γνωστόν, η συνολική εγκατεστημένη ισχύς της χώρας μας ανέρχεται
πλέον κοντά στα 16
GW,
πράγμα που σημαίνει ότι το 30% είναι κάτι παραπάνω από 5
GW, μια ποσότητα διόλου ευκαταφρόνητη. Ας
διαλέξουμε τώρα μερικούς σταθμούς στην τύχη, το σύνολο των οποίων αντιστοιχεί
στα 5-5,5 αυτά γιγαβάτ: Παίρνουμε τον Άγιο Δημήτριο, ισχύος 1,5
GW, τον σταθμό της Μεγαλόπολης
(800
MW), του Λαυρίου (1200
MW), τον σταθμό της Ήρων
(435
MW), της
Elpedison (420
MW) και ας πάρουμε και περίπου
1.000
MW
υδροηλεκτρικών και ΑΠΕ για να υπάρχει ισορροπία στην αφαίρεσή
μας.
Αμέσως, γίνεται φανερό ότι παρά την μείωση των αναγκών για
ηλεκτρισμό τα τελευταία χρόνια ελέω κρίσης, αυτή η απώλεια ισχύος θα οδηγούσε
αυτόματα σε σοβαρό πρόβλημα, ακόμα και αν γινόταν κλιμακωτά σε ένα έτος, όπως έγινε
στην Ιαπωνία. Εκεί πάντως, ελήφθησαν και εφαρμόστηκαν από την πρώτη στιγμή συγκεκριμένα
μέτρα προκειμένου να «απλωθεί» η ζήτηση για ηλεκτρισμό κατά τη διάρκεια της ημέρας,
έτσι ώστε να μην σημειωθούν ελλείψεις στις ώρες αιχμής. Για παράδειγμα, τα
εργοστάσια της χώρας αναγκάστηκαν να λειτουργούν τη νύχτα και τα σαββατοκύριακα,
ενώ αντίστοιχες κατευθύνσεις έλαβαν και τα νοικοκυριά. Και όλα αυτά ίσχυσαν από
την αρχή, εν μέσω καλοκαιρινής περιόδου, όταν η ζήτηση παραδοσιακά αυξάνεται.
Στην δική μας χώρα θα υπήρχε άραγε αντίστοιχη πειθαρχία στους πολίτες και τον
επιχειρηματικό κόσμο ή θα έπαιζε ο καθένας για τον εαυτό του;
Βεβαίως, σημασία έχει και το γεγονός ότι το δίκτυο της κάθε
χώρας έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Επίσης, κρίσιμος στην περίπτωση τη δική
μας θα ήταν ο ρόλος των εισαγωγών ηλεκτρισμού, αφού η Ελλάδα είναι καλά δικτυωμένη
από αυτή την άποψη. Αυτή η τελευταία λύση θα ήταν και η πιο καθοριστική για να
καλύψει ένα μεγάλο μέρος των απωλειών.
Τα φανταστικά αυτά σενάρια τα επικαλούμαστε απλά και μόνο
για να δείξουμε ότι αν υπάρχει σοβαρός σχεδιασμός και σοβαρή πολιτική, μια χώρα
μπορεί να αντιμετωπίσει ακόμα και τις πιο δύσκολες ανάγκες. Αυτό που συνέβη πέρυσι
στην Ιαπωνία θα πρέπει να θεωρείται ως μεγάλο κατόρθωμα για τον κλάδο του
ηλεκτρισμού εν γένει. Το κλείσιμο των αντιδραστήρων οδήγησε σε αύξηση του κόστους
της ενέργειας, διότι εισάγονται πλέον πολύ μεγαλύτερες ποσότητες
LNG και πετρελαίου για τους θερμικούς σταθμούς, αλλά η
οικονομία της χώρας άντεξε στους κλυδωνισμούς και δεν υπέστη ανεπανόρθωτο πλήγμα.
Μάλιστα, η καταστροφή αποτέλεσε και έναυσμα για την εγκατάσταση ΑΠΕ, σε ποσότητες
πολύ μεγαλύτερες από ότι σχεδιαζόταν αρχικά, με την στήριξη της κοινής γνώμης.