Σταδιακά και με τις συντονισμένες προσπάθειες της
Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) και του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς (ΔΣΜ)
αποκαθίσταται η λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος της Κύπρο μετά την καταστροφή που υπέστη ο σταθμός
ηλεκτροπαραγωγής στο Βασιλικό συνεπεία της έκρηξης στην ναυτική βάση στο Μαρί
στις 11 Ιουλίου το 2011. Ως γνωστό ο Η/Σ
Βασιλικού της ΑΗΚ δυναμικότητας 782
MW
υπέστη εκτενείς ζημίες με αποτέλεσμα να τεθεί εκτός λειτουργίας για
απροσδιόριστη περίοδο. Η απώλεια του Η/Σ Βασιλικού ο οποίος κάλυπτε πέραν του
60% των αναγκών της Κύπρου σε ενέργεια είχε σαν αποτέλεσμα να
αποσταθεροποιηθεί το ηλεκτροπαραγωγικό
σύστημα, κάτι που οδήγησε σε εκτενείς διακοπές στην ηλεκτροδότηση τον περασμένο
Ιούλιο εν μέσω αιχμής της τουριστικής περιόδου.
Για την αντιμετώπιση της έκτακτης κατάστασης και της έλλειψης στην
ηλεκτροδότηση που δημιουργήθηκε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ)
εξέδωσε διάταγμα για την υποχρεωτική λειτουργία ηλεκτρογεννητριών και η ΑΗΚ
μαζί με το Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς (ΔΣΜ) προχώρησαν σε ένα συνδυασμό
οργανωμένων και εκ περιτροπής διακοπών ηλεκτροδότησης που κατά περίπτωση
έφθαναν αρχικά και τις 2,5 ώρες την ημέρα. Τα μέτρα αυτά μαζί με τις εκκλήσεις
που καθημερινά γίνονταν για εξοικονόμηση ενέργειας βοήθησαν ώστε οι
προγραμματισμένες διακοπές να περιοριστούν.
Ταυτόχρονα ο Υπουργός
Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού εξέδωσε διάταγμα με το οποίο εντελλόταν η
ΡΑΕΚ να επιληφθεί της διαδικασίας για τη διασφάλιση της απαιτούμενης νέας
παραγωγής που χρειαζόταν. Βάσει αυτού η ΡΑΕΚ ανάθεσε στην ΑΗΚ να διασφαλίσει
χωρίς καθυστερήσεις τις ανάγκες για κάλυψη της απαιτούμενης παραγωγικής
δυναμικότητας. Οι ενέργειες της ΑΗΚ στράφηκαν αμέσως στην εγκατάσταση
προσωρινών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και σε σύντομο χρονικό διάστημα (12/8/2011)
εγκαταστάθηκαν τα πρώτα 70
MW
των
εταιρειών ΤΕΡΝΑ και
DEMCO
τα
οποία αρχικά ήταν δωρεάν προμήθεια από τη ΔΕΗ.
Με τη λειτουργία των μονάδων αυτών αλλά και με την προμήθεια ηλεκτρισμού
από το κατεχόμενο από τους Τούρκους μέρος της Κύπρου, ως επίσης και με την
επιδιόρθωση της Μονάδας έκτακτης ανάγκης του Βασιλικού δυναμικότητας 35
MW έγινε κατορθωτό ένα
μήνα μετά το συμβάν η συνολική λειτουργούσα ισχύς να φθάσει περίπου τα 900
MW πράγμα που επέτρεψε την
επιστροφή στην ομαλότητα και την εξάλειψη των διακοπών. Στα τέλη Αυγούστου και
αρχές Σεπτεμβρίου 2011 η ΑΗΚ εγκατέστησε ακόμα 95
MW προσωρινές μονάδες αυξάνοντας έτσι τη
διαθεσιμότητα του συστήματος παραγωγής περίπου στα 1000
MW
Σύμφωνα με τον Εκτελεστικό
Διευθυντή Επιχειρησιακής Ανάπτυξης της ΑΗΚ κ. Νίκο Παπαδόπουλο στην ομαλοποίηση
της λειτουργίας του ηλεκτρικού συστήματος συνέβαλε και η μεγάλη ανταπόκριση των
βιομηχανικών, εμπορικών και οικιακών καταναλωτών οι οποίοι μείωσαν σημαντικά
τις καταναλώσεις τους και με τις βιομηχανίες να προχωρούν σε αλλαγή ωραρίου
λειτουργίας των παραγωγικών τους μονάδων. Επίσης σημαντικός ήτο ο ρόλος των
αυτοπαραγωγών, δηλ. εμπορικών επιχειρήσεων και ξενοδοχείων, που διαθέτουν δικές
τους μονάδες και τις ενεργοποίησαν μετά από συνεννόηση με την ΑΗΚ, η οποία είναι
και ο Διαχειριστή Συστήματος Διανομής.
Παρόλο που το σύστημα
παραγωγής έχει ενισχυθεί μέσα στα πλαίσια των πιο πάνω προσπαθειών, η
πιθανότητα διακοπών δεν έχει εκλείψει, για αυτό πρέπει να συνεχιστεί η
συνειδητοποιημένη προσπάθεια του κοινού για κάθε δυνατή εξοικονόμηση στην
κατανάλωση ρεύματος», παρατηρεί ο Εκτελεστικός Διευθυντής Επιχειρησιακής
Ανάπτυξης της ΑΗΚ.
Σε ότι αφορά την
αποκατάσταση των ζημιών στο Η/Σ Βασιλικού η ΑΗΚ έχει ήδη μεριμνήσει τόσο για
την επισκευή των μονάδων συνδυασμένου κύκλου 4 και 5 συνολικής ισχύος 440
MW που αναμένεται να
τεθούν σε λειτουργία εντός του 2012, αλλά και την επιδιόρθωση των ατμοηλεκτρικών
μονάδων 1,2 και 3 ισχύος 390
MW που όμως θα
λειτουργήσουν το 2013.
Όχι αμελητέα ήτο επίσης και
είναι η συμβολή των αυτοπαραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), αφού
σήμερα λειτουργούν στην Κύπρο δύο αιολικά πάρκα συνολικής εγκατεστημένης ισχύς
102
MW και
αρκετές μικρές μονάδες φωτοβολταϊκών μικρής όμως ισχύος που δεν ξεπερνά τα 5,0
MW. Μια κατάσταση η οποία
όμως αναμένεται ότι θα αλλάξει
σύντομα αφού έχει ήδη
τεθεί σε εφαρμογή το Στρατηγικό Σχέδιο Δράσης ΑΠΕ που προβλέπει 13% κάλυψη των
ενεργειακών αναγκών της Κύπρου από ΑΠΕ μέχρι το 2020 στο πλαίσιο της
ενεργειακής στρατηγικής της Ε.Ε. Στην δε ηλεκτροπαραγωγή η αναμενόμενη συμβολή
των ΑΠΕ θα είναι υψηλότερη σε ποσοστό 16% με πρόβλεψη για 300
MW από αιολικά πάρκα, 192
MW από φωτοβολταϊκά, 75
MW από ηλιακά θερμικά
(δηλ. συγκεντρωτικοί συλλέκτες) και 17
MW από βιομάζα.