Τα δάση αυτά κυριαρχούν στα ορεινά της Πελοποννήσου, επιβιώνοντας για αιώνες παρά την ανθρώπινη εξάπλωση και τις περιβαλλοντικές καταστροφές. Ωστόσο, σύμφωνα με τα ευρήματα του Δρ. Αβτζή και των συνεργατών του, τα αιωνόβια αυτά δάση βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο.
Μία από τις απειλές είναι γνωστή στους περισσότερους Έλληνες: οι καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων δεκαετιών. Με βάση τις εκτιμήσεις, μεταξύ 2001 και 2024, η χώρα έχασε πάνω από 2 εκατομμύρια στρέμματα δέντρων σε πυρκαγιές. Παραδόξως, αυτός δεν είναι ο πιο επικίνδυνος παράγοντας. Το πραγματικό πρόβλημα έγκειται στη χρόνια ξηρασία που πλήττει την Ελλάδα. Οι επιστήμονες υπολογίζουν πως στις τρεις δεκαετίες από το 1991 μέχρι το 2020, 1,5 ημέρα χιονοκάλυψης εξαφανίζεται σε ετήσια βάση, κάτι που μειώνει τους διαθέσιμους υδατικούς πόρους. Με τη σειρά του, αυτό υπονομεύει την ποιότητα του εδάφους και κατά συνέπεια την υγεία των ελάτων. Όντας ήδη αποδυναμωμένα, τα έλατα είναι πιο ευάλωτα στα σκαθάρια φλοιού, ένα έντομο που προκαλεί καταστροφικά πλήγματα στους δασικούς πληθυσμούς.
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα όπου αναφέρονται τέτοιοι μαζικοί θάνατοι δασών. Στην Ευρώπη, η Ισπανία αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα, ενώ στη Βόρεια Αμερική, η Καλιφόρνια ταλανίζεται επίσης από τα συγκεκριμένα σκαθάρια. Η απειλή αυτή είναι πολύ πιο σοβαρή από τις πυρκαγιές, καθώς ένα δασικό οικοσύστημα μπορεί να ανακάμψει μετά από μία φωτιά εφόσον λάβει την κατάλληλη φροντίδα. Αντιθέτως, ο ολοκληρωτικός θάνατος των δέντρων συνεπάγεται όχι απλώς τον θάνατο του ευρύτερου οικοσυστήματος— με ό,τι αυτό σημαίνει για τους ανθρώπινους πληθυσμούς της περιοχής— αλλά και την απώλεια κρίσιμων συλλεκτών άνθρακα.
Φυσικά, ο πραγματικός εχθρός πίσω από αυτή την απειλή είναι η κλιματική αλλαγή, η οποία έχει διαταράξει τα καιρικά μοτίβα της Ελλάδας. Ουσιαστικά, πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο που ανατροφοδοτείται, καθιστώντας τη διάσωση των οικοσυστημάτων αυτών όλο και πιο άμεση ανάγκη καθώς περνά ο χρόνος. Ως εκ τούτου, η άμεση επέμβαση των ελληνικών αρχών είναι αναγκαία. Η “πολιτική προστασία” εναντίον των πυρκαγιών δεν είναι επαρκής, ούτε αποτελεσματική τις περισσότερες φορές, αλλά χρειάζονται μέτρα πρόληψης και επιδιόρθωσης του προβλήματος. Ο Δρ. Αβτζής και η ομάδα του έχουν καταθέσει τα σχετικά ευρήματα, με τους αρμόδιους να γνωρίζουν επισήμως το θέμα. Όμως, το επόμενο βήμα, δηλαδή η λήψη και εφαρμογή αντίμετρων όσο πιο σύντομα γίνεται, αποτελεί το κρισιμότερο διακύβευμα.