Κι ενώ οι ΗΠΑ έχουν επινοήσει πανίσχυρα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης και ελέγχουν την πρόσβαση στους πλέον προηγμένους μικροεπεξεργαστές για υπολογιστές, το περασμένο έτος η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας της Κίνας ήταν υπερδιπλάσια από εκείνη των ΗΠΑ.
Στο πλαίσιο της προσπάθειάς της για κυριαρχία στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, έχει αξιοποιήσει έρημες εκτάσεις της Μογγολίας, ένα τοπίο παρόμοιο με το Τέξας με ανοικτούς χώρους, εγκαθιστώντας εκεί χιλιάδες ανεμογεννήτριες και γραμμές μεταφοράς ενέργειας. Σύμφωνα με την Goldman Sachs, το 2030 η Κίνα θα έχει 400 γιγαβάτ πλεονασματική παραγωγή, τριπλάσια από την παγκόσμια ζήτηση των κέντρων δεδομένων. Και σε τρία χρόνια τα κέντρα δεδομένων των ΗΠΑ θα έχουν έλλειμμα 44 γιγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό το «χάσμα ηλεκτρισμού» ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, όπως το αποκαλεί η OpenAI, απασχολεί όλο και περισσότερο τους επικεφαλής των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών. Ο Σάτια Ναντέλα, διευθύνων σύμβουλος της Microsoft, έχει δηλώσει ότι η εταιρεία του ανησυχεί πως ίσως δεν θα έχει αρκετή ενέργεια για να λειτουργήσει ο τεράστιος αριθμός μικροεπεξεργαστών που αγοράζει. Και πολλές εταιρείες ασκούν πιέσεις στην Ουάσιγκτον να προχωρήσει σε μείωση της γραφειοκρατίας ή να παρέχει οικονομική στήριξη για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας των ΗΠΑ.
Το 2030 η Κίνα θα έχει 400 γιγαβάτ πλεονασματική παραγωγή, ενώ σε τρία χρόνια τα κέντρα δεδομένων των ΗΠΑ θα έχουν έλλειμμα 44 γιγαβάτ.
Στην Κίνα η φθηνή ενέργεια έχει διευκολύνει τις εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης –συμπεριλαμβανομένης της DeepSeek– να αναπτύξουν μοντέλα υψηλής ποιότητας σε πολύ χαμηλότερο κόστος σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές τους στις ΗΠΑ. Εχει βοηθήσει, άλλωστε, την Κίνα να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που απορρέουν από το γεγονός ότι οι εγχώριας παραγωγής μικροεπεξεργαστές της είναι χαμηλότερης ποιότητας. Συνδέοντας μεγάλο αριθμό μικροεπεξεργαστών, η Κίνα μπορεί εύκολα να φτάσει την απόδοση των προηγμένων μικροεπεξεργαστών της Nvidia, αλλά η διαδικασία απαιτεί περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια. Η προσπάθεια της Κίνας να διασφαλίσει μεγάλο όγκο ηλεκτρικής ενέργειας εντάσσεται σε σχέδιο που παρουσίασε η ηγεσία της το 2021 και προβλέπει την εκμετάλλευση όλων των πόρων ενέργειας που διαθέτει το δυτικό τμήμα της χώρας προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του πυκνοκατοικημένου ανατολικού τμήματός της οι οποίες έχουν αυξηθεί και εξαιτίας της τεχνητής νοημοσύνης. Η Κίνα σχεδιάζει, άλλωστε, να συνδέσει μέχρι το 2028 εκατοντάδες κέντρα δεδομένων σε μια τεράστια υπολογιστική δεξαμενή.
Τα δισ. δολάρια που διοχετεύονται στον σχεδιασμό όλων αυτών, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει σε αχρησία, έχουν ενσπείρει και στην Κίνα φόβους για ενδεχόμενο πλεόνασμα παραγωγής, αλλά και για φούσκα, όπως στις ΗΠΑ. Η κινεζική ηγεσία ευελπιστεί πάντως ότι ο κρατικός σχεδιασμός μπορεί να περιορίσει τους κινδύνους αυτούς. Η μεγάλη πρόκληση τόσο για την Κίνα όσο και για τις ΗΠΑ είναι ότι τα κέντρα δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων πολλών που χρειάζονται για την τεχνητή νοημοσύνη, καταναλώνουν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ποτέ και δεν μπορεί κανείς να γνωρίζει πόση θα χρειάζεται τελικά. Υπολογίζεται ότι το 2030 τα κέντρα δεδομένων της Κίνας θα καταναλώνουν κάθε χρόνο τόση ηλεκτρική ενέργεια όση είναι συνολικά η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μιας χώρας σαν τη Γαλλία. Και οι ανάγκες των αμερικανικών κέντρων δεδομένων για ηλεκτρική ενέργεια είναι ακόμη μεγαλύτερες. Το περασμένο έτος τα αμερικανικά κέντρα δεδομένων αντιπροσώπευαν το 45% της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από τον κλάδο, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας. Στην Κίνα το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 25%.
Η επιλογή της Κίνας να επεκτείνει το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας ανάγεται στη δεκαετία του 1970. Οι τότε ηγέτες της ανησυχούσαν ότι οι ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσαν να ανακόψουν την ανάπτυξης της χώρας και εξώθησαν τις κρατικές εταιρείες να κατασκευάσουν εκατοντάδες μονάδες παραγωγής ενέργειας που λειτουργούσαν με άνθρακα. Αργότερα στράφηκαν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ανέπτυξαν τεράστια σχέδια υδροηλεκτρικής ενέργειας, φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα. Και επειδή οι καλύτερες τοποθεσίες για όλα αυτά βρίσκονται συχνά μακριά από τις πολυπληθείς πόλεις του ανατολικού τμήματος της χώρας, η Κίνα προχώρησε στην κατασκευή του μεγαλύτερου στον κόσμο δικτύου γραμμών μεταφοράς υπερυψηλής τάσης και μέχρι το 2021 είχε επενδύσει σε αυτό πάνω από 50 δισ. δολ. Σήμερα η Κίνα έχει 3,75 τεραβάτ δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, υπερδιπλάσια των ΗΠΑ, έχει υπό κατασκευήν 34 πυρηνικούς αντιδραστήρες και σχεδόν 200 άλλους στο στάδιο του σχεδιασμού. Και κατασκευάζει το μεγαλύτερο στον κόσμο έργο υδροηλεκτρικής ενέργειας.
(από την εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»)